سرطان سینه، قاتل خاموش زنان
سرطان، به تومورهای بدخیم، که در پزشکی آنها را با نام نئوپلاسم میشناسند، گفته میشود. تومور در بدن زمانی ایجاد میشود، که یکی از سلولهای بدن در اثر عوامل مختلف، دچار رشد غیرطبیعی سلولهای دیگر میشود وآن را از کار میاندازد و به بخشهای دیگر نیز سرایت میکند.
سرطان، به تومورهای بدخیم، که در پزشکی آنها را با نام نئوپلاسم میشناسند، گفته میشود. تومور در بدن زمانی ایجاد میشود، که یکی از سلولهای بدن در اثر عوامل مختلف، دچار رشد غیرطبیعی سلولهای دیگر میشود وآن را از کار میاندازد و به بخشهای دیگر نیز سرایت میکند.
سارا ارومیه
سرطان سینه یکی از شایعترین بیماریهای زنان است، شیوع آن در زنان به نسبت مردان، بسیار بیشتر است، سرطان سینه نوعی از سرطان است، که از بافت پستان آغازشده و به دلیل رشد خارج از قاعده سلولهای غیرطبیعی در سینه رخ میدهد، هر اندازه این بیماری زودتر تشخیص داده شده و اقدام به درمان شود، درمان آن آسانتر و موفقیتآمیز خواهد بود.
تومورسینه
تومور سینه، به دو صورت تومورهای خوش خیم و تومورهای بدخیم وجود دارد، در هر دو نوع، رشد سلولها سریع و زیاد میباشد، البته تومورهای دیگری نیز تحت عنوان تومورهای بینابین، وجود دارند که در ابتدا خوش خیم بوده و سپس تبدیل به تومورهای بدخیم میشوند.
در تومورهای خوش خیم، روند ازدیاد سلولها در مرحله مشخصی متوقف میشود، اما در تومورهای بدخیم روند ازدیاد بدون وقفه ادامه یافته، قابل مهار نبوده و در واقع تبدیل به سرطان سینه میشود، که در صورت عدم درمان به سایر قسمتهای بدن گسترشیافته (متاستاز)، در کار آنها اختلال ایجاد کرده و در نهایت با درگیر ساختن اعضای حیاتی بدن میتواند منجر به مرگ فرد شود.
حدوداً نیمی از سرطانهای سینه در یکچهارم بخش بالایی و خارجی سینه اتفاق میافتد، سرطان از منشأ مجاری شیر، شایعترین نوع سرطان سینه میباشد.
علائم شایع سرطان سینه
دانستن اینکه فرم سینەها در حالت عادی چگونه باید باشند، بخش مهمی از سلامتی پستان است، اگرچه انجام تستهای غربالگری به طور مداوم برای تشخیص این سرطان مهم است ولی در برخی مواقع، ماموگرافیها هر نوع کانسر سینەای را پیدا نمیکنند، بنابراین، بسیار مهم است که از تغییرات سینەی آگاه بود و نشانەها و علائم کانسر سینه را دانست، شایع ترین علامت کانسر پستان، وجود توده است.
بروز توده در سینه: تودههای سینه که ممکن است، مشکوک به سرطان باشند، حالتی سفت و گاهاً به صورت غیرمتحرک همراه با چسبندگی به اطراف در هنگام لمس دارند و غالباً بدون درد میباشند، تشخیص خوش خیم یا بدخیم بودن توده به عهده پزشک متخصص میباشد.
ترشح یا خونریزی از نوک سینه: ترشح نوک سینه، که ناشی از سرطان سینه باشد عموماً به صورت خون یا خونابه و در برخی موارد بیرنگ میباشد، چنانچه ترشح خونی یا آبکی از یک سینه و از یک مجرا خارج شود یا توأم با غده در سینه باشد، احتمال ابتلاء به سرطان سینه افزایش مییابد.
تغییرات پوست سینه: در صورت ابتلاء به سرطان سینه ممکن است، تغییراتی از قبیل فرورفتگی یا کشیدگی پوست سینه بروز کند، علیرغم اینکه فرورفتگی پوست سینه علامت مهمی است، اما دلیل قطعی بر ابتلاء به سرطان سینه نمیباشد، زیرا ممکن است در اثر بیماریهای خوش خیم سینه ایجاد شده باشد.
