«زنان شمال و شرق سوریه خواستار قانونی اساسی دموکراتیک و برابر هستند»
زنان منطقه شمال و شرق سوریه دموکراتیک خواستار تدوین قانونی اساسی هستند که حقوق زنان و تمامی گروه‌های اجتماعی را تضمین کند و عدالت و برابری را در نمایندگی سیاسی و اجتماعی نهادینه سازد.
نخم چاچان
قامشلو- زنان منطقه شمال و شرق سوریه دموکراتیک معتقدند که وجود مفاد روشن در قانون اساسی برای تضمین نمایندگی مؤثر زنان و حفاظت از دستاوردهای آنان، به‌عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر از روند ساخت سوریه‌ای دموکراتیک و عادلانه امری ضروری است. آنان تأکید کردند که مبارزه زنان برای روزنامه‌نگاری آزاد، عدالت اجتماعی و مشارکت سیاسی باید در قالب متونی قانونی و رسمی در قانون اساسی تجسم یابد تا این اصول مشروعیت حقوقی پیدا کنند.
در بحبوحه‌ی بحث‌های جاری درباره آینده سوریه و تدوین قانون اساسی جدید، زنان شهر قامشلو منطقه شمال و شرق سوریه دمکراتیک خواستار سوریه‌ای غیرمتمرکز و دارای قانونی اساسی تازه شدند که حقوق آنان را تضمین و از آن حفاظت کند.
«ما خواستار قانون اساسی هستیم که عدالت و برابری را برای همه سوری‌ها تضمین کند»
صباح شابو، نماینده اتحادیه زنان سریانی در شورای هماهنگی مجلس زنان منطقه شمال و شرق سوریه، تأکید کرد که قانون اساسی جدید حقوق جامعه سریانی را تضمین نمی‌کند. او خاطرنشان کرد که مردم سوریه بیش از ۵۳ سال زیر سلطه‌ی نظامی متمرکز زندگی کرده‌اند و پس از سقوط رژیم پیشین، امیدوار بودند دولتی تشکیل شود که از حقوق همه‌ی گروه‌ها محافظت کرده و سوریه‌ای بر پایه‌ی عدالت و برابری بنا کند.
وی افزود: واقعیت برخلاف این امیدها پیش رفت، زیرا روی کار آمدن دولت موقت سوریه به رهبری جهادی‌های «هیئت تحریر الشام» موجب وخامت بیشتر اوضاع شد. ملت‌های منطقه شمال و شرق سوریه نیز در گفت‌وگوهای ملی مشارکت داده نشدند، و قانون اساسی تنظیم‌شده هیچ اشاره‌ای به حقوق سریانی‌ها، نه از نظر زبان، نه فرهنگ و نه تاریخ نکرده است.
او تأکید کرد: «رئیس‌جمهور سوریه نباید فقط نماینده یک فرقه باشد؛ قانون اساسی باید بازتاب‌دهنده‌ی تنوع کشور باشد و عدالت را برای همه‌ی گروه‌های آن تضمین کند.»
صباح شابو همچنین گفت: قانون اساسی جدید نقش و حقوق زنان را نیز منعکس نمی‌کند. او توضیح داد که هنگام تشکیل دولت موقت سوریه، تنها یک زن در میان ۲۳ مرد منصوب شد، آن هم در سمت وزیر کار و امور اجتماعی، که این موضوع نشان‌دهنده‌ی نادیده‌گرفتن آشکار زنان در عرصه‌های سیاسی و اقتصادی است.
وی در ادامه با اشاره به اینکه در حالی که مناطق مختلف سوریه شاهد کشتارهای متعددی بوده که توسط جهادی‌های «هیئت تحریر الشام» انجام شده است، افزود: «زنان از حقوق اساسی خود کنار گذاشته شده‌اند، ما باور داریم که حقوقمان تنها به برابری زیستی محدود نمی‌شود، بلکه شامل مشارکت سیاسی و اقتصادی نیز هست. از این‌رو، ضروری است قانونی اساسی جدید تدوین شود که حقوق تمام گروه‌ها را تضمین کرده و حضور زنان را در آن نهادینه سازد تا بتوانند در صلح و ثبات زندگی کنند.»
«واقعیت سوریه هنوز با آرمان‌های مردم فاصله دارد»
در همین زمینه، هِوین رشید، عضو شورای عمومی حزب اتحاد دموکراتیک (PYD)، گفت: «انقلاب روژاوا با رهبری زنان و جوانان آغاز شد و همین امر به آن نیرو و مشروعیت بخشید. حدود یک سال از سقوط رژیم پیشین سوریه می‌گذرد و مردم سوریه امیدوار بودند که حقوقشان تضمین شود و راه برای تغییر واقعی در کشور باز گردد. اما متأسفانه، وضعیت در سوریه همچنان رو به وخامت است و هر روز در مناطق مختلف کشتارهایی رخ می‌دهد، بی‌آنکه این حوادث به گفت‌وگو، راه‌حل یا صلحی منجر شود. ما دیدارهای بسیاری برگزار کرده و تلاش فراوانی برای ساختن سوریه‌ای نو و دموکراتیک انجام داده‌ایم، اما واقعیت هنوز با خواسته‌های مردم فاصله زیادی دارد.»
هوین رشید همچنین با اشاره به اینکه زنان همواره نقشی مهم در تاریخ سوریه داشته‌اند، اما این نقش اغلب نادیده گرفته شده و به‌درستی به رسمیت شناخته نشده است، گفت: «علیرغم پیشرفت‌های جهانی در بحث درباره نقش زنان، دولت موقت سوریه هنوز هم حقوق آنان را نادیده می‌گیرد؛ به‌گونه‌ای که از میان ۲۳ وزارتخانه، تنها یک وزارتخانه به زنان سپرده شده است، آن هم وزارت کار و امور اجتماعی.»
وی با اشاره به اینکه زنان در سوریه در عرصه‌های نظامی، سیاسی و حقوقی حضور فعالی داشته‌اند و تجربه‌ی اداره‌ی خودمدیریتی ثابت کرده است که زنان توانایی رهبری در زمینه‌های سیاست، دیپلماسی و اقتصاد را دارند، گفت: «ما آرزو داریم قانونی اساسی تازه تدوین شود که حقوق زنان، جوانان و تمامی گروه‌های جامعه را تضمین کند و پایه‌گذار سوریه‌ای دموکراتیک، چند‌ملیتی و غیرمتمرکز باشد؛ سوریه‌ای که صلح و عدالت را برای همگان فراهم آورد.»
«جنایت‌هایی که به نام دین و قانون اساسی انجام می‌شوند»
نجودا فارس، عضو کمیته‌ی آموزش حزب اتحاد دموکراتیک (PYD) در قامشلو، گفت: دولت موقت سوریه حقوق گروه‌های گوناگون در سوریه را به رسمیت نمی‌شناسد و نقش زنان را در عرصه‌های سیاسی و نظامی نادیده می‌گیرد، با اینکه زنان کارآمدی و توانایی خود را در میادین مختلف ثابت کرده‌اند.
او افزود: «این دولت مرتکب جنایت‌هایی علیه بسیاری از زنان شده است، آن هم زیر پوشش دین، و حقوق برابر را برای همه‌ی گروه‌ها قائل نیست. ما، زنان منطقه شمال و شرق سوریه، این دولت را رد می‌کنیم و خواهان زندگی آزادی هستیم که عدالت و برابری را برای همگان تضمین کند.»