سرپیل ساوملو

مرکز خبر - حزب دموکراتیک خلق‌ها (HDP) که به عنوان گزینه سوم توسط نیروهای کارگری و دموکراسی‌خواه و اقلیت‌های تحت ستم ترکیه تشکیل شده بود، در انتخابات عمومی ماه مه شرکت کرد.

حزب چپ سبز که HDP تجربیات خود را به آن منتقل کرده بود، پس از فرایند بازسازی، در ۱۵ اکتبر کنگره بزرگی برگزار کرد.

در این کنگره، حزب چپ سبز نام و اساسنامه خود را تغییر داد و نام جدید آن به حزب برابری و دموکراسی خلق‌ها (HEDEP) تبدیل شد. با این گام جدید، نقشه راه و برنامه‌های آتی HEDEP مشخص شد که حاصل فرایند نقد و بازبینی تجربیات و انتخابات گذشته بوده است. اعضای حزب چپ سبز (HEDEP) که از ماه مه به بعد طرح راهبردی جدید حزب را با تمامی بخش‌های خود را با جزئیات کامل مورد بررسی قرار داده و در این راستا گام‌هایی برداشته‌اند، در کنگره اخیر راهبردهای دوران جدید خود را اعلام کردند.

HEDEP به عنوان پیشگام اپوزیسیون، قصد دارد فضای سیاسی کشور را منطبق با انتظارات مردم، جامعه، کارگران و زنان تغییر دهد و پویایی مبارزاتی این روند را گسترش داده و خود را نیروی تعیینکننده این تحولات معرفی کند.

محور اصلی برنامه این حزب، حمایت از رهبر جنبش کوردها عبدالله اوجالان در برابر انزوای عمیق او در جزیره امرالی است که شامل تضمین آزادی فیزیکی او و ایجاد ائتلاف فراگیر اجتماعی برای یافتن راه حلی دموکراتیک برای مسئله کوردها می‌باشد.

 

حل بحران کوردها، ضرورتی منطقه‌ای

حزب HEDEP در تدوین استراتژی جدید خود، بر حل مسئله کوردها تأکید ویژه دارد. این حزب معتقد است بدون حل دموکراتیک مسئله کوردها، دموکراتیزه شدن ترکیه و زندگی مسالمت‌آمیز مردم خاورمیانه غیرممکن خواهد بود.

حملات نظامی اخیر ترکیه به کوردستان روژاوا و بمباران غزه از سوی اسرائیل، نشان‌دهنده ضرورت حل مسئله کوردها به عنوان کلید حل بحران در منطقه خاورمیانه است.

گفته می‌شود راه‌حل ایجاد صلح و ثبات در منطقه، در الگوی خودمدیریتی دموکراتیک کوردستان سوریه (روژآوا) نهفته است که می‌تواند الهام‌بخش زندگی مسالمت‌آمیز و پایدار مردم منطقه باشد.

 

«مسئله به رژیم ماهیت می‌دهد»

درباره‌ی رویدادهای ترکیه و خاورمیانه، پایان دادن به انزوای امرالی، آزادی فیزیکی عبدالله اوجالان و شناسایی وضعیت روژآوا با استراتژی دوره‌ی جدید، با نماینده‌ی مجلس حزب HEDEP از استانبول چیغدم کیلیجگون اوچار گفتگو کردیم.

وی مسئله کورد را مهمترین مسئله ترکیه توصیف کرد و اظهار داشت: این مسئله نه تنها به دلیل استمرار آن بلکه از نظر تاریخی نیز در جایگاه تعیین‌کننده‌ای قرار دارد. در شرایطی که صدمین سالگرد نظام ترکیه را پشت سر گذاشته‌ایم و قرن جدیدی را آغاز کرده‌ایم، حکومت ائتلافی حزب عدالت و توسعه و حزب حرکت ملی با تمام مکانیسم‌های موجود، بە رواج تک‌فرهنگی پرداختە و آن را بە مردم  تحمیل می‌کند.

