«همه ما زنان باید با اتکا به نیروی خویش جنایت‌کاران نسل‌کشی ۳ آگوست را به دادگاه بکشانیم»
مرسده قائدی عضو جنبش دادخواهی در رابطه با وظیفه‌ی دول بین‌المللی در قبال نسل‌کشی شنگال می‌گوید: همه‌ی دولت‌ها و از جمله عراق باید پاسخگوی این اتفاق وحشتناک باشند. هنوز تعداد زیادی از اسرای زن در دست داعش هستند و تکلیف‌شان مشخص نیست.
شهلا محمدی
به مناسبت هشتمین سالروز نسل‌کشی زنان شنگال مرسده قائدی، عضو جنبش دادخواهی و زندانی سیاسی سابق با خبرگزاری زن گفت‌وگویی انجام داد. وی بر این باور است که سخن گفتن از این نسل‌کشی تنها در یک روز خاص کافی نیست و مبحث در مورد آن جهانی گردد و عاملان پشت پرده‌ی این جنایت آشکار شود.
چرا در قرن ۲۱ که قرن پیشرفت انسانیت بوده، اما همچنان شاهد قتل‌عام و نسل‌کشی‌هایی در سطح جهان هستیم که بخصوص زنان را مورد هدف قرار می‌دهد و از زنان قربانی می‌گیرد، شما این موارد را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
ما در قرن بیست‌و یکم زندگی می‌کنیم اما متاسفانه هنوز با برده‌داری روبه‌رو هستیم، به عنوان مثال برده‌داری‌ای که زنان ایزدی با آن دست به گریبان شدند و مورد خرید و فروش قرار گرفتند. هم سیستم مردسالاری و هم مذهب مواردی هستند که نظام سرمایه‌داری و سرمایه‌داران از آنها برای پیشرفت امر خود از آن استفاده می‌کنند. دقیقا در مورد مسئله‌ی ایزدی‌ها که گویا آنها کافر هستند و دیگری مسلمان، پس باید مورد تجاوز قرار گیرند، چنین اتفاقی افتاد و تا به امروز نیز هیچ حقی برای آنها قائل نمی‌شوند. ده‌ها نفر به یک دختر جوان تجاوز کرده‌اند. در تمام جنگ‌ها از زنان به عنوان برده‌داری جنسی از آنها استفاده شده است. حکومت جمهوری اسلامی در سال ۶۰ به حکومت رسید، نوجوان و جوانان را قبل از اعدام مورد تجاوز قرار می‌دادند تا گویا باکره از دنیا نروند. در تمام زندان‌های ایران نیز شاهد چنین مواردی بوده‌ایم.
زنان ایزدی با وجود تمام فشارهایی که بر آنها وارد شده بود، اما شروع به صحبت کردند و از ظلم و تجاوزهایی که به آنها شده بود، سخن راندند.
ما زنان هم با سیستم مردسالاری روبه‌رو هستیم و هم در جوامع طبقاتی گویا پیشرفته از نظر دستمزد و موقعیت اجتماعی ظلمی مضاعف را متحمل می‌شویم و حتی در برخی کشورها هنوز خانه‌های امن برای زنان وجود دارد، چون زنان مورد خشونت قرار می‌گیرند. خشونت در تمام کشورها کم تا بیش وجود دارد، اما در برخی کشورها آمار پایین‌تر بوده و یک سری قوانین تصویب شده است. در واقع دو مورد سرمایه و مذهب به هم گره خورده و در افزایش این نوع خشونت و قتل‌عام‌ها نقش دارند، ما به عنوان زنان فعال بایستی همچنان که در مقابل سرمایه‌داری ایستاده‌ایم، باید در مقابل دین‌گرایی که خود به نوعی زن‌ستیزانه است، مبارزه کنیم.
اگر به مسئله‌ی شنگال اشاره داشته باشیم، در طول چند روز حملات داعش در شنگال ۵۰۰۰ زن ایزدی به بردگی گرفته شد و در بازارهای رقه و موصل فروخته شدند، به نظر شما چرا نظام‌های اقتدارگرا و امروزه هم تحت نام داعش چنین سیاستی را علیه زنان ایزدی و این اتنیک مذهبی اعمال کردند و هدفشان از اعمال این سیاست‌ها چه می‌ّباشد؟
در واقع می‌توان به وضوح گفت که داعش تولید خود همین دولت‌هاست، که با امکانات مالی آنها را به این مرحله رسانیده‌اند. داعش با سلاح مجهز و پیشرفته به شنگال حمله کردند. اما همزمان دولت‌های بین‌المللی نیز هیچ حمایتی از مردم شنگال انجام ندادند. گورهای دسته‌جمعی هنوز در این منطقه پیدا می‌شوند. مردها را کشته و زنان را به بردگی و گروگان گرفتند. همه‌ی دولت‌ها و از جمله عراق باید پاسخگوی این اتفاق وحشتناک باشند. هنوز تعداد زیادی از اسرا در دست داعش هستند. تعدادی از این زنان به آنها تجاوز شده، بچه‌دار هستند و چه بر سر این بچه‌ها می‌آید، هنوز مشخص نیست.
در سالروز این نسل‌کشی آنچنان که لازم بوده از این فاجعه صحبتی به میان نیامد. در واقع می‌بایستی در تمام جهان مورد بررسی قرار می‌گرفت. دست‌اندرکاران پشت‌پرده باید آشکار شوند. خیلی از این داعشی‌ها با همان هویت به کشورهای خودشان برگشته و آزادانه زندگی می‌کنند. اگر چه تعدادی از آنها محاکمه شده و حکم گرفته‌اند، اما متاسفانه تعداد کمی مورد بازخواست قرار گرفته‌اند و هنوز هم تمام این دولت‌ها در برابر تمام جنایت‌هایی که بخصوص در خاورمیانه اتفاق افتاده، هم سکوت کرده‌اند.
