روایت زنان عراقی در کمپ هول از خشونت‌های داعش
پناهجویان زن عراقی که داعشی نیستند، به ظلمی که از سوی خانواده‌های داعشی متحمل می‌شوند اعتراض کرده و می‌گویند: «در اینجا آزادی ما از ما گرفته شده، و ما همچون وسیله‌ای هستیم که هر وقت و به هر شکلی بخواهند از ما استفاده می‌کنند.»
سورگل شیخو
حسکه- پنج روز پیش، نیروهای امنیت داخلی، یگان‌های مدافع زنان (ی پ ژ)، و نیروهای سوریه دموکراتیک (ه س د) عملیات گسترده‌ای را علیه پناهگاه‌های مخفی اعضای باقی‌مانده گروهک داعش آغاز کردند تا کمپ هول و مناطق اطراف آن را از این عناصر پاکسازی کنند.
تاریخچه احداث کمپ و تغییرات جمعیتی آن
کمپ هول در ۱۳ کیلومتری مرز سوریه و عراق و ۴۰ کیلومتری شرق شهر حسکه، در کانتون جزیره شمال شرق سوریه قرار دارد. این کمپ در سال ۱۹۹۱ برای پذیرش پناهجویان عراقی که از جنگ خلیج فرار کرده بودند، توسط کمیساریای عالی سازمان ملل ساخته شد. در سال ۲۰۰۳ تنها سه خانواده در کمپ ساکن بودند؛ اما با حمله آمریکا به عراق، کمپ بار دیگر پذیرای پناهجویان شد.
کمپ در سال ۲۰۱۳ بسته شد، اما با گسترش داعش در خاورمیانه، به ویژه در سوریه و عراق، هزاران غیرنظامی آواره شدند. در سال ۲۰۱۶ کمپ دوباره بازگشایی شد تا برای این افراد بی‌خانمان سرپناهی فراهم کند. از آن زمان، خانواده‌های سوری آواره به کمپ هول آمدند.
در ۲۳ مارس ۲۰۱۹، پس از شکست داعش در منطقه باغوز دیرالزور، هزاران خانواده داعشی در این کمپ اسکان داده شدند. در ابتدا، بیش از ۶۰ هزار نفر، شامل پناهجویان عراقی، آوارگان سوری و اعضای خانواده‌های داعشی، در این کمپ اسکان یافتند.
از ۳۹ هزار و ۸۹۹ نفر، ۱۷ هزار و ۴۱۰ نفرشان پناهجویان عراقی هستند.
اکنون، طبق اعلام مدیریت کمپ هول، ۳۹ هزار و ۸۹۹ نفر در این کمپ حضور دارند. بخش مهاجران یا زنان خارجی داعشی از ۴۲ کشور مختلف تشکیل شده که ۹۰ درصد آنها زن و کودک هستند. در این میان، ۱۷ هزار و ۴۱۰ نفر از پناهجویان عراقی در بخش‌هایی از کمپ اسکان دارند.
هماهنگی‌ها از سال ۲۰۲۱ تاکنون، شامل ۱۷ کاروان به سمت عراق بوده است.
در کمپ هول، در میان دیوارهای سیم‌خاردار، از یک سو اعضای داعش و هویت آنها حضور دارند و در سوی دیگر، پناهجویان عراقی قرار دارند. بخشی از کمپ شامل پناهجویانی است که ارتباطی با داعش ندارند، اما آنها نیز در سایه ترس و تهدید داعش زندگی می‌کنند. زنان پناهجوی عراقی که از ظلم داعش شکایت دارند، چشم‌انتظار بازگشت به کشورشان هستند.
دولت عراق از سال ۲۰۲۱، با هماهنگی مدیریت سیستم خودمدیریتی و مدیریت کمپ هول، روند بازگشت پناهجویان عراقی را نظارت می‌کند. این پناهجویان به کمپ جدعه در مناطق اطراف شهر موصل در شمال عراق منتقل می‌شوند. این اقدام به عنوان مرحله‌ای از بازگشت دائمی به عراق تلقی می‌شود.
بر اساس آمار جدید، مدیریت کمپ هول با هماهنگی کمیته پناهندگان پارلمان عراق از سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴، ۱۷ کاروان شامل حدود ۱۰ هزار پناهجوی عراقی را به عراق بازگردانده که ۷۰ درصد آنها زن و کودک هستند.
پناهجویان عراقی از طریق از خبرگزاری ما، درخواست و تقاضای خود را از دولت عراق مطرح می‌کنند.
سفری به خانه...
مونا خلیل ابراهیم از شهر فلوجه در استان انبار عراق است که از سال ۲۰۱۶ داستان زندگی‌اش چنین آغاز شده است: «به دلیل حملات داعش به شهرهای ما، به سمت مرز سوریه فرار کردیم. انتظار داشتیم در مرز سوریه آرامش را پیدا کنیم، اما آشکار شد که همان رنج ادامه دارد. ما از میان بمباران و گلوله‌باران‌ها عبور کردیم و تلاش می‌کردیم تا کودکان را از میدان جنگ دور کنیم و جایی امن برای آنها پیدا کنیم. اما در نهایت به کمپ هول رسیدیم. من می‌خواهم به عراق برگردم. دست‌کم به خانه‌های گلی خود بازگردیم و از این سختی‌هایی که اکنون تجربه می‌کنیم خلاص شویم. فقط خدا می‌داند که ما اینجا چه می‌گذرانیم و چطور زندگی می‌کنیم.»
«قربانیان جنگ زنان و کودکان هستند»
مونا خلیل ابراهیم در پایان صحبت‌هایش چنین گفت: «من تنها از طرف خودم صحبت نمی‌کنم؛ بسیاری از زنان عراقی نیز از این وضعیت به ستوه آمده‌اند. از زمانی که به عراق برگردم، می‌خواهم ارتباطاتم را با جامعه از سر بگیرم و یک زندگی اجتماعی جدید را شروع کنم. از تمامی کشورهایی که صدای ما را می‌شنوند، می‌خواهم راه‌حلی برای ما پیدا کنند. ما قربانیان این جنگ بوده‌ایم، و بیشتر از همه زنان و کودکان بهای سنگین این جنگ را پرداخته‌اند.»
«باید راه‌حلی پیدا شود»
هنان شهاده حماد از شهر حدیثه عراق درباره بازگشت‌ها از کمپ هول به عراق چنین گفت: «خانواده من پیشتر با یک کاروان به عراق بازگشتند، اما من و فرزندانم اینجا ماندیم. روز و شب‌هایمان در ترس سپری می‌شود. از سال ۲۰۱۹ تاکنون آموزش درستی برای این کودکان فراهم نشده است. حتی غذا و لباسی که ما استفاده می‌کنیم محدود است، و نمی‌توانیم با آسودگی همه چیز را انجام دهیم؛ ما اینجا محدود شده‌ایم.»
در اینجا، هنان به وضعیت زنان داعشی اشاره کرد و گفت: «در اینجا آزادی از ما گرفته شده. ما همچون وسیله‌ای هستیم که هر وقت و به هر شکلی بخواهند از ما استفاده می‌کنند. اینجا خطر بزرگی وجود دارد و باید برای ما راه‌حلی پیدا شود. هفت سال از زندگی ما بدین شیوه سپری شده است، تا کی باید در انتظار بمانیم؟ زندگی در اینجا متفاوت از زندگی در عراق است. دیگر توانمان تمام شده و نمی‌توانیم چیزهای دیگری را که آزادی ما را از ما گرفته است تحمل کنیم. باید که عراق ما را به کشورمان بازگرداند.»
آوارگی از استان‌های عراق شروع شده و به خطرناک‌ترین کمپ ختم شده است
جميله فیاض حمد از استان انبار عراق است و درباره روند آوارگی که از انبار شروع شده چنین گفت: «نزدیک به هفت سال است که در این کمپ هستیم. در منطقه ما جنگ و گلوله‌باران رخ داد، و به همین دلیل با دیگر مردم از آنجا بیرون آمدیم و از آن زمان آوارگی آغاز شد. سپس جنگ به مناطق مختلفی سرایت کرد تا اینکه به مرزهای سوریه رسیدیم. در منطقه دیرالزور اسکان داده شدیم و از ابتدای سال ۲۰۱۹ به کمپ هول رسیدیم.»
«امنیت وجود ندارد»
جميله فیاض از دولت کشورش درخواست کرد و گفت: «زندگی در اینجا سخت است، امنیتی وجود ندارد و ما از هر حرکتی و هر چیزی می‌ترسیم و بزرگ‌ترین ترس ما برای فرزندانمان است. اگر دولت عراق به فکر مردمش نباشد، ما نمی‌توانیم از این وضعیت خارج شویم. من می‌خواهم به کشورم برگردم. اولین کاری که می‌کنم این است که به کشاورزی برمی‌گردم، تا زندگیمان دوباره به امنیت برسد و درآمدی برای خودم داشته باشم.»