تغییرات نوک سینه: در صورت ابتلاء به سرطان سینه، فرورفتگی نوک سینه بروز کرده و این فرورفتگی حالتی ثابت دارد و با معاینه دقیق سینه امکان دارد وجود غدهای در زیر نوک و هاله سینه ملموس باشد، البته در برخی موارد فرورفتگی نوک سینه ممکن است، بعد از شیردهی یا بعد از بلوغ ایجادشده باشد، که در این صورت به خودی خود یا با دستکاری ساده به حالت اولیه برمیگردد.
تغییر سایز سینه: در حالت طبیعی معمولاً سایز دو سینه کامل یکسان نیست، اما چنانچه اختلاف سایز دو سینه اخیراً ایجاد شده باشد، باید سینهها از جهت وجود توده و سلامت مورد معاینه قرار گیرند.
بزرگ شدن غدد لنفاوی زیر بغل: بزرگی غدد لنفاوی زیر بغل نگرانکننده نیست، زیرا ممکن است به دلیل بروز التهاب، ضربه به دست یا پستان یا ضایعات خوش خیم باشد، که باید توسط پزشک متخصص معاینه و بررسی شود.
تغییر یا جهش در DNA: می تواند باعث شود سلول های طبیعی پستان به سلول های سرطانی تبدیل شوند. برخی از تغییرات DNA از طریق والدین منتقل می شود (وراثتی) و می توانند ریسک ابتلا به کانسر سینه را افزایش دهند. سایر عوامل مرتبط به سبک زندگی، از قبیل آنچه شما می خورید، به چه میزان ورزش می کنید و ... می توانند احتمال ابتلا به این سرطان را افزایش دهند. اما هنوز به طور دقیق مشخص نیست که چگونه برخی از عوامل ریسک باعث تبدیل سلول های طبیعی به سرطانی می شوند. به نظر می رسد هورمون ها نقش مهمی در بسیاری از موارد سرطان پستان دارند، اما چگونگی وقوع این اتفاق همچنان به طور کامل درک نشده است. به طور کلی می توان علت شروع سرطان را موارد زیر برشمرد:
تغییرات یا جهش ژنتیکی: برخی جهش های DNA از طریق والدین به ارث رسیده یا به شما منتقل می شوند. این بدان معنی است که هنگام تولد، جهش ها در تمام سلول های شما وجود دارد. برخی جهش ها می توانند خطر ابتلا به برخی سرطان ها را به شدت افزایش دهند.
پروتوآنکوژنها: پروتوآنکوژن ها ژن هایی هستند که به رشد طبیعی سلول ها کمک میکنند، پروتوآنکوژنها در صورت تغییر یا تکثیر به یک ژن بد تبدیل میشوند، که در صورت خارج شدن از کنترل، میتوانند منجر به سرطان شوند، این ژن بد، آنکوژن نامیده میشود.
ژن های سرکوب کننده تومور: ژن هایی هستند که تقسیم سلولی را کند می کنند، در صورتیکه این ژن ها درست کار نکنند، می توانند منجر به سرطان شوند.
تغییر ژن های وراثتی: برخی از جهش های ارثی DNA به طور چشمگیری خطر ابتلا به سرطان را افزایش میدهند و منجر به سرطان میشوند.
تغییر ژن های اکتسابی: اغلب جهش های DNA در کانسر پستان، در طول زندگی زنان اتفاق می افتد، تا اینکه به آنها به ارث رسیده باشد، که ممکن است علت آن تشعشعات یا مواد شیمیایی باشد.
دلایل ابتلا به سرطان سینه
داشتن یک عامل خطر یا حتی بیشتر، به معنای اطمینان از ابتلا به بیماری نیست، این در حالیست که، برخی از فاکتورهای کانسر سینه مانند سابقه خانوادگی و سن و سال و جهش ژنیتیکی قابل تغییر نیست، اما برخی از فاکتورهای خطر وجود دارند که قابل کنترل میباشند.
فاکتورهای مرتبط با سبک زندگی شامل مواردی مانند: عادتهای بد غذایی و فعالیت های بدنی میباشد، مواردی مانند تصمیم گیری در مورد فرزند آوری و مصرف داروهای هورمونی نیز در این زمینه تاثرگذار است، عادتهایی مانند نوشیدن الکل، اضافه وزن و چاق بودن، نداشتن فعالیت های فیزیکی، شیر ندادن بە کودک ، هورمون تراپی بعد از یائسگی، ایمپلنت های پستان از فاکتورهایی هستند، که می توانند منجر به این نوع سرطان شوند.
