دیابت بارداری نوعی از دیابت است، که بطور ناگهانی به علت اختلال درعملکرد هورمان‌ها، در دوران بارداری بروز می کند، دیابت بارداری، شایع­ترین اختلال متابولیک دوران بارداری است، تقریباً در ۴ درصد از بارداری‌ها بروز می‌کند.

 

سارا ارومیه

دیابت نوعی بیماری مزمن است، که در آن بدن نمی‌تواند، از گلوکز استفاده و یا آن را ذخیره کند، گلوکز نوعی قند است که، اگر در خون جمع شود باعث بالا رفتن قند خون می‌شود.

 دو نوع اصلی از این بیماری وجود دارد؛ دیابت نوع ۱ و نوع ٢ به جز این دو نوع، به دیابت بارداری نیز می‌توان اشاره کرد.
دیابت بارداری در طی حاملگی و بدون سابقه دیابت ظاهر می‌شود، دیابت بارداری بر روی رشد جنین اثر می‌گذارد و باعث مشکلات تنفسی، ناهنجاری‌های مادرزادی برای جنین و زایمان زودرس برای مادر می‌شود.

 

علل دیابت بارداری

تقریباً در اکثر زنان به دلیل تغییرات هورمونی که در طی بارداری ایجاد می‌گردد، درجاتی از اختلال عدم تحمل گلوکز مشاهده می‌شود، بدین معنا که مقدار قند خون آنها افزایش می‌یابد، ولی به اندازه‌ای افزایش نمی‌یابد که بتوان آن را بیماری دیابت در نظر گرفت.

در طی سه‌ماهه سوم بارداری، تغییرات هورمونی مذکور، زن باردار را در خطر ابتلا به دیابت بارداری قرار می‌دهد. در طی بارداری افزایش یک سری از هورمون‌های مترشحه از جفت (جفت، اندام ارتباطی ای در ناحیه ناف نوزاد می‌باشد که همانند یک ریسمان، نوزاد را به رحم مادر متصل می‌کند)، به انتقال مواد غذایی از مادر به جنین و در نتیجه به پیشرفت رشد جنین کمک می‌کنند. بخش دیگری از هورمون‌هایی که در جفت تولید می‌شوند در جهت پیشگیری از افت قند خون مادر فعالیت می‌کنند که این دسته از هورمون‌ها از طریق ممانعت از عملکرد انسولین، عمل می‌کنند لذا در طی بارداری، این هورمون‌ها زمینه اختلال عدم تحمل گلوکز (افزایش قند خون) را فراهم می‌کنند.

 

عوارض دیابت بارداری

دیابت می‌تواند برای روی رشد و نمو جنین در طی بارداری اثر داشته و در اوایل بارداری، منجر به سقط جنین  ودر سه‌ماهه دوم و سوم بارداری، سبب رشد زیاد از حد کودک گردد.

داشتن نوزاد بزرگ و با وزن بالا، خطر زایمان‌های پردرد و سخت را افزایش می‌دهد؛ مثلاً نوزادهای بزرگ اغلب برای تولد نیاز به عمل سزارین دارند و اگر به طور طبیعی متولد شوند، خطر آسیب به ناحیه شانه آنها وجود دارد و وزن بالای نوزاد همچنین باعث تأخیر در زمان زایمان و خطرات کمبود اکسیژن برای مغز نوزاد می‌شود.

به علاوه وقتی جنین بیش از حد تغذیه گردد و در نتیجه به دنبال آن سطح انسولین خونش افزایش یابد، پس از زایمان، احتمال افت شدید قند خون در نوزاد وجود دارد، زیرا دیگر آن مقادیر بالای قند را از خون مادر دریافت نخواهد کرد.

 

راه‌های درمان

در صورت ابتلای مادر به دیابت بارداری، برای حفظ سلامت مادر و هم نوزاد می‌بایست، میزان قند خون متداوم کنترل شود. به این منظور باید تغییراتی در شیوەی زندگی زنان صورت بگیرد.

داشتن تغذیەی سالم و گیاهی، مقابله با استرس، ورزش و آزمایشات قبل از بارداری از نکات مهم در کاهش و مقابله با این نوع از دیابت است، دیابت بارداری معمولا بعد از زایمان در زنان از بین می‌رود.