شنگال، ۹ سال پس از آزادی؛ از مقاومت تا پیروزی
سوهام شنگالی، سخنگوی کمیته دیپلماسی جنبش آزادی زنان ایزدی اعلام کرد: «پس از آزادسازی شنگال، نیروهای داعش یکی پس از دیگری شکست خوردند و اسطوره شکستناپذیری آنها در هم شکست. مردم شنگال با همان روحیه، در برابر تمامی حملات ایستادگی میکنند.»
بریوان چیا
شنگال- شنگال که در سوم آگوست ۲۰۱۴ به اشغال گروهک داعش درآمده بود، پس از نبردی ۱۱ ماهه و عملیاتی گسترده، سرانجام در سیزدهم نوامبر ۲۰۱۵ آزاد شد. این عملیات که با عنوان «فرماندهی ایزدیخان برای آزادسازی شنگال» در اوایل ژانویه ۲۰۱۵ آغاز شده بود، با پاکسازی خانه به خانه و محله به محله شهر از حضور داعشیها به پیروزی رسید.
در جریان نبرد آزادسازی و با وجود همه دشواریها، مردم منطقه توانستند خود را سازماندهی کنند و در برابر حملات دشمن بایستند. در این میان، نقش زنان بسیار چشمگیر بود؛ آنها نه تنها در عرصه نظامی، بلکه در فعالیتهای اجتماعی نیز پیشگام شدند و رهبری جامعه ایزدی را بر عهده گرفتند.
در آستانه نهمین سالگرد آزادسازی شنگال، سوهام شنگالی، سخنگوی کمیته دیپلماسی جنبش آزادی زنان ایزدی (TAJÊ) در گفتگو با خبرنگار ما، به بررسی روند آزادسازی منطقه و چگونگی شکلگیری سازمانهای مردمی و زنان پرداخت.
سوهام شنگالی با یادآوری حمله سوم آگوست ۲۰۱۴ گفت: «هدف اصلی داعش و همدستانش، نابودی کامل جامعه ایزدی، فرهنگ و باورهای آنها بود. به همین دلیل وحشیانهترین حملات خود را در سال ۲۰۱۴ علیه مردم ما انجام دادند. آثار این جنایت هنوز هم پس از گذشت سالها، نه تنها در دل جامعه ایزدی، بلکه در وجدان بشریت باقی مانده است. با این حال، بهترین پاسخ ما به تروریستها و حامیانشان این بود که توانستیم در کمتر از یک سال، شنگال را از چنگال داعش آزاد کنیم.»
شکست گام به گام داعش پس از آزادسازی شنگال
سوهام شنگالی با اشاره به دوران وحشت داعش گفت: «در آن زمان، داعش هر منطقهای را که تصرف میکرد، به ویرانی میکشید و همه بر این باور بودند که هیچ نیرویی توان ایستادگی در برابر آنها را ندارد. اما نیروهای مقاومت در شنگال، از جمله یگانهای هپگ- یژا ستار، یپگ-یپژ، یبش-یژش نشان دادند که میتوان با اراده و ایمان، حتی در برابر خشنترین نیروی تروریستی ایستاد و پیروز شد.»
وی افزود: «این مقاومت در آزادسازی کوبانی و شنگال به اوج خود رسید. پس از ۱۱ ماه نبرد سخت، بهویژه در منطقه سوق القدیم، سرانجام شنگال آزاد شد و به دنبال آن، داعش یکی پس از دیگری شکست خورد و کل منطقه از وجود تروریستها پاک شد. اگر امروز ما میتوانیم آزادانه با فرهنگ و باورهای خود در شنگال زندگی کنیم، مدیون خون شهدا و مقاومت دلیرانه مردم هستیم.»
ایستادگی مردم در شنگال، بزرگترین پاسخ به «فرمان نسلکشی» داعش
سوهام شنگالی با اشاره به هفتاد و سومین «فرمان» (تلاش برای نسلکشی جامعه ایزدی) گفت: «بزرگترین پیروزی ما نه تنها در آزادسازی شنگال، بلکه در ماندگاری مردم ایزدی در سرزمین خود بود. هدف اصلی داعش در این فرمان، پاکسازی قومی و نابودی ایزدیها بود، اما مردم با دیدن مقاومت شروانان، روحیه گرفتند و در سرزمین اجدادی خود ماندند.»
وی درباره مقاومت مردمی افزود: «در روزهای اجرای فرمان، هنگامی که مردم به کوهها پناه برده بودند، نخستین هستههای مقاومت شکل گرفت. جوانان ایزدی، همراه با شروانان، به دفاع از سرزمین خود برخاستند و یگانهای دفاعی یبش و یژش را تشکیل دادند. این مقاومت محدود به جنگ نماند؛ جامعه ایزدی، بهویژه زنان که هدف اصلی فرمان بودند، در سازماندهی اجتماعی نیز پیشگام شدند.»
شنگالی با تشریح روند سازماندهی مردمی گفت: «همزمان با مقابله با داعش، حفظ بنیانهای جامعه در اولویت قرار گرفت. تشکیل مجلس زنان و مجلس مردمی، آغازی برای بازگشت تدریجی مردم به خانههایشان بود. پس از شکست داعش، تقویت نیروهای دفاعی و گسترش سازمانهای مردمی در دستور کار قرار گرفت. در این میان، توانمندسازی زنان برای دفاع از خود و حفظ فرهنگ و باورهایشان، محور اصلی فعالیتها بود.»
آزادسازی شنگال؛ امید دوباره برای رهایی اسیران
سوهام شنگالی درباره نتایج عملیات آزادسازی شنگال گفت: «این پیروزی دو دستاورد بزرگ داشت؛ هم آزادی سرزمین از اشغال داعش و هم رهایی زنان و دختران ایزدی از اسارت. هر چند این پیروزی با پرداخت بهایی سنگین به دست آمد، اما امیدی تازه در دل همه بشریت آفرید.»
وی افزود: «پیش از این، داعش چنان وحشتی در دلها انداخته بود که کسی باور نمیکرد بتوان در برابرش ایستاد. اما مقاومت مردم شنگال نشان داد که میتوان این غول شکستناپذیر را به زانو درآورد.»
شنگالی با اشاره به ادعاهای برخی گروهها تأکید کرد: «امروز برخی نیروها که خود در اجرای فرمان علیه ایزدیها دست داشتند، با دروغپردازی در رسانهها مدعی نقشآفرینی در آزادسازی شنگال هستند. اما جهان شاهد بود که چه کسانی یازده ماه جنگیدند و شهید دادند تا شنگال آزاد شد.»
شنگال؛ پناهگاه تاریخی و مقدس ایزدیان
سوهام شنگالی با تأکید بر اهمیت تاریخی و راهبردی شنگال گفت: «این منطقه را میتوان پایتخت معنوی ایزدیان دانست. کوههای شنگال در طول تاریخ، نه تنها پناهگاه که ضامن بقای فرهنگ و آیین ما بوده است.»
وی با اشاره به نقش حیاتی شنگال در حفظ جامعه ایزدی افزود: «در تمامی فرمانها این کوههای شنگال بودهاند که پناه مردم ما شدهاند. شنگال تنها جایی است که ایزدیان توانستهاند در برابر فرمانهای نابودی مقاومت کنند و فرهنگ و آیین خود را زنده نگه دارند. امروز این منطقه به نماد امید برای همه ایزدیان، بهویژه آنهایی که در سرزمینهای دیگر زندگی میکنند، تبدیل شده است.»
پیروزی شنگال، شکست اسطوره شکستناپذیری داعش
سوهام شنگالی با نگاهی عمیقتر به دستاوردهای آزادسازی شنگال گفت: «این پیروزی فراتر از آزادسازی یک منطقه یا شکست نظامی داعش بود. ما توانستیم این باور را که شنگال و کوبانی سقوط کردهاند درهم بشکنیم و روحیه مقاومت را احیا کنیم. این پیروزی، آغازگر آزادسازی گام به گام دیگر مناطق شد.»
وی با اشاره به اهمیت راهبردی این پیروزی افزود: «عراق امروز مدیون مقاومت شنگال است. در حالی که داعش توانست موصل، بزرگترین استان عراق را تنها در دو ساعت اشغال کند و تا آستانه تصرف دیگر مناطق پیش برود، این مقاومت شنگال بود که نخستین ضربه را به داعش وارد کرد و راه را برای آزادسازی موصل هموار ساخت. شنگال نخستین منطقهای بود که در عراق از چنگال داعش آزاد شد.»
شنگالی با انتقاد از برخورد امروز با نیروهای آزادی بخش شنگال تأکید کرد: «متأسفانه امروز همان نیروهایی که کرامت و حیثیت عراق را حفظ کردند و شنگال و جامعه ایزدی را از نابودی نجات دادند، با اتهامهای نامشروع بودن روبرو میشوند و هدف حملات قرار میگیرند.»
تداوم نبرد برای آزادی زنان اسیر ایزدی
سوهام شنگالی با اشاره به تداوم مبارزه علیه داعش گفت: «نبرد علیه تروریستهای داعش پس از آزادسازی شنگال نیز ادامه یافت و در جریان آزادسازی مناطقی چون طبقه و رقه، شمار زیادی از زنان ایزدی از اسارت رها شدند. با این حال، هنوز هم سلولهای داعش در شمال و شرق سوریه و عراق فعال هستند.»
وی با قدردانی از تلاش نیروهای یپژ-یپگ و اسدیاف افزود: «این نیروها با اجرای عملیاتهای گسترده که تا امروز نیز ادامه دارد، آزادسازی زنان ایزدی از اسارت را در اولویت خود قرار دادهاند. اکنون که ده سال از فرمان اخیر میگذرد، نه تنها باید به آزادی اسیران اندیشید، بلکه باید به بازتوانی و حمایت از آزادشدگان نیز توجه ویژه داشت.»
