«ترکیه می‌خواهد به مرزهای میثاق ملی برگردد»
الهه صدر در واکنش بە حملات اشغالگرانەی ترکیە بە کوردستان، جنگ‌های کنونی در منطقه خاورمیانه را عاملی برای دستیابی برخی دولت‌ها به منافع خاص خود دانستە و می‌گوید: اردوغان به خاطر سیاست دیکتاتور منشانه‌ای که دارد، حاضر است مردم فلسطین را هم قربانی کند.
شهلا محمدی
مرکز خبر- در جهان کنونی اقتدارگرایان جنگهایی را آغاز کرده‌اند که در راستای منافع خود انسان‌ها را قربانی می‌کنند، جنگی که به منافع سیاسی، افتصادی و ایدئولوژی دولت‌های مختلف و اشغالگران دامن می‌زند. ترکیه نیز یکی از جملە دولت_ملت‌هایی است که به دنبال بازگشت بە قدرت و امپراتوریت ساقط شده عثمانی است. از همین رو حملات اشغالگرایانە خود علیە روژاوا را گسترش دادە و از اواسط ماە ژوئن حملات بە اقلیم کوردستان را نیز تشدید کردەاست.
در همین زمینه با الهه صدر فعال جنبش زنان، سیاست‌های ترکیه در قبال کوردستان و اهداف آن از حملات اشغالگرایانەای کە علیە کوردستان آغاز کردەاست، را مورد بررسی قرار دادیم.
«یک جانبه‌نگری و تک‌روی‌های افراطی اردوغان باعث پیش بردن سیاست‌هایی در خاورمیانه شده است»
الهه صدر، فعال جنبش ژن ژیان آزادی، در بررسی اهداف سیاسی ترکیه در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی، با بیان اینکه ترکیه، در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی، دو سیاست کلان داشته است که در قالب قدرت منطقه‌ای، به دنبال تبدیل شدن به یک قدرت مرکزی و هژمونیک در منطقه خاورمیانه و جهان اسلام است و در بخش بین‌المللی به دنبال تبدیل شدن به یک قدرت بین‌المللی است، ابراز داشت: بعد از روی کار آمدن اردوغان، او تک‌روی‌های شخصی را شروع کرد و در ترکیه و منطقه تبدیل به یک دیکتاتور شد و این یک جانبه‌نگری و تک‌روی‌های افراطی اردوغان باعث پیش بردن سیاست‌هایی در خاورمیانه شده است.
الهه صدر با یادآوری تاریخ سیاسی ترکیه پس از جنگ جهانی اول، بیان کرد: امپراتوری عثمانی از طریق عهدنامه لوزان به بخش‌های کوچکتر تقسيم شد، در این عهدنامه قرار بود کوردها به یک خودمختاری دست یابند، اما قدرت‌های بین‌المللی چشمشان را بر آن بستند و این اتفاق نیفتاد. قرار بود یک حکومت عربی متمرکز که مرکز آن سوریه باشد تشکیل شود که باز هم اتفاق نیفتاد و ما شاهد هستیم که بیست و خرده‌ای دولت ملت عربی تشکیل شد. بعد از اینکه مرزهای ترکیه از عراق جدا شدند، دولت ترکیه شروع کرد به یکسان‌سازی ملت واحد، زبان، مذهب و با نسل‌کشی ارامنه و کوردها، تمام حقوق آنان را پایمال کرد و مانغ از ایجاد خودمختاری کوردها شد. همچنین انگلیس کنترل دو منطقه استراتژیک موصل و کرکوک را در دست گرقت و بعد آن را به عراق داد. این مناطق هم از نظر منابع نفت و گاز و هم از نظر موقعیت استراتژیکی اهمیت خاصی دارد و ترکیه در تمام این مدت ترکیه رویای حکومت بر این سرزمین‌ها و مرزهای را در سر می‌پروراند.