روش های تشخیص سرطان سینه
گاهی اوقات کانسر سینه بعد از پیدایش علائم، کشف می شود، اما زنان زیادی هستند، که مبتلا به این سرطان میباشند و هیچ علامتی ندارند، به همین دلیل، غربالگری منظم کانسر پستان، موضوعی بسیار مهم است.
آزمایشهای مختلفی، برای تشخیص سرطان پستان وجود دارد، اگر پزشک طی آزمایش، علائمی مبنی بر سرطان پیدا کند و یا نشانههایی که احتمال این نوع سرطان را در فرد دیده شود، نیاز به انجام آزمایشهای بیشتری جهت اطمینان از این موضوع است، آزمایش هایی مانند:
ماموگرام
سونوگرافی پستان یا اولتراسوند سینه
ام آر آی سینه
نمونه برداری یا بپوسی
درمان سرطان سینه
با توجه به شدت پیشرفت بیماری سرطان سینه، نتیجه درمان آن متغیر است، در صورتی که بیماری در مراحل ابتدایی تشخیص داده شود، قاعدتاً درصد بهبود و درمان این بیماری افزایش خواهد یافت.
درگذشته به منظور درمان سرطان سینه، جراحی برداشت کامل سینه صورت میگرفت که میتوان گفت جراحی، قدیمیترین روش درمان سرطان پستان بود، که منجر به اثرات زیانبار روحی و روانی در فرد میشد. اما در حال حاضر با پیشرفت علم و تکنولوژی، علیرغم استفاده از این روش به عنوان رکن اساسی درمان، در هر مرحله از پیشرفت بیماری و برای هر نوع از سرطان سینه، روشهای متفاوتی از جراحی اعمال میشود، اما در حالت کلی جهت درمان این نوع بیماری فقط توده سرطانی، البته با یک حاشیەی مناسب برداشته میشود.
آزمایش های غربالگری و ماموگرافی کمک می کنند تا قبل از بروز هر گونه علائم، سرطان پستان را هر چه سریع تر کشف و شانس بیشتری برای درمان، وجود داشتە باشد.
درمان موضعی
برخی از درمان ها موضعی هستند، به این معنی که بدون اثرگذاری روی دیگر بخش های بدن، تومور را درمان می کنند. اغلب زنان مبتلا به این نوع سرطان، نوعی جراحی را برای برداشتن تومور تجربه خواهند کرد، بسته به نوع سرطان و پیشرفت آن، ممکن است نیاز به انواع دیگری از درمان نیز وجود داسته باشد، قبل یا بعد از عمل و گاهی اوقات هر دو بار، درمان های موضعی میتوانند به صورت جراحی یا رادیوتراپی انجام گیرد.
درمان سیستمیک
داروهایی که برای درمان سرطان استفاده میشوند، روشهای درمانی سیستمیک محسوب میشوند، زیرا میتوانند در هر نقطه از بدن به سلول های سرطانی برسند.
بسته به نوع کانسر پستان، انواع مختلفی از درمان های دارویی ممکن است، مورد استفاده قرار گیرد، که شامل موارد زیر می باشند:
شیمی درمانی: شیمی درمانی از داروهای ضد سرطانی استفاده میکند، که ممکن است به صورت داخل وریدی یا از طریق دهان وارد بدن شود، این داروها از طریق جریان خون حرکت میکنند، تا در اکثر نقاط بدن به سلولهای سرطانی برسند.
هورمون درمانی: برخی از انواع سرطان پستان تحت تأثیر هورمونها، مانند: استروژن و پروژسترون قرار دارند، به درمانهایی که اتصال این هورمونها به این گیرندهها را متوقف میکنند، هورمون درمانی میگویند.
درمان هدفمند سرطان: در این روش، داروها مانند شیمی درمانی وارد جریان خون شده و تقریباً به تمام نقاط بدن میرسند و همین امر باعث میشود آنها در برابر سرطانهایی که در نقاط دور دست پخش شدهاند، مفید باشند، داروهای هدفمند متفاوت از داروهای شیمی درمانی کار میکنند.
ایمونوتراپی: در این روش، از داروهایی برای تحریک سیستم ایمنی بدن فرد برای تشخیص و از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میکنند.