اسما فتحی

قاهره - نقش زنان در زندگی سیاسی همچنان یک چالش بزرگ باقی مانده است، به‌ویژه بعد از اینکه تمام تلاش خود را برای مقابله با آن و دید محدود نسبت به زنان و نقش مراقبت کننده آنها و عدم پذیرش در نقش‌های غیرمرسوم و موقعیت‌های تصمیم‌گیری، انجام دادند.

ذهنیت مردانه معمولاً زنان را از مشارکت در میدان سیاسی باز می‌دارد و آنها را به انزوا می‌کشاند، این چیزی است که در طول سال‌های گذشته تعداد زیادی از احزاب مصری را متأثر ساخته است، طوریکه حضور زنان یک شکل باقی مانده است. با گذشت زمان و جنبش فمینیستی که با اراده دولت موجود پشتیبانی می‌شد، لازم بود زنان را دخیل ساخته و در نهادها و سمت‌های مختلف به آنان نقش بدهند.

جهان الفلکی وکیل دادگستری تجربە خود را با ما در میان گذاشت. او تلاش کرد تا در یکی از احزاب محلی شرکت کند و روی تعدادی از مشکلات موجود در منطقه از جمله کمبود برق و موجودیت ضایعات در منطقه کار کرد، این چیزی بود که او را وادار ساخت تا از طریق کار حزبی این موضوع را حل کند.

او خاطرنشان کرد که توانست از طریق تلاش فردی خود، روشنایی را در خیابان‌ها که کانون تجمع برخی از جوانان بود و برای حضور زنان تهدید محسوب می‌شد و حتی آنها را در معرض خطرات قرار می‌داد، فراهم کند و از طریق ارتباط خود با استاندار قاهره، توانست پدیده ضایعات و آلوده کننده‌ها را در خیابان‌ها کاهش دهد و با وجود همه اینها، او نتوانست کارت حزبی بدست بیاورد.

او با اشاره به اینکه شرایط کار حزبی را دارد و همچنان منتظر دریافت کارت است، تأیید کرد که به این دلیل که در کارت آدرس دیگری وجود داشت، پذیرفته نشد، اما او در جست‌وجوی تغییر آن بود و اخیراً به محلی دیگر نقل مکان کرده بود، با او تماس گرفته نشد و حتی حضور او نادیده گرفته شد.

 

با وجود حضور آنان، تعداد کمی از زنان در زندگی سیاسی سهم داشتند

وی در ادامه اظهار کرد که یکی از مهمترین موانع فراروی زنان در کارهای حزبی، زمان است زیرا بسیاری از زنان در طول روز به دلیل شرایط اقتصادی در حرفه‌ها و شغل‌های مختلف، ساعات خاصی کار می‌کنند. بنابراین، فعالیت‌های حزبی در رده دوم قرار دارد. بخصوص زنان به دلیل مسئولیت‌های خانوادگی، نمی‌توانند جایگاه خود را در برنامه‌های کاری حفظ کنند، لازم است شرکت زنان در انتخابات مدنظر قرار گیرد.

او با اشاره به انتخابات وکلا، اظهار کرد: در انتخابات وکلا مردم عملکردی نداشتند و وقتی یک زن انتخاب شد، انتخابات در واقع بر اساس جنسیت بود، آن هم نه زنان بلکه بر حسب مردان. ممانعت از شرکت زنان در احزاب و انتخابات به فرهنگ اجتماعی بستگی دارد با این باور که زنان نمی‌توانند در مکانیزم‌های تصمیم گیری و پست‌های رهبری شرکت کنند.

او مشارکت زنان در انتخابات را شاخصی دانسته که باید در نظر گرفته شود، زیرا آنها با تمام انرژی خود برای رسیدن به پیشرفت تلاش می‌کنند که بی نتیجه است. وی افزود: به عنوان مثال انتخابات انجمن وکلای مدافع تکان دهنده بود و حتی یک زن موفق نشد و این نا امید کننده است، در حقیقت انتخاب بر اساس جنسیت صورت می‌گیرد و رأی دادن به سود مردان انجام می‌شود نه زنان، مهم نیست که آنها چقدر صلاحیت و توانایی تغییر را داشته باشند.

او خاطرنشان کرد که بحران مشارکت مؤثر زنان در احزاب و انتخابات به فرهنگ جامعه نسبت به زنان ارتباط دارد و به کسی نیاز دارند که همیشه آنها را رهبری کند. آنها نمی‌توانند در زندگی عمومی، به ویژه در مراکز تصمیم گیری، رهبری کنند یا نقش و مشارکت داشته باشند. این وضعیت نیاز به کار سختگیرانه از تمام طرف‌ها دارد که نگران ایجاد تجمع و تغییر آن است.

 

 

 اسماء حسنین محمد، وکیل دادگاه عالی و شورای دولتی که به عنوان پژوهشگر در زمینه حقوق زنان کار می‌کند، معتقد است که زنان در طول دوره اخیر برخلاف گذشتە با توجه به اینکه زندگی سیاسی بدون حضور زنان کامل نیست، در احزاب حضور داشتند.

او توضیح داد که در طول دوره قبل زنان در احزاب مصری به حاشیه رانده شده بودند، در حالی که موضوع در دوره اخیر بسیار تغییر کرده است و اکنون زنان حضور و نفوذ موثری در احزاب مختلف دارند و این امر را ناشی از آگاهی آنها از اهمیت نقش خود و نتایج مثبتی که در جریان مشارکت سیاسی و میدانی ارائه می‌دهند، می‌داند.

با تاکید بر اینکه امکان مشارکت برای همه وجود دارد و در واقع در مقایسه با سال‌های گذشته وضعیت به نفع زنان تغییر کرده است، تجربه خاص خود را با ما در میان گذاشت؛ وقتی او به یکی از احزاب پیوست، دید که آنها چقدر علاقه‌مند به دخیل ساختن او در کار و بحث‎های مختلف، مخصوصاً آنهایی که مربوط به قانونگذاری بود. او موجودیت زنان را در کار عمومی به اشکال مختلف آن احساس کرد.  

 

نقش زنان در احزاب محوری است

وی اظهار کرد که کمیته‌های مختلف به روی زنان و مردان به صورت مساوی باز است، به استثنای کمیته زنان زیرا تخصصی است. وی با اشاره به اینکه در تجربه خود متوجه هیچ تبعیض در کار حزبی بر اساس جنسیت نشده است، گفت: کار سیاسی متفاوت است و مستلزم حضور و نفوذ است و منافع احزاب مستلزم دخیل بودن و فعال سازی نقش هر یک از اعضای آن است.   

او تأکید کرد تفاوتی که رخ داده نمی‌تواند نادیده گرفته شود و نمایندگی واقعی از زنان وجود نداشت، در حالیکه اخیراً همه چیز در سطوح مختلف تغییر کرده و او از طریق تجربه خود و تعدادی از تجربیات پیرامون خود این مهم را احساس کرد.