نشست علمای زنان برای مقابله با اسلام سیاسی
گولناز عثمان، مسئول نشست علمای زنان کنگره اسلام دموکراتیک تل تمر، در تحلیل وضعیت کنونی زنان در سوریه تأکید کرد: اکنون که فرصت‌های تاریخی پیش روی ماست، نباید در برابر جریان اسلام سیاسی سکوت کرد.
سورگول شیخو
تل تمر- سوریه که از سال ۲۰۱۱ درگیر بحران است، پس از سقوط رژیم اسد وارد مرحله‌ای جدید شده است. در شرایط کنونی که نيروهای مزدور تحریر الشام زمام امور را در دست گرفته، محدودیت‌های تازه‌ای علیه زنان وضع می‌شود؛ از جمله توزیع جزوات تبلیغی و اجباری کردن پوشش‌های خاص. علاوه بر این، نمادهای مقدس سایر خلق‌ها نیز مورد تعرض قرار می‌گیرد.
در همین راستا، خبرنگار ما با گولناز عثمان، مسئول نشست علمای زنان کنگره اسلام دموکراتیک شهر تل تمر در منطقه جزیره، به گفتگو نشست.
حقیقت پنهان پشت نقاب نيروی مزدور تحریر الشام
گولناز عثمان در تشریح وضعیت کنونی سوریه بیان داشت: نیروی مزدور تحریر الشام که امروز اداره سوریه را در دست دارد، پیش از این با نام جبهه النصره شناخته می‌شد؛ گروهی که سابقه‌اش با سرکوب و نقض حقوق زنان گره خورده است. وی افزود: «این گروهک اکنون با ظاهری جدید وارد میدان شده است. اما علی‌رغم تغییر ظاهر، رفتارهایشان نشان می‌دهد که تفکراتشان همچنان پابرجاست. به عنوان نمونه، آنها مخالف حضور زنان در نهادهای قضایی هستند که این امر یکی از نگران‌کننده‌ترین محدودیت‌هایی است که جامعه زنان با آن مواجه شده است.»
وی با اشاره به مقاومت زنان سوریه در طول سال‌های جنگ اظهار داشت: «زنان سوریه با وجود تحمل بیشترین آسیب‌ها در طول سال‌های متمادی درگیری، همچنان استوار ایستاده‌اند. اما متأسفانه از زمان به قدرت رسیدن نیروی مزدور تحریر الشام، بسیاری از زنان فرهیخته، از جمله پزشکان و اندیشمندان، جان خود را از دست داده‌اند.»
تحمیل پوشش اجباری، نقض آشکار حقوق زنان
گولناز عثمان درباره اقدامات اخیر در تحمیل پوشش خاص به زنان گفت: «ما با نگرانی وضعیت زنان در سوریه را رصد می‌کنیم. مداخله در حریم شخصی و آزادی‌های فردی زنان به هیچ وجه قابل توجیه نیست. استفاده ابزاری از دین برای تحمیل محدودیت بر زنان قابل قبول نیست. در صدر اسلام، زنان در تمام عرصه‌های اجتماعی از جنگ تا اقتصاد، تجارت، کشاورزی و طبابت حضوری فعال داشتند. متأسفانه امروز با تفسیری نادرست از دین، حقوق مشروع زنان نادیده گرفته می‌شود. به نظر می‌رسد حاکمیت فعلی قصد دارد زنان را به حاشیه براند.»
تناقض میان تبلیغات رسانه‌ای و واقعیت محدودیت‌های اجتماعی
گولناز عثمان در تحلیل وضعیت منطقه اظهار داشت: «امروزه در بسیاری از کشورهای خاورمیانه شاهد برداشت‌های نادرست از دین برای ایجاد محدودیت علیه زنان هستیم. این روند تنها به سوریه محدود نمی‌شود؛ در ایران و افغانستان نیز شرایط مشابهی حاکم است. در حالی که در رسانه‌ها تلاش می‌شود تصویری نرم از این سیاست‌ها ارائه شود، واقعیت چیز دیگری است.»
وی با تأکید بر تلاش‌ها برای تغییر ماهیت اصیل دین افزود: «هدف این است که با تفسیری خاص، اسلام را از جوهره اصلی خود تهی کنند. این در حالی است که زن محور اصلی جامعه است و بدون حضور فعال زنان، هیچ جامعه‌ای به توسعه و پیشرفت نخواهد رسید.»
همزیستی مسالمت‌آمیز ادیان در سایه اسلام دموکراتیک
گولناز عثمان با تأکید بر نقش اسلام دموکراتیک در ایجاد جامعه‌ای پویا گفت: «ما در تلاشیم تا الگوی اسلام دموکراتیک را که مبتنی بر احترام متقابل و همزیستی مسالمت‌آمیز است، گسترش دهیم. در این سرزمین، پیروان ادیان و باورهای مختلف در کنار هم زندگی می‌کنند و الگوی اسلام دموکراتیک می‌تواند ضامن حفظ حقوق و کرامت همه باشد.»
وی در ادامه به تجربه دیگر کشورهای منطقه اشاره کرد: «متأسفانه برداشت‌های سیاسی از دین در کشورهایی مانند ایران، عربستان سعودی، ترکیه و افغانستان، به محدودیت‌های اجتماعی و نقض حقوق شهروندی انجامیده است. از این رو، الگوی اسلام دموکراتیک به عنوان راهکاری برای تضمین حقوق همه اقشار جامعه اهمیت ویژه‌ای دارد.»
نگرانی از تهدید تنوع دینی و فرهنگی در سوریه
گولناز عثمان با ابراز نگرانی عمیق درباره آینده سوریه گفت: «کشور به سمت شرایط نگران‌کننده‌ای پیش می‌رود. اگرچه جوانان سوری در نیروی مزودر تحریر الشام حضور دارند، اما نباید حضور گسترده عناصر افراطی از کشورهای دیگر مانند افغانستان و ازبکستان را نادیده گرفت.»
وی با اشاره به حوادث اخیر افزود: «تعرض به اماکن مقدس و نمادهای مذهبی، از جمله کلیساها و نمادهای مسیحیان، نشان‌دهنده تهدید جدی علیه تنوع دینی و فرهنگی در سوریه است. اