مرکز خبر- بە گزارش خبرگزاری زن، امروز چهارشنبە ٢٢ ژوئن ٢٠٢٢،  باستان‌شناسان فرانسه از خطر نابودی همیشگی شهرک باستانی بودایی مس عینک لوگر با قدمت دو هزار سال در پی استخراج معدن مس توسط کنسرسیوم چینی هشدار دادند.

باستان‌شناسان آثار ارزندەای همانند صومعه‌های بودایی، قلعه‌ها، ساختمان‌های اداری و خانه‌ و همین طور صدها مجسمه، نقاشی دیواری، سرامیک، سکه و نسخه خطی در این شهرک باستانی کشف کردەاند. باستین واروتسیکوس، باستان‌شناس شرکت فرانسه‌ای آیکونم که در تلاش برای دیجیتالی‌کردن شهر و میراث آن است، گفتە است: مس عینک یکی از زیباترین مکان‌های باستان‌شناسی در جهان است.

 اما طالبان  که در سال گذشته به قدرت بازگشت برای یافتن جریان‌های درآمدی جدید پس از توقف کمک‌های بین‌المللی، استخراج این پروژه را به یک اولویت تبدیل کرده است و این امر می‌تواند به کارهای باستان‌شناسی بیشتر پایان دهد.

 شهرک باستانی مس عینک لوگر که در محل تلاقی فرهنگ‌های هلنیستی و هندی قرار دارد، قرن‌‌ها پیش از کشف مجدد توسط یک زمین شناس فرانسوی در اوایل دهەی ١٩۶٠ فراموش شده بود، اکنون از نظر اندازه و اهمیت با پمپئی و ماچوپیچو مقایسه شده است.

حدود ده سال پیش، شرکت‌های چینی قراردادی ٣ میلیارد دلاری برای مدت ٣٠ سال امضا کردند تا یکی از بزرگترین ذخایر مس دست ‌نخورده‌ی جهان را در مس عینک، در بخش کم جمعیت ولایت لوگر در ۴٠ کیلومتری جنوب شرقی کابل، پایتخت افغانستان، استخراج کنند.

مس عینک، به معنای ذخایر کوچک مس به زبان دری، است اما در واقع بە دلیل ذخایر عظیم مس شناختە شدە و  برآوردها نشان می‌دهند حدود ۴۵٠ میلیون تن سنگ معدن به ارزش حداقل ۵٠ میلیارد دلار  در این معادن وجود داشتە باشد.