ایمان سمیر علی
مصر -  أسماء سيد محمد قنديل، معروف به «کاپیتان أسماء قندیل» — دختری از صعید مصر است که توانست مصیبت را به نیرویی برای موفقیت بدل کند و معلولیتش را پلی به سوی دستاوردهایی غیرمنتظره سازد.

او در آغاز زندگی با فلج اطفال مواجه شد، اما در تحصیل ممتاز بود و پس از آن با شایستگی وارد کار رسمی شد. سپس سرنوشت درِ ورزش را به رویش گشود تا او به یکی از اولین بازیکنان تیم ملی والیبال معلولان مصر بدل شود و سرگذشتی الهام‌بخش برای دیگران بسازد.

أسماء اهل استان «أسيوط» است و اکنون در بخش حسابداری «اداره جوانان و ورزش» مشغول به کار است. کودکی سالم و بدون معلولیت بود، اما پس از واکسیناسیون در دوران کودکی دچار تب شدید و وخامت وضعیت جسمانی شد و به فلج اطفال مبتلا گردید.

خانواده‌اش همیشه حامی‌اش بودند، و هیچ‌گاه او را متفاوت از دیگر فرزندانشان نمی‌دانستند. به همین دلیل زندگی‌اش به صورت طبیعی ادامه یافت؛ تحصیلاتش تا دیپلم فنی (نظام ۵ ساله) تکمیل شد و سپس وارد دانشگاه شد. او کارشناسی رشته تجارت گرفت.

او می‌گوید: «زمانی که استخدام دولتی اعلام شد، قرار بود از میان افراد معلول ۵٪ سهمیه جذب شوند. اما با تعجب دیدم بر پایه معدل عالی دانشگاهی‌ام، در گروه عادی استخدام شدم و به بخش حسابداری اداره جوانان و ورزش گمارده شدم.»

داستان ورودش به والیبال را این‌گونه روایت می‌کند: «وقتی در اداره شروع به کار کردم، مدیر اداره ورزش مرا دید. همان زمان وزارت جوانان و ورزش پروژه‌ای ویژه معلولان داشت؛ برگزاری فعالیت‌های ورزشی مانند تنیس و والیبال. پیشنهاد دادند که شرکت کنم، قبول کردم. به باشگاهی به نام «الوای» رفتم که محل تمرین ما بود. من کاملاً تازه‌کار بودم و حتی نمی‌دانستم والیبال چیست. اما با تمرین و تلاش کم‌کم شروع کردم، گرچه در ابتدا بسیار مبتدی بودم.»

او ادامه می‌دهد: «شنیدم قرار است آزمون انتخابی برای تشکیل اولین تیم ملی والیبال معلولان مصر برگزار شود. با مسئولان تماس گرفتم، اما گفتند دیگر ثبت‌نام کافی است و آزمون بسته است.»

اما أسماء ناامید نشد. شماره تلفن مربی تیم را پیدا کرد و با انگیزه و پافشاری تماس گرفت. مربی با استقبال از اشتیاق او گفت: می‌تواند به تیم بپیوندد.

وارد باشگاه شد، آزمون گرفتند؛ برخی از هم‌تیمی‌ها قبلاً والیبال بازی می‌کردند و سطحشان اندکی بالاتر بود، چون او تازه‌کار بود. مربی تیم گفت تنها تمرین بیشتر لازم است و او را برای اولین تورنمنت انتخاب خواهند کرد.

با لغو آن تورنمنت و تأخیر مسابقات انتخابی، در گروه اصلی تیم قرار گرفت. او در نخستین اردو و نخستین مسابقه تیم ملی معلولان مصر شرکت کرد، اولین تیم از این نوع در کل کشور.

أسماء می‌گوید: «ما بیش از شش ماه یا شایدم یک سال، بین اردوها رفت‌وآمد داشتیم، چون تیم تازه شکل گرفته بود. سپس در نخستین مسابقه قاره‌ای در سال ۲۰۱۶ در رواندا شرکت کردیم و مقام دوم را کسب کردیم. عملکرد ما بسیار خوب بود؛ اگر تفاوت اندکی نبود، شاید نخست می‌شدیم.»

از آن پس أسماء تقریباً در هر تورنمنت عضو تیم بود. علی‌رغم تغییرات مکرر ترکیب تیم، او همیشه انتخاب می‌شد، چرا که بازیکنان بلندقد مناسب برای پست «لیبرو» و «دفاع» به ویژه «دفاع وسط» تعدادشان کم بود، و او در آن پست گزینه‌ای مناسب بود.

         

        

در سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ در مسابقات قاره‌ای در چین شرکت کرد

او توضیح می‌دهد که زمانی تیم ملی فعالیت نداشت، بین چند باشگاه جابه‌جا شد تا سرانجام در باشگاه «بترول أسيوط» مستقر شد. «سطح من خیلی پیشرفت کرد. تمرین مداوم در باشگاه، توانایی‌ام را بالا برد. این باعث شد دوباره برای حضور در مسابقات جهانی معلولان ۲۰۲۳ در پایتخت اداری انتخاب شوم. ما عملکرد خوبی داشتیم و به دور ۸ تیم رسیدیم. از آن زمان تاکنون تیم ملی گردهم نیامده است، ولی در آخرین رقابت‌ها من با سطح خوبی ظاهر شدم، به ویژه در پست خودم. اکنون منتظر تورنمنت‌های بعدی هستیم.»

او اشاره می‌کند که فدراسیون والیبال هر سال لیگ باشگاهی در سراسر کشور برگزار می‌کند و از طریق آن بازیکنان برای تیم ملی انتخاب می‌شوند. به همین دلیل همیشه با جدیت تمرین می‌کند؛ چون توقف در تمرین می‌تواند به افت سطح و عدم انتخاب منجر شود.

کاپیتان أسماء قندیل تأکید می‌کند که امروز جامعه نسبت به دختران دارای معلولیت که ورزش می‌کنند، بسیار پذیراتر شده است و نسبت به گذشته تغییرات بزرگی ایجاد شده است. «امروز دخترانی را می‌بینیم که از شهرها و روستاهای دور مثل ابنوب، الفتح و الغنايم می‌آیند، و خانواده‌هایشان اجازه شرکت به آن‌ها داده‌اند. این نشانه آگاهی و رشد زیادی در نگاه جامعه است.»