بحران اقتصادی، بی‌قانونی، بی‌عدالتی، ملی‌گرایی و خشونت گسترده در ترکیه را نمی‌توان مستقل از رویکرد دولت به مسئله کوردها در نظر گرفت. سیاست‌های اقتصادی دولت فعلی ترکیه که تلاش دارد کشور را اداره کند، یک الگوی اقتصاد جنگی است. کاهش سطح معیشت مردم و افزایش مداوم قیمت‌ها، همگی با الگوی اقتصاد جنگی در ارتباط است. این الگوی اقتصادی نه تنها کوردها بلکه همه مردم ترکیه را ناامید و بی آینده می‌کند.

 

«خشونت، تنها سلاح دولت علیه مردم»

چیغدم کیلیجگون اوچار، نماینده حزب HEDEP در مجلس ترکیه، امروز در اظهارنظری اعلام کرد: عمیقتر شدن سیاست‌های جنگی دولت در کوردستان، منشأ بسیاری از خشونت‌ها در این کشور بوده است.

وی بیان کرد: جرم‌انگاری کوچکترین خواسته‌های دموکراتیک در ترکیه نشان‌دهنده این مطلب است که تنها رابطه حکومت ائتلافی با مردم، خشونت بوده است.

چیغدم اوچار تأکید کرد: هرگونه انتقاد و اعتراض به حکومت با بازداشت و محکومیت پاسخ داده شده و حق شهروندی در این کشور تنها منوط به عضویت در حزب حاکم بوده است.

وی در ادامه اظهاراتش گفت: حکومتی که تنها ارتباطش با جامعه از طریق خشونت است، در پی تحکیم قدرت خود می‌باشد  و افزود: حل مسئله کوردها به معنای تسویه حساب با یک قرن گذشته حکومت و روبه رو شدن مردم، کارگران، زنان و اقلیت‌های مذهبی با ستم‌هایی است که مجبور به تحمل آن در این کشور بوده‌اند.

این نماینده پارلمان خاطرنشان کرد: حکومت ائتلافی فعلی به خوبی میداند حل مسئله کوردها به معنای نابودی مشروعیت و دلیل وجودی آن است، به همین دلیل به جای پذیرش مسئولیت، ترجیح می‌دهد با سیاست‌های اقتصاد جنگی، قدرت خود را تحکیم کند.

 

امیدواری به یافتن راه حل بحران

چیغدم کیلیجگون اوچار به روند حل مسئله و مذاکرات در ترکیه بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ اشاره کرد و گفت این روند برای امروز مشاهدات و مسئولیت‌های مهمی به جا گذاشته است.

وی اظهار داشت: تجربه بە ما نشان دادە است که یک راه حل دموکراتیک برای مسئله کوردها که سال‌ها انکار و نادیده گرفته شده، ممکن است و مردم کشور موضعی صلح‌طلبانه اتخاذ کرده‌اند. دوره‌ای مهم بود که خشونت اجتماعی کاهش یافت، همه با هویت و اعتقادات خود پذیرفته شدند، رفاه اقتصادی افزایش یافت. عبدللە اوجالان که یکی از بازیگران مهم این روند بود و با پیشنهادهای حل مسئله‌اش، به تحقق اراده زندگی مشترک کمک شایانی کرد، اکنون در انزوای مطلق نگه داشته شده است. از منظر امروز، نگه داشتن عبدللە اوجالان که چشم انداز راه حلی برای کل منطقه خاورمیانه است در انزوا، به معنای انتخاب جنگ است در حالی که امکان صلح وجود دارد.

 

شکستن انزوا، هدف اصلی مبارزه

کیلیجگون اوچار، در سخنرانی امروز خویش با تأکید بر این مطلب که سیاست انزوا تنها در زندان امرالی اعمال نمی‌گردد، اظهار داشتند که این سیاست به تمامی جامعه و عرصه‌های سیاسی سرایت کرده است.

چیغذم کیلیجگون اوچار اعلام کرد: خشونت و حمله‌ای که در همه جا با آن روبرو هستیم بارزترین عملکرد رژیم است." ایشان افزودند که این اقدام که هیچ پشتوانه حقوقی ندارد و حقوق بین‌الملل را نیز نقض می‌نماید، جرم علیه بشریت محسوب می‌گردد.

وی  تصریح کرد: بدون دیدن عمیق‌ترین نقطه‌ای که در آن حقوق نادیده گرفته، نمیتوان مبارزهای برای عدالت و حقوق انجام داد.