«تمام اتفاقات صورت گرفته در جهان به هم ربط دارند»
وی افزود: اکنون ترکیه می‌خواهد به آن مرزهای میثاق ملی برگردد و بخش دیگر آن این است که بعد از جنگ جهانی اول، آنها تمام تمرکزشان را بر این گذاشته‌اند که دولت ملت‌ها را ایجاد و اینکه اسرائیل را بپذیرند. چراکه بعد از جنگ جهانی اول، صهیونیست‌های اسرائیل چون سرزمینی نداشتند، با بریتانیا صحبت کرده بودند که برای آنها سرزمینی درست کنند و چون انگلیس و کشورهای اروپایی نمی‌خواستند یهودی‌ها وارد خاک آنها شوند، در آن زمان نیز فلسطین تحت استعمار انگلیس بود، تصمیم گرفتند که یهودیان را به فلسطین بفرستند. در صورتی که آن زمان جمعیت یهودیان در فلسطین فقط ٣ درصد بود و در کنار مسیحیان و مسلمانان با کمال آرامش زندگی می‌کردند. به محض اینکه بریتانیا توانست موافقت فرانسه و آمریکا را جلب کند تا یک دولت برای یهودیان ایجاد کند، البته آن موقع صحبت از ملت نبود و قرار بود تنها جایی برای زندگی داشته باشند، به محض این تصمیم، صهیونیست‌های آمریکا بیست برابر افزایش پیدا کرد و قدرت آنها نیز بیشتر شد. بعد از جنگ جهانی دوم هم که یهودیان از جاهای مختلف وارد فلسطین شدند، خانه‌ها را اشغال کردند و خواستند در آنجا یک دولت اسرائیلی بنا بگذارند که با مخالفت مردم فلسطین مواجه شد.
الهه صدر خاطرنشان کرد که: تمام دولت ملت‌هایی که بعد از جنگ جهانی اول و متلاشی شدن امپراتوری عثمانی تشکیل شدند، در جهت این بود که منافع اسرائیلی که حالا به وجود آمده را تأمین کنند.
وی با تأکید بر اینکه تمام اتفاقات صورت گرفته در جهان به هم ربط دارند که اکنون به این «نظم نوین جهانی» رسیده‌ایم، گفت: ترکیه در اوایل و در زمان آتاتورک، نسل‌کشی ارامنه را به راه انداخت، کوردها را سرکوب کرد. او هم با این سیاست اروپا همراه بود تا اینکه اردوغان که کاملا سیاستش از سیاست آتاتورک متفاوت بود، البته در اوایل سعی کرد همان سیاست آتاتورک را پیش ببرد، ولی به مرور زمان راهش را تغییر داد و با سیاست‌های متمایز باعث شد تمام نظم جهانی را تحت تأثیر قرار بدهد. یکی از آن سیاست‌ها این بود که یک راه ترانزیتی از هند به طرف اروپا کشیده می‌شود که از اردن، کشورهای عربی، فلسطین اشغالی و یونان به کشورهای اروپایی می‌رسد و در حال حاضر این راه ترانزیتی به خاطر جنگ‌های کنونی دچار مشکل شده است.
وی همچنین، جنگ‌های کنونی در منطقه خاورمیانه را عاملی برای دستیابی برخی دولت‌ها به منافع خاص دانست و تشریح کرد: بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، روسیه یک راه ترانزیتی به اروپا داشت و از آن طریق گاز، نفت و... به اروپا صادر میشد. بعد از جنگ روسیه و اوکراین، آمریکا با این راه ترانزیتی به شدت مخالفت کرد و به همین خاطر خواست کریدور هند به اروپا را بکشد. جنگ اوکراین هم در واقع به همين خاطر به وجود آمد که آمریکا نمی‌خواست راه ترانزیتی روسیه به آلمان برقرار باشد و یک دلیل دیگر پیش آمدن جنگ اوکراین این بود که ناتو قصد داشت تا مرزهای روسیه پیش برود، روسیه بعد از سال ٢٠١۴ شبه جزیره کریمه را گرفت و جنگ روسیه و اوکراین شروع شد و بعد از آن بود که آمریکا و انگلیس کریدور هند به اروپا را پیدا کرد.
