لاوە کوردە 

مرکز خبر- زنان به ویژه زنان کورد سال‌ها از فعالیت در خارج از خانه محروم بودند به طوری که مردان مالکیت مشاغل را بە دست گرفتە و تنها آنان حق بیرون رفتن از منزل را داشتند. در حال حاضر، علیرغم اینکه زنان جسورانه شروع به کار کرده و از خانه بیرون می‌آیند، اما هنوز زنانی هستند که در برخی مکان‌ها از بسیاری از زمینه‌های کاری محروم می‌باشند.

بازار قدیمی زاخو، بیش از ١۴٠ سال پیش ساخته شده است. خطر نابودی این بازار در حال حاضر رفع شده و مرمت آن از اکتبر ۲۰۲۲ آغاز شد. این بازار متشکل از ١٣٠مغازه است که به روش فرهنگی و باستان شناسی ترمیم شده و در آن محصولات صنایع دستی زنان نیز به فروش می‌رسد.   

بازار قدیمی زاخو با سه نام «سیکا تاریا زاخو، بازار که‌فنی زاخو و چارسیا زاخو» نامیده می‌شود، اما اکنون تنها با نام «بازار که‌فنی زاخو» نامیده می‌شود.

نخست که وارد در اصلی بازار می‌شوید، سمت چپ عکس همه مغازه‌داران و کسبه قدیمی بازار و نام کامل آنها زیر کتیبه «اداره مستقل زاخو» نوشته شده است. اما جالب اینجاست که همه عکس‌ها مرد هستند و حتی عکسی از یک زن وجود ندارد، یعنی بر اساس این عکس‌ها و نوشته‌ها همه مغازه‌داران و کسبه قدیمی بازار مرد بودند و بازار در دست مردان بود.

اداره خودمدیریت زاخو که قبلاً یک شهرستان بود، با باکور کوردستان هم مرز است و تجارت روزانه از طریق دروازه ابراهیم خلیل انجام می‌شود. وقتی به این مرز تحمیلی می‌رسید تعدادی از زنان را مشاهده می‌کنید که در حال تبادل کالا هستند. در گذشته زنان زاخو از تجارت، مالکیت و مغازه‌داری محروم بودند و اکنون هم تجارت در انحصار مردان است.

پس از بازسازی بازار قدیمی زاخو، جذاب‌ترین قسمت بازار این است که زنان، حتی اگر تعدادشان کم باشد و از میان ١٣٠ مغازه تنها ١٢ زن جایی برای خود ساخته‌اند، بسیاری از آنها به صنایع دستی مشغول بوده و از فرهنگ خود محافظت کرده و مسیر تجارت و بازرگانی که مردان آن را به انحصار خود در‌آورده بودند را شکستند.