پنیرک گیاهی با قدمت تاریخی

پنیرک گیاهی با خاصیت فراوان است که مردم از گل و برگ آن برای تهیه دارو استفاده می‌کنند، در متون قدیمی به پنیرک، تریندینگ، خورپرست، آفتاب‌پرست و آفتاب‌گردک هم می‌گفتند.

 

 

مرکز خبر

پنیرک با نام علمی Malva sylvestris در عربی خبازی نامیده می‌شود. گیاهی است علفی و پایا، به ارتفاع ۶۰ سانتی‌متر است که به صورت خودرو، در بسیاری از نقاط می‌روید و برای استفاده نیز کشت می‌گردد.

قسمت مورد استفاده‌ی پنیرک برگ و گل آن می‌باشد که در اکثر نواحی، گل پنیرک مورد استفاده قرا می‌گیرد. این گیاه در ایران رویش ندارد و گونه‌ی نزدیک به آن به نام M.neglecta مورد استفاده قرار می‌گیرد. گونه‌ی موجود در ایران کوتاهتر وبه حالت خوابیده ‌است، برگ‌ها دارای حالت دایره‌ای و دندانه‌دار و گل‌های ریزی به رنگ بنفش دارد. برگ‌های این گیاه در فصل بهار، گل‌هایش در اواخر بهار و غلاف دانه در اوایل تابستان برداشت می‌شود.

 

زیستگاه این گیاه

محل رویش گیاه در ایران نواحی البرز، در بخش‌هایی از کوردستان، شمال ایران، آستارا، اصفهان، نواحی مرکزی ایران، خراسان، دامغان، سمنان، بهبهان، جنوب ایران، کرمان، بلوچستان و سایر نقاط می‌باشد.

پنیرک در بیشتر خاکها، از مناطق ساحلی گرفته تا زیستگاه‌های طبیعی کوهستانی، یافت می‌شود.

 

ترکیبات دارویی و مغذی این گیاه باستانی

همانند بسیاری از گیاهان خوراکی، پنیرک نیز سابقه‌ای طولانی در کاربردهای دارویی دارد. این گیاه سرشار از ویتامین‌های  A، B، C، E و انولین، فنول، اسیدهای چرب ضروری، فیبر، کلسیم، منیزیم، روی، سلنیوم و پتاسیم است. بنابر تحقیقات، همه‌ی خانواده‌ی پنیرک‌ها به جز پنیرک پنبه، خوراکی هستند. برگ‌ها و غنچه‌های گل پنیرک شامل مخاط، تانن، فلاونوئیدها، روغن گیاهی و ویتامین C هستند.

 

خواص گیاه پنیرک

پنیرک برای درمان زخم : این گیاه برای درمان زخم یا التهاب غشا مخاطی در دهان، گلو، معده و روده‌ها استفاده می‌شود.

 

خاصیت قابض این گیاه: به علت داشتن عوامل قابض، باکتریایی و خواص ضد التهابی‌اش، این گیاه می‌تواند به صورت موضعی به عنوان یک درمان گیاهی برای زخم‌ها، کورک‌ها، جوش‌ها، نیش حشرات، خارش پوست، اگزما، آکنه و تورم مفید باشد.

پنیرک برای درمان بیماری‌های تنفسی : پنیرک معمولا یک گیاه محبوب برای درمان بیماری‌های تنفسی است و مشکلات مخاط دستگاه تنفسی فوقانی را درمان می‌‌کند. این گیاه حاوی مقدار زیادی از مواد مخاطی است که بافت ملتهب را با یک لایه محافظ پوشش می‌دهد.

گیاه پنیرک برای درمان سرفه: چای تهیه شده از برگ‌ها یا گل‌های این گیاه می‌تواند برای درمان سرفه، زکام و خشن شدن صدا به کار رود. برای حفظ خواص پزشکی این گیاه، نباید جوشانده شوند، فقط برای مدت کوتاهی در آب ولرم خیسانده و مصرف می‌شود.

گیاه پنیرک مفید برای مادران شیرده:  چای این گیاه به مادران شیرده کمک می‌کند تا شیر بیشتری تولید کنند. مالوا سیلوستریس نیز از آن به عنوان یک منبع غذا استفاده می‌کند.

تاثیر پنیرک بر روی دستگاه ادراری و تناسلی: دمنوش گل پنیرک دارای ویتامینB  وC  فراوان می‌باشد، مقوی رحم و ادرار آور است و برای درمان بیماری‌های کلیه ومثانه مانند سوزش مجاری ادراری و عفونت مثانه بسیارمفید و موثر است.

تاثیر پنیرک بر روی دستگاه تنفسی: دمنوش گل‌های پنیرک برای رفع زکام و تورم دهان و گلو بسیار موثر است و به علت داشتن موسیلاژ، از داروهای مفید برای درمان سرفه است، همچنین دمنوش ساقه و برگ آن، موجب برطرف شدن گرفتگی صدا می‌شود.

 

تاثیر پنیرک بر روی دستگاه گوارش: دمنوش پنیرک سبب درمان دلپیچه و ضد اسهال است، این دمنوش برای رفع تورم روده و معده و یبوست به دلیل خواص ملینی آن مفید است.

تاثیر پنیرک بر روی پوست: دمنوش پنیرک خاصیت نرم کنندگی پوست بدن را دارد و برای درمان جوش، بسیار موثر است، می‌توان این دمنوش را به صورت لوسیون برای نرم کردن پوست بدن به کار برد.

 

عوارض جانبی این گیاه: این گیاه سمی نیست و هیچ گزارشی از عوارض جانبی و یا تداخل با دیگر داروها برایش وجود ندارد، این شامل گل‌ها و برگ‌ها هم می‌شود.