«اردوغان به خاطر دیکتاتور منشانه‌ای که دارد، حاضر است مردم فلسطین را هم قربانی بکند»
او افزود: در نتیجه کریدوری که قصد داشت از هند به اروپا برود، به دلیل جنگ إسرائيل و فلسطین ناامن شد و ترکیه تلاش می‌کند که راه اقتصادی دیگری را به کمک امارات و قطر بسازد که به نفع ترکیه است. این راه از بصره کشیده می‌شود، از مناطق شیعه‌نشین به خصوص کربلا عبور می‌کند و به موصل می‌رود و از سمت غربی دریاچه موصل، از گاره وارد خاک باکور کوردستان می‌شود و بعد به اروپا می‌رسد که حتی می‌تواند به روسیه متصل شود. هدف ترکیه، منطقه گاره است و می‌خواهد مسیرهای متینا و زاب با گاره را قطع بکند و گاره را تحت کنترل خود درآورد، نیروهای بارزانی را هم بر سر مسیر تدارکاتی گریلاهایی که آنجا هستند مستقر کند و آنها بتوانند گریلاها را شناسایی کنند و راهشان را ببندند.
الهه صدر، بر سیاست «دیکتاتور منشانه‌ی» اردوغان تأکید کرد و گفت: ترکیه چندین هدف را به پیش می‌برد. یکی آن که مرزها را به زمان مرزهای میثاق ملی در زمان امپراتوری عثمانی ببرد و یکی آنکه یک خط ترانزیتی آلترناتیو در کنار خط ترانزیتی هند به اروپا بگذارد که برای او منافع دارد. اردوغان به خاطر سیاست تک‌روی و دیکتاتور منشانه‌ای که دارد، برای اینکه به مقاصد خودش برسد، حتی حاضر است مردم فلسطین را هم قربانی بکند و تلاش می‌کند جنگ اسرائیل و فلسطین ادامه داشته باشد.
الهه صدر همچنین با اشاره به سیاست‌های ظاهری ترکیه ابراز داشت: هرچند ترکیه در ناتو حضور دارد اما آمریکا به دو کشور ایران و ترکیه اعتماد ندارد و سعی می‌کند که قدرت آنها را در منطقه خاورمیانه کنترل کند. ترکیه با سیاست‌های ظاهری که در پیش گرفته چون در لایه‌ی زیرین یک سیاست دیگری داشته است و در سیاست ظاهری موافق فلسطین و بر علیه اسرائیل بود و این را همه جا جار زد که با سیاست‌های اروپا و آمریکا منافات دارد.
«ایران و ترکیه در سیاست‌هایی مشابه هستند و نمی‌خواهند ملیت‌های مختلف مثل کوردها قوی شوند»
وی با توضیحاتی در خصوص سیاست‌ها و اهداف ایران و ترکیه بیان کرد: ایران و ترکیه در سیاست‌هایی مشابه هستند و ایران هم در یکپارچگی ملی مانند ترکیه است و نمی‌خواهد ملیت‌های مختلف مثل کوردها قوی شوند و از وقتی که ترکیه به کوردها حمله می‌کند و آنها را از بین می‌برد، سکوت اختیار کرده است. ولی از یک طرف در سیاست‌های خاورمیانه با ترکیه مقابله می‌کند. مثلا در اختلافاتی که ایران و ترکیه با هم دارند، بحران سوریه است، ایران تلاش می‌کرد که بشار اسد بر تخت حکومت بماند در حالیکه ترکیه این را نمی‌خواهد. یک مسئله‌ی دیگر، مسئله آب است. ایران در خصوص سدهایی که ترکیه روی رودخانه‌ها بسته، اعتراض می‌کند که استان‌های غربی بخاطر این سدها کم آب شده است. در بحران سوریه هم، ترکیه می‌خواهد پناهجویان سوری را به آنجا برگرداند ولی ایران موافق نیست و می‌گوید هنوز ١٠ درصد خاک سوریه را نیروهای نیابتی ترکیه اشغال کرده‌اند و تا زمانی که آنها بیرون نیایند، چنین چیزی امکان ندارد. مسئله‌ی بعدی هم اختلافاتی است که در منطقه قفقاز جنوبی و جمهوری آذربایجان دارند. يعنی ایران و ترکیه در جاهایی منافع مشترک دارند و در جاهایی ندارند ولی اگر می‌بینیم ایران در مقابل ترکیه سکوت کرده است، به دلیل حملات ترکیه به کوردستان است و ایران هم از این حملات سود می‌برد، ولی تا جایی که ترکیه پایش را از گلیم خود فراتر نگذارد.
