لاوه کورده

مرکز خبر – در مراکز بازپروری هولیر و سلیمانی، صدها زن غیرقانونی بازداشت شدەاند و برخی از محکومین نیز تنها بە علت اتهامات بی مورد و یا آزادی بیان بە بیش از ۶ سال زندان محکوم شدەاند. سکوت خانواده‌ها در قبال وضعیت زندانیان باعث پایمال شدن هرچە بیشتر حقوق آنها می‌شودکە حتی گاهی به ملاقات فرزندانشان نمی‌روند. عضو فراکسیون کومَل در پارلمان اقلیم کوردستان در گفت‌وگو با خبرگزاری زن (نوژنها) بە این موضوع پرداخت.

 

"زنان زندانی وضعیت مناسبی ندارند"

روپاک احمد در مورد افرادی که بدلیل آزادی بیان و افکار متفاوت دستگیر شده‌اند، گفت:‌ "بنابر تحقیقاتی کە در مورد زنان بازداشتی کە بازداشت آنها غیرقانونی بودە است مشخص شد عدەای مدت طولانی در بازداشت هستند و دادگاهی نمی‌شوند، بە همراە همکارم بدریە اسماعیل نخست بە بازپروری زنان در سلیمانی و بعد هولیر رفتیم، وضعیت زنان زندانی تعریف چندانی ندارد."

وی در ادامه افزود بر اساس قانون مدت بازداشت نباید بیش از ۱۵ روز باشد، حتی در وخیم‌ترین شرایط اگر مدرکی علیە متهم وجود نداشته باشد، باید پس از ۶ ماە آزاد شود، اما در اقلیم کوردستان بعضی از زنان یکسال و برخی دیگر ۶ سال بدون هیچ حکم یا دادگاهی در مراکز بازپروری زنان بسر می‌برند. همچنان خاطر نشان کرد: "تمام این موارد بر خلاف مواد قانونی و قانون جزا می‌باشد، چرا کە براساس قانون پس از دستگیری متهم باید در مدت ۱۵ روز پرونده‌اش به دادگاه ارجاع داده شود."

 

"برخی از زنان بدلیل لایک و کامنت در رسانەهای اجتماعی دستگیر شده‌اند"

روپاک در ادامه‌ی سخنانش می‌گوید: "برخی از زنان بدلیل آزادی بیان دستگیر و محکوم شدەاند، حتی برخی از آنان در سلیمانی تنها به خاطر یک لایک و کامنت چندین سال حکم گرفته و در زندان به بیماری‌های بسیاری مبتلا شدەاند. یکی از دستگیرشدگان که تنها چند ماه از ازدواجش گذشته، بدلیل لایک و کامنت به ۵ تا ۶ سال زندان محکوم شده است. زنانی کە بە دلیل آزادی بیان در بازداشت‌اند هنوز هم شکە هستند، برخی از زندانیان در زندان به بیماری‌های مختلف مبتلا شده و نیاز به درمان دارند. در یک ماه گذشته، با تلاش زیاد و با گزارش پزشک یکی از این زنان مورد عفو قرار گرفت و آزاد شد."

 وی همچنان گفت:  "برخی از زندانیان سرطان دارند، یا اینکه به سل مبتلا هستند و فرصت معالجه در مرکز اصلاح زنان وجود ندارد. تا بحال بسیار سعی کرده‌ایم که زنان مورد عفو عمومی قرار گیرند و به آغوش خانواده‌هایشان بازگردند. برخی از زندانیان حدود ۲۰ سال در زندان بسر می‌برد، اما داشتن حکم حبس ابد مانع عفو وی شدە و مورد عفو عمومی قرار نمی‌گیرد."

"برخی از زندانیان با وجود اینکه دکتر تاکید کرده که تنها ۱۰ روز در قید حیات خواهد بود،‌ اما مسئولین مربوطه هیچ سراغی از وی نگرفته تا اینکه در زندان جان باخته است. چندین پرونده‌ی تراژدیک در دست داریم که مسئولین اطلاعی از آن ندارند و یا اهمیتی نمی‌دهند، گروه‌های حقوق بشر و کمیته‌‌های مجلس می‌توانند وضعیت زنان در زندان را پیگیری کنند، چراکە سنت و عادات جامعه باعث شدە مشکلات زندانیان زن از مرد بیشتر باشد."

 

"بستگان زنان زندانی سکوت کرده و این باعث فاصله مابین خانواده‌ها می‌شود"

روپاک در مورد سکوت خانواده‌های زندانیان می‌گوید: "ما تا به زندان‌ سر نزنیم،‌ از وجود چنین پرونده‌هایی مطلع نخواهیم شد. خانواده‌های اشخاصی که با ظلم و غیرقانونی دستگیر شده باید نسبت به این وضعیت واکنش نشان دهند. قبول کردن ظلم باعث تشدید بی‌عدالتی بر علیه زنان زندانی می‌شود. در هیچ کشوری و قانونی چنین موردی را نمی‌توان مشاهده کرد که شخصی بدلیل آزادی بیان و نوشتن کامنت و لایک بدون هیچ دلیلی چندین سال در زندان بسر ببرند و حتی دادگاهی هم نشوند. شیرازه‌ی خانوادەهای آنها زندانی از هم فرو پاشیده و همسران آنها تحت تاثیر سنت و عادات اجتماعی نتوانسته زندانی بودن همسرشان را بپذیرند و از هم جدا شده‌اند. برخی دیگر چندین سال است که امکان دیدن فرزندانشان را ندارند.

 

تعداد زیادی از کودکان همراه با مادرشان در زندان بسر می‌برند

روپاک احمد در مورد کودکان می‌گوید:‌ "یکی از موارد تاسف‌برانگیز تعداد بی‌شمار کودکان بوده که با زنان در زندان هستند. آنها در خارج از زندان کسی را ندارند که از فرزندانشان نگهداری کنند. در مرکز بازپروری سلیمانی،‌ ۷۰ کودک وجود دارد، مسئولین زندان می‌گویند:‌ "اصلاح را برای زنان و جوانان مبنا قرار داده‌ایم نه کودکان". همچنین از نظر آموزشی،‌ کودکان ضررمند اساسی خواهند بود. تا چشم به هم زده در زندان بزرگ می‌شوند، بدون اینکه محیط خارج را دیده، و این مورد باعث نقض حقوق کودکان می‌شود."

همچنان خاطر نشان کرد که اگر در خارج از زندان کسی وجود ندارد که از کودکان نگهداری کند، باید حکومت مکانی برای نگهداری و آموزش کودکانی که مادرانشان در زندان هستند، تاسیس کند. چون حقوق این کودکان از نظر آموزشی و عاطفی حقوقی پایمال می‌شود.

روپاک احمد، عضو پارلمان اقلیم کوردستان در خاتمه‌ی سخنانش افزود: "زنان حتی اجازه‌ی تماس تلفنی با خانواده‌یشان را ندارند و به وکیل اجازه داده نمی‌شود از زندان زنان دیدار به عمل آورد. چنین برخوردی صحیح نمی‌باشد، چون هم وکیل و هم زندانی هر وقت لازم باشد،‌ می‌توانند در مورد پرونده همدیگر را ملاقات کنند. حتی این حق را دارند در روز دادگاهی و روند پرونده با همدیگر ملاقات انجام دهند. وکیل باید بر وضعیت موجود، حکم زندانی واقف و آگاه باشد تا بتواند بخوبی از موکلش دفاع کند. چنین حقوقی در جهان یکسان است."