چشم‌انداز صلح سودان و سناریوهای پیش رو
تلاش‌های گسترده داخلی و خارجی برای حل بحران سودان که با درگیری میان ارتش و نیروهای پشتیبانی سریع شعله‌ور شده، ادامه دارد. آیا این تلاش‌ها می‌تواند به بحران پایان دهد، در حالی که سناریوهای متعددی برای آینده آن مطرح شده است؟
آیه ابراهیم
سودان - درگیری در سودان از یک سال و پنج ماه گذشته است. در این مدت، هیچ یک از آتش‌بس‌ها رعایت نشده و جنگ، آوارگی، پناهندگی و بیماری‌ها همچنان ادامه دارد. این درگیری طولانی، سناریوهای مختلفی را برای پایان خود رقم زده است.
روزنامه‌نگار راویه محمد عثمان برخی از این سناریوها را چنین بیان می‌کند: «در ابتدای درگیری، نشانه‌هایی از توافق بین طرفین وجود داشت. اما اکنون، پس از گذشت بیش از یک سال، سناریوهای متعددی مطرح شده است. یکی از این سناریوها، مداخله بین‌المللی تحت فصل هفتم منشور سازمان ملل است که می‌تواند کشور را به صحنه درگیری‌های بیشتر و فعالیت گروه‌های افراطی تبدیل کند.»
او ادامه می‌دهد: «سناریوی دیگر، تجزیه کشور است که سودانی‌ها را بدون هویت و وطن رها می‌کند و منجر به آوارگی، بیماری و گرسنگی بیشتر می‌شود. همچنین، احتمال نشستن طرفین بر سر میز مذاکره نیز وجود دارد که می‌تواند به توافق، پایان درگیری‌های مسلحانه و برقراری صلح منجر شود.»
راویه محمد عثمان اضافه می‌کند: «در تحولی جدید، بازرسان حقوق بشر سازمان ملل خواستار ایجاد 'نیرویی مستقل و بی‌طرف' برای حفاظت از غیرنظامیان در جنگ سودان شده‌اند. آنها هر دو طرف را به ارتکاب جنایات جنگی متهم کرده و هشدار داده‌اند که دولت‌های خارجی حامی طرفین درگیری ممکن است در این جنایات همدست باشند. گزارش این تیم، با توجه به ناتوانی طرفین در حفاظت از غیرنظامیان، استقرار نیرویی مستقل برای حمایت از مردم را توصیه کرده است.»
سلمی عوض فضیل، فعال اجتماعی، معتقد است زنان بیشترین آسیب را از این جنگ دیده‌اند. او می‌گوید: «برای پایان دادن به جنگ، باید درگیری حل شود تا بتوانیم بازسازی واقعی سودان را با شعار 'ما آن را خواهیم ساخت' آغاز کنیم و به بازسازی جامعه و شهرهای ویران شده بپردازیم.»
سلمی عوض فضیل می‌افزاید: «بر اساس اطلاعات ما، اختلاف نظر جدی میان نیروهای سیاسی کشور درباره نحوه پایان دادن به بحران وجود دارد. برخی معتقدند جنگ باید با انحلال 'نیروهای پشتیبانی سریع' و حذف آنها از صحنه سیاسی سودان به دلیل جنایاتشان علیه مردم پایان یابد. گروهی دیگر بر این باورند که راه حل، مذاکره میان طرفین و رسیدن به توافقی جامع است. در میان این دیدگاه‌های متفاوت، آینده سودان همچنان نامشخص است و مردم در مورد سرنوشت خود سردرگم هستند.»
اشراقه سید محمود، از رهبران حزب اتحاد دموکراتیک و عضو هماهنگ‌کننده نیروهای ملی، می‌گوید: «هر جنگی سرانجام با مذاکره پایان می‌یابد. هدف باید ایجاد دولتی مبتنی بر صلح باشد، نه صرفاً پیروزی نظامی. حتی اگر ارتش سودان پیروز شود، ما به برقراری صلح اجتماعی و حل مشکلات ناشی از جنگ نیاز خواهیم داشت.»