قاعدگی تابو نیست...
۲۸ می مصادف است با روز جهانی بهداشت قاعدگی/عادت ماهوار که این روز بنابرهدف آگاهیدهی دربارهی بهداشت قاعدگی و شکستن تابوی قاعدگی نام گذاری شده است.
پروانه کبریت
کابل- ۲۸ می مصادف است با روز جهانی بهداشت قاعدگی/عادت ماهوار که این روز بنابرهدف آگاهیدهی دربارهی بهداشت قاعدگی و شکستن تابوی قاعدگی نامگذاری شده است.
افغانستان کشوری که تعلیم و تحصیل کردن دختران "چشمپارگی" و "بیحیایی" خوانده میشود، طبعا که قاعدگی تابو میباشد.
متاسفانه در جامعهای سنتی چون افغانستان آموزش مسایل قاعدگی هنوز هم ننگ و عار دانسته میشود، دختران در تاریکی )ناآگاهی و بیخبری( از بدن خویش به قاعدگی میرسند.
گروهی از زنان فعال، روز دوشنبه ۳ جوزا ۱۴۰۰ مصادف با ۲۸ ماه می، برنامهای تحت شعار "قاعدگی تابو نیست" را به راه انداختهاند تا اینکه این موضوع را در میان تمام خانوادهها رواج داده و آگاهیدهی کنند.
گروهی از زنان، کمپینی را که از دو هفته بدینسو آغاز کردهاند، در دو بخش تئوری که به شکل نوشتاری (مقاله، تجارب تلخ و شعارها) و عملی که رفتن به مکاتب و توزیع مواد بهداشتی است، میباشد.
کمپین "قاعدگی تابو نیست" با واکنشهای زیادی از مردم و کاربران صفحات مجازی روبرو شد، که نظریات مختلف را در برداشت. عدهی زیادی این مسئله را به تمسخر گرفتند، اما عدهای بشمول بعضی از رسانهها از این کمپین تقدیر، و در نشرش همکاری کردند.
کیارنگ سعادت، یکی از زنان فعال اجتماعی و عضو این کارزار میگوید، کمپین "قاعدگی تابو نیست" را بنابر هدف آگاهیدهی در مورد قاعدگی و آموزش بهداشت در زمان عادت ماهوار، به راه انداختهاند.
وی میگوید، سالهای گذشته روی این موضوع فقط در حد یک نوشته در دنیای مجازی فعالیت میشد که آنقدر مؤثر نبود، تا اینکه امسال جمعی از زنان که خود آنها هم شامل آن میباشند، این برنامه را به راه انداختند.
سعادت در طی مصاحبهایی به خبرگزاری زن گفت: این جمع از زنان با پول شخصی خود مواد بهداشتی (کوتکس) خریداری کرده، و در کنار آگاهیدهی و آموزش، مواد بهداشتی هم در مکاتب برای دختران توزیع میکنند. وی افزود، که برای عادی شدن این موضوع علاوه بر رفتن به مکاتب دختران، در مکاتب پسرانه هم آگاهیدهی خواهند کرد.
هدا خموش شاعر و یک تن از برگزارکنندههای کمپین "قاعدگی تابو نیست" در مصاحبهای به خبرگزاری زن گفت: "انگیزهایی که ما را به ایجاد چنین برنامهایی وادار ساخت، یادآوری از تجارب تلخ و ناآگانهی خودمان بود و کار خود را با نوشتن مقالهها آغاز کردیم که با واکنشهای زیاد روبرو شدیم.
هدا خموش در ادامه افزود، اولین کار خود را از مکتبی بنام علامهی نیک محمد آغاز کردند، که با تشویق و همکاری گرم مدیر و معلمان این مکتب توانستند با موفقیت به پایان برسانند. برای پیگیری این روند در حدود پنج مکتب را در شهر کابل، سه مکتب در شهر هرات، سه مکتب در شهر مزار شریف و یک مکتب را در شهر پروان مدنظر گرفتهاند.
این دو زن فعال اجتماعی در کنار این همه واکنشهای منفی ناامید نشده و از اقدامی که کردهاند حس خرسندی میکنند و میگویند، این کمپین و روند آگاهیدهیشان فقط برای یک سال نه بلکه تا زمانی که کاملا برای مردم معمولی نشده باشد، ادامه خواهند داد.
بریشنا هاشمی دکتر نسائی ولادی و زایشگاه در ولایت کنر میگوید: "چون اکثر ولایات افغانستان از تعلیم و تحصیل بدور بودهاند و ۹۹ درصد آنانرا افراد بیسواد تشکیل میدهند بنا از چنین موضوعات بیخبر ماندهاند و ولایت کنر هم از آن جمله ولایات میباشد که قاعدگی در میان باشندگانش تابو خوانده میشود. از ۱۰۰ در صد، ۹۰ درصد آن از قاعدگی و از بهداشت آن ناآگاه ماندهاند.
دکتر هاشمی در رابطه با عدم آگاهی مردم از قاعدگی چنین سخن میگوید، یک روز مردان و زنان یک خانواده دختر نوجوان خود را به مرکز صحی ما آورده بود که با خشم و عصبانیت بسیاری گویا دخترشان با مردی رابطهی جنسی برقرار کرده و خوانآلود است، بعد از معاینات معلوم شد که دختر هیچ نوع رابطهای برقرار نکرده بلکه اولین دورهی قاعدگیاش بوده است.
با شنیدن چنین داستانهایی، فهمیده میشود که چقدر دختران در این عرصه قربانی ناموسی شدهاند.
بر اساس تحقیق ابتدایی وزارت صحت عامه ۷۰ درصد از دختران افغانستان از قاعدگی آگاهی کامل ندارند، که ۳۰ درصد این دختران در زمان قاعدگی به مکتب حاضر نمیشوند.
پلوشه دختر دانشآموز که ۱۷ سال سن دارد، مثل هر دختر زادهی جوامع سنتی از نخستن روز قاعدگیش خاطرهی تلخ دارد.
وی میگوید برای من نه مادر، نه خواهر و نه همسر برادر در این مورد چیزی نگفته بودند، از درد، خونریزی و بهداشت آن چیزی نمیدانستم. بنا، در نخستین بار قاعدگیم با داشتن درد شدید تمام شب را با گریه صبح کردم، تا طلوع آفتاب شلوارم را میشستم تا این خون پاک شود. اصلا نمیدانستم این خون که پاک میکنم دوباره از کجا میریزد.
او در ادامه افزود، در خانوادههای افغانستان یادآوری این موضوعات عار است، حداقل آموزگاران باید در مکاتب برای دختران آموزش بدهند. تا برای هیچ دختری مثل من و هزاران دختر دیگر، قاعدگی تابو و خاطرهی تلخ نباشد.
در همین حال، وزارت معارف افغانستان از روز جهانی بهداشت قاعدگی در کابل، تجلیل کرد. رنگینه حمیدی سرپرست این وزارت در طی سخنرانی خود یادآور شد که این وزارت در نظر دارد تا برای آگاهیدهی در مورد قاعدگی، این موضوع را در دروس آموزشی بگنجاند.