شنگالی تأکید کرد: «ما مراتب سپاس خود را از یپژ و اسدیاف اعلام میکنیم و سالگرد آزادسازی شنگال را به این نیروها که همچنان برای آزادی زنان ایزدی میجنگند، تبریک میگوییم.»
حمایت همهجانبه از زنان آزادشده ایزدی
سوهام شنگالی با اشاره به آخرین عملیات آزادسازی زنان ایزدی گفت: «در جریان این عملیات، شمار زیادی از زنان ایزدی آزاد شدند. ما برای بازگشت این زنان به جامعه، برنامهای جامع داریم؛ پس از آزادی، آنها از طریق یگانهای یبژ-یژش به شنگال منتقل میشوند و جنبش آزادی زنان ایزدی مسئولیت تحویل آنها به خانوادههایشان را بر عهده دارد.»
وی با تأکید بر اهمیت بازتوانی روانی و اجتماعی افزود: «کار ما تنها به آزادسازی و بازگرداندن این زنان به خانوادههایشان محدود نمیشود. ما با برنامههای ویژه به آنها کمک میکنیم تا بتوانند از نظر روانی التیام یابند و دوباره با فرهنگ و باورهای خود پیوند برقرار کنند.»
شنگالی درباره ادامه این مبارزه تصریح کرد: «پس از آزادسازی شنگال، مبارزه زنان ایزدی وارد مرحله تازهای شده است. ما در چارچوب جنبش آزادی زنان ایزدی ، این مبارزه را در همه عرصهها، از حقوقی تا سیاسی، پیش میبریم. زنان ایزدی با سازماندهی خود و ایجاد نیروی دفاعی، قاطعانهترین پاسخ را به داعش و همدستانش دادهاند و تا آزادی آخرین زن اسیر، به این مبارزه ادامه خواهیم داد.»
همدستی با ترکیه؛ خیانت به مردم شنگال
سوهام شنگالی با انتقاد شدید از سیاستهای کنونی عراق و نقش مخرب حزب دموکرات کوردستان (پدک) گفت: «همان نیروهایی که با داعش علیه جامعه ایزدی همدست شدند، امروز مستقیماً به شنگال حمله میکنند. متأسفانه دولت عراق نیز با حملات علیه یگانهای یبش-یژش همکاری میکند؛ همان نیروهایی که کرامت و حیثیت عراق را حفظ کردند.»
وی با اشاره به نقش پدک افزود: «این حزب تنها نیرویی بود که راه را برای داعش باز کرد و در راستای نسلکشی جامعه ایزدی با تروریستها همکاری کرد. امروز نیز همان سیاست را با همکاری دولت ترکیه ادامه میدهد. تاریخ نشان میدهد که ترکیه در طول صدها سال با صدور فرمانهای متعدد، همواره در پی نابودی جامعه ایزدی بوده است.»
شنگالی با اشاره به پیامدهای این همکاریها تصریح کرد: «همدستی پدک با ترکیه و حمایت دولت عراق، تلاشی آشکار برای بیثباتسازی مجدد شنگال است. در آخرین حمله که نتیجه این همکاری بود، شش شروان ما، شامل پنج ایزدی و یک عرب به شهادت رسیدند. در این روزها که به سالگرد آزادسازی شنگال نزدیک میشویم، دولت عراق به جای قدردانی از شروانان یبش و یژش که در برابر تروریستها از این خاک عراق دفاع کردند، راه را برای حمله به آنها هموار میکند.»
ایستادگی ایزدیان در برابر هر شکلی از اشغالگری
سوهام شنگالی با تأکید بر تداوم مقاومت مردم ایزدی گفت: «همانگونه که در برابر داعش ایستادیم و سرزمین خود را حفظ کردیم، امروز نیز در برابر هر شکلی از اشغالگری خواهیم ایستاد. ما هرگز اجازه نخواهیم داد اهداف داعش و همدستانش محقق شود.»
وی با اطمینان افزود: «شنگال، سرزمین اجدادی ماست و ایزدیان همچنان با حفظ فرهنگ و باورهای خود، آزادانه در آن زندگی خواهند کرد. امروز مقاومت در برابر اشغالگری به یک جریان فراگیر تبدیل شده و شنگال در خط مقدم این ایستادگی قرار دارد.»
سوهام شنگالی در پایان سخنانش گفت: «ما سالروز آزادسازی شنگال را به رهبر آپو و همه شروانانی که در تونلهای جنگ علیه اشغالگری میجنگند، تبریک میگوییم و درود و مهر خود را از شنگال تا امرالی میفرستیم. همانگونه که شنگال در نبرد با داعش پیروز شد، امروز نیز با همان روحیه مقاومت، راه خود را تا پیروزی ادامه خواهد داد.»