به نظر شما دلیل این سکوت طولانی‌مدت نظام‌های سرمایه‌داری و جامعه‌ی بین‌الدولی چه می‌باشد. همزمان در کنار این مسئله، زنان فعال و فمنیستی هستند که برای آشکار کردن این فجایع در حال مبارزه هستند، نقش زنان فعال و فمنیست در این باره چه می‌باشد؟ و چگونه می‌توانند مانع تکرار چنین جنایاتی شوند؟
این مورد به مبارزات تمامی ماها برمی‌گردد. باید هر کسی در این مبارزه شرکت داشته باشد. بایستی تمام جهان را به این امر وادار کنیم. فعالین زنان و فمنیستی در این باره اقدام نمایند. این مبارزه باید روزمرگی باشد. ما باید با قدرت و توان خودمان تمام دول را وادار کنیم که به سخن آیند، نه اینکه در انتظار آنها باشیم. باید آنها را پای دادگاه ببریم، در این صورت تمام دوربین‌ها به این جنایت برمی‌گردد. چنین جنایت‌هایی تنها مختص به منطقه‌ایی نبوده باید بفهمانیم که سراسری است. تمام منطقه را تخلیه کرده و به دست داعش سپرده‌اند. بایستی با تمام فمنیستی‌ها جهان ارتباط برقرار کنیم. کارهایی که انجام شده کافی نبوده و فعالیت‌های انجام شده نباید تنها مختص به یک روز باشند.
این جنایت هیچ وقت قابل فراموشی نیست. نقش ما هم این است که نباید بگذاریم به فراموشی سپرده شود. در هر کنفرانس زنان، ۸ مارس و تمام مناسبت‌ها باید کشتار زنان ایزدی، تجاوزها و نسل‌کشی را مورد بررسی قرار دهیم. خریدو فروش زنان باید بحث شود.
چنانکه اطلاع دارم در کوردستان عراق خانه‌ی امن برای زنان ایزدی وجود دارد و مرتب با آنها صحبت انجام می‌شود تا آسیب‌های روحی وارده به آنها جبران شود. من به مبارزات خودمان و مطرح کردن در سطح جهانی اعتقاد دارم. باید در تمام مناطق این سطح مبارزات را گسترش دهیم. هر کدام از ما در هر کشور اروپایی که هستیم باید با فعالین آن عرصه و بخصوص زنان ارتباط برقرار کرده و این موضوع‌ها را جهانی نماییم، زیرا جهان در برابر این جنایت سکوت کرده و البته ناگفته نماند که نظام سرمایه‌داری همیشه در برابر تمام جنایات اتفاق افتاده سکوت می‌کند، اما باید وادارشان کرد که صحبت کنند و اینکه چرا از داعش حمایت کردند؟ چرا به داعش اسلحه دادند؟
داعش یکی از ثروتمندترین نیروهای تروریستی بوده وحتی نیروهایش را با پول می‌خرد، این همه ثروت و پول را از کجا آورده‌اند؟ در یکی از مطالب مربوط به داعش خواندم که یک نفر به ۲۰۰ نفر تجاوز کرده است. اما به این وجود تنها در آلمان سه مورد دادگاهی وجود داشته اما در دیگر کشورها هیچ گونه دادگاهی انجام نشده است.
در حال حاضر بیشتر داعشی‌ها در کمپ هول در شمال و شرق سوریه هستند، بیشتر زنان ایزدی نیز در خانه‌های امن و در خارج کشور بسر می‌برند، به نظر شما با انتقال این زنان به خانه‌های امن و خارج از کشور می‌توان مرهمی بر زخم التیام‌نیافته‌ی این زنان گذاشت و این نسل‌کشی را خاتمه داد، در حالی که هنوز داعش در کمپ هول هستند و هیچ گونه اقدامی برای جابجایی و دادگاهی کردن آنها انجام نشده است؟
داعشی‌ها همه در یک منطقه و با اسلحه‌های خود جمع شده‌اند و خیلی هم به وضوح گفتند که الان می‌رویم اما به موقع برمی‌گردیم. خیلی از زنان هنوز اسیر دست آنها هستند و نتوانسته‌ایم آنها را آزاد کنیم. قبل از هر چیز باید این آسیب‌دیده‌ها را با بهترین امکان انتقال و تحت نظر قرار داد. اینها خیلی ترسیده و حق هم دارند. چون داعشی در کشورهای اروپایی هم هستند. هنوز هم هستند زنانی که به خاطر بچه‌هایشان در کمپ‌های داعش هستند. باید از نظر امنیتی زندگی آنها را در ضمانت قرار داد که دوباره مورد تهاجم قرار نگیرند. باید این زمینه را برای آنها فراهم کرد که در مورد آنچه اتفاق افتاده، حرف بزنند.
به نظر من یک تیم حقوقی بایستی به بررسی موقعیت زنان هم در کمپ‌ها و هم در خارج از کمپ بپردازند. باید دادگاهی شوند و این دادگاهی باید در چارچوب بسته انجام نگیرد. مسئولیت تمامی انسان‌های آزادی‌خواه این است که در کنار همدیگر به این مسئله پرداخته و فعالیت نمایند. هر شخصی در زمینه‌ی کاری خویش می‌تواند تلاش داشته باشد و این موارد را به اشخاص دیگری هم انتقال بدهیم. با عناصر آزادی‌خواه تمام کشورهای مختلف این امر را به امری جهانی تبدیل کنیم. ما نیز باید در این راستا به مبارزات خویش ادامه دهیم.