او همچنین، دیدگاه ایران و ترکیه به کشورهای منطقه را بررسی کرد و گفت: در مورد عراق هم، ایران به خاطر شیعیان عراق، قدرت زیادی دارد. در نتیجه، از یک طرف قدرت ایران در عراق و از یک طرف دخالت‌های ترکیه در سیاست‌های عراق است که در پیشبرد خانواده‌ی بارزانی تأثیر دارد و از آنجایی که عراق ثبات سیاسی ندارد، هربار به سمتی می‌غلتد، ولی در حال حاضر با سیاست‌های ترکیه جلو می‌رود.
وی افزود: عربستان هم در سطح منطقه مانند مصر عمل می‌کند، قبلا مصر می‌توانست منافع اسرائیل را تأمین بکند و اکنون به خاطر سیاست‌هایی که در منطقه وجود دارد، مقداری دچار مشکل شده و دارند عربستان را جانشین مصر می‌کنند. در نتیجه، یک نظم جدیدی را در خاورمیانه به وجود می‌آورند، ولی مرکز این نظم جدید همان مسئله‌ی اسرائیل است که تمام دولت ملت‌ها باید منافع إسرائيل را تأمین کنند. در مورد جریان کوردستان هم که بین ۴ کشور تقسيم شد و الان از هر طرف مورد حمله است، این را به باد فراموشی سپرده‌اند و دارند از آن استفاده می‌کنند.
«همبستگی زنانه برای احقاق ژن ژیان آزادی»
این فعال جنبش زنان، بر تحقق شعار جهانی «ژن ژیان آزادی» برای آزادی جهان تأکید داشت و خاطر نشان کرد: ژن ژیان آزادی، اگر محقق شود نه تنها آزادی زنان خاورمیانه بلکه آزادی تمام جهان را متحقق می‌کند. این واقعیتی است که ما با پوست و گوشت خودمان در ایران طی دو سال گذشته و زمانی که «ژن ژیان آزادی» از کوردستان به ایران رسید، حس کردیم و اکنون مردم از نظر ذهنیتی بسیار تغییر کرده‌اند و یک انقلاب ذهنیت در جغرافیای ایران صورت گرفته است. البته سرکوب شدید جمهوری اسلامی از یک طرف و تبلیغات راست‌گراها به خصوص تبلیغات سلطنت طلبان در خارج از کشور از طرف دیگر، تمام تلاششان را کردند که این خیزش انقلابی را به شکست برسانند ولی هنوز موفق نشده‌اند و این آتش زیر خاکستر است. البته امروز ما شاهد هستیم که همه جا زنها، چه در کوردستان و چه در جغرافیای ایران برای حقوق و کرامت انسانی مبارزه کرده و دلیرانه در برابر سرکوب‌های جمهوری اسلامی ایستادگی می‌کنند.
وی در نهايت بر «همبستگی زنانه» برای احقاق «ژن ژیان آزادی» تأکید داشت و افزود: چیزی که بسیار بسیار مهم است، همبستگی زنانه است. زمانی که این همبستگی بین زنان صورت بگیرد ما می‌توانیم بقیه‌ی اقشار و ملت‌های دیگر از گروه‌ها و سازمان‌های دیگر را با خود همراه کنیم. «ژن ژیان آزادی»، در جغرافیای ایران چندین تبعیض و سرکوب را مورد نظر قرار داد که تنها مسئله‌ی زنان نبود. از زمانی که شعار «ژن ژیان آزادی» به میدان آمد، خود زنان هم متوجه شدند که نباید تنها در عرصه‌ی زنان فعالیت کنند بلکه بابد مبارزتشان را در تمام عرصه‌ها وسعت دهند. این ویژگی «ژن ژیان آزادی» بود که در دو سال گذشته دیدیم و شاهد بودیم که زنها از جان خود گذشتند تا این شعار را تحقق ببخشند تا با آزادی زن، انسان آزاد می‌شود.