چیغدم کیلیجگون اوچار سیاست‌های حزب حاکم محترم عدالت و توسعه در زندان امرالی را «حقوق خودسرانه» خواند که میدان‌های جدیدی برای بی‌قانونی گشوده است. وی خشونت علیه مادران در تظاهرات اخیر، سرکوب اعتصابات کارگری، محاصره زنان و جوانان، و مبارزات زیست‌محیطی را بخشی از همین بی‌قانونی عمیق دانست.

وی در پایان سخنان خویش، مبارزه در برابر انزوا را به عنوان «اولویت اصلی تمام عرصه‌های مبارزه دموکراتیک و افکار عمومی دموکرات» دانست.

 

«مجلس باید مسئولیت‌پذیر باشد»

چیغدم کیلیجگون اشاره کرد که مجلس به عنوان مرجعی برای حل مسئله کوردها مطرح شده است. اما در عین حال، مجلس یکی از مراکز انکار حقوق کوردها به شمار می‌رود.

وی تأکید کرد کوردها نقش بسزایی در تشکیل جمهوری ترکیه و نخستین مجلس آن داشته‌اند. نخستین مجلس نمایندگی در کنگره ارزروم تصویب و پایه‌گذار مجلس کنونی شد که کوردها بنیانگذار آن به شمار می‌روند. بنابراین، انکار امروز در واقع انکار دوران بنیانگذاری است.

علیرغم تضعیف مجلس در برابر ریاست جمهوری و اکثریت حزب عدالت و توسعه، وی تأکید کرد مجلس همچنان می‌تواند و باید در قبال مسئله کوردها مسئولیت‌پذیر باشد.

وی گفت قصد دارند همه احزاب مجلس را به پذیرش مسئولیتشان در این زمینه ملزم کنند.

 

عبدلله اوجلان، محور اصلی راه حل

چیغدم کیلیجگون، نماینده پارلمان ترکیه از حزب آزادی و حقوق دموکراتیک مردم (HEDEP)، با تأکید بر ادامه مبارزات این حزب، گفت مهمترین مخاطب برای حل مسئله کوردها، عبدالله اوجالان است. وی افزود: علاوه بر مجلس، نقش تمام بخش‌های اجتماعی، روشنفکران، نویسندگان و به ویژه زنان در حل این مسئله بسیار ارزشمند است.

چیغدم کیلیجگون تصریح کرد: عبدلله اوجالان که می‌فرماید در صورت امکان ظرف یک هفته سلاح‌ها را کنار می‌گذاریم، تنها چشم‌انداز حل مسئله کوردها را دارد. بنابراین آزادی او برای صلح و دموکراسی در ترکیه ضروری است.

 

دولت آخرین مرجع برای سخن گفتن از اخلاق

چیغدم کیلیچ گون اوچار، با انتقاد از حملات اخیر ترکیه به شمال سوریه و حملات اسرائیل به فلسطین، گفت این حکومت آخرین جایی است که می‌تواند درباره اخلاق و قانون صحبت کند.

وی با تأکید بر ادامه جنگ‌ها و کشتارهای اخیر در منطقه که در سکوت جامعه جهانی رخ داده است، درباره حمله ترکیه به شمال و شرق سوریه از ماه اکتبر و حملات اسرائیل به فلسطین که بزرگترین کشتار در سرزمین‌های فلسطینی در سال‌های اخیر محسوب می‌شود، انتقاد کرد.

حملات هوایی اخیر در روژآوا و درگیری‌های اسرائیل و فلسطین یکبار دیگر ضرورت و فوریت زندگی مشترک دموکراتیک، برابر و آزاد را نشان داد.روژآوا علیرغم تمام حملات، زندگی مشترک برابر و آزاد هویت‌ها و اعتقادات مختلف را بنیان نهاده و در برابر پارادایم دولت-ملت راه را برای یک نظام جدید گشوده است. روژآوا صرفاً یک جغرافیا نیست بلکه نمادی از توانایی مقاومت در برابر تحمیل‌های نظام با ارزش‌های خود و توانایی زندگی مشترک می‌باشد.

طبق گزارش‌ها، ده‌ها نفر در حملات اخیر که با فراخوان جنایت جنگی وزیر خارجه ترکیه ادامه یافت، جان خود را از دست داده‌اند و همچنان تلفاتی وجود دارد.

منتقدان دولت ترکیه می‌گویند این دولت با بمباران مساجد، کشتن کودکان و زنان بی گناە، و مأموران امنیتی غیرنظامی، و حمله به تمام عرصه‌های زندگی مردم وکورد، نتوانسته داستان موفقیرا ر‌غم بزنند.

این منتقدان معتقدند دولت ترکیه با سیاست‌های ضد کوردی به دنبال بقاء است و به همه دستاوردهای مردم کورد اعلام جنگ کرده است. بنابراین این دولت آخرین جایی است که می‌تواند برای توجیه کشتار در فلسطین به "قوانین و اخلاق جنگ" استناد کند.

فعالان حقوق بشر همچنان به عنوان مدافع یک راه حل عادلانه و دموکراتیک در برابر جنگ‌ها و کشتارهای مداوم در خاورمیانه ایستاده‌اند و خواهان پایان دادن به این مناقشات هستند.

 

«تدوین قانون اساسی دموکراتیک در صدر برنامه‌ها»

چیغدم کیلیچگون اوچار، در واکنش به بحث‌های اخیر دولت حاکم در مورد تدوین قانون اساسی جدید اظهار داشت: یک قانون اساسی دموکراتیک یکی از نیازهای فوری کشور است.

وی  افزود: این نیاز حیاتی نمی‌تواند در انحصار دولت فعلی باشد. حزب حاکم آک‌پ سابقه بسیار پررنگی در تصویب قوانین ضد دموکراتیک دارد و اغلب از موضوع قانون اساسی به عنوان سرمایه انتخاباتی استفاده کرده است.

او خاطرنشان کرد: در شرایط فعلی که حقوق دموکراتیک نقض می‌شود، واضح است که قانون اساسی تدوین شده توسط دولت، صرفا برای حفاظت از خودش خواهد بود. اما این مانع نیاز جامعه به یک قانون اساسی دموکراتیک نمی‌شود. رهبران مشترک حزب ما در کنگره، روز گذشته اعلام کردند که تدوین یک قانون اساسی جدید برای کشور یکی از اولویت‌های اصلی آنها به شمار می‌رود. آنها گفتند کار روی پی‌شنویس قانون اساسی می‌تواند فرصتی فراهم کند تا همه اقشار جامعه در فرایند تدوین آن مشارکت داشته باشند و نظرات خود را ارائه دهند. هدف ایجاد یک قانون اساسی مدنی، دموکراتیک و پلورالیستی است. آنها تاکید کردند که یک قانون اساسی بدون به رسمیت شناختن هویت کوردی، نمی‌تواند دموکراتیک در نظر گرفته شود. زیرا این یک موضوع بنیادین دموکراتیک و نهادی است.  در مقایسه با قانون اساسی ١٩٢١ که بنیانگذار کشور بوده و مفاهیم ترکیه‌ای و خودمختاری را شامل می‌شده، امروزه رژیم حاکم نه تنها این مفاهیم را قبول ندارد بلکه حتی استفاده از آنها را مجازات می‌کند.با این وجود، رهبران مخالف تاکید کردند که مبارزه برای تدوین یک قانون اساسی دموکراتیک، امری حیاتی برای زندگی مشترک و یک کشور دموکراتیک است.

 

HEDEP: پارادایم جدید زندگی در راه است

چیغدم کیلیچگون، رهبر حزب مخالف HEDEP، در ادامە سخنان خود اعلام کرد این حزب با بهره‌گیری از تجربه و میراث قوی خود، ادامه دهنده پارادایم زندگی نوین دموکراتیک خواهد بود.

وی با یادآوری اعلامیه قبلی HEDEP مبنی بر مخالفت با هرگونه حذف سیاست دموکراتیک، تأکید کرد که این حزب پیشگام مبارزه دموکراتیک خواهد بود.

چیغدم کیلیچگون در ادامه خاطرنشان شد: HEDEP با همراهی و همگامی با تمام اقشار و گروه‌هایی که برای زندگی‌ای برابر و آزاد مبارزه می‌کنند، از جمله مردم، ادیان، زنان، جوانان، کارگران، بازنشستگان، کشاورزان، دانشجویان و بیکاران، به رشد و تحقق پارادایم زندگی نوین دموکراتیک ادامه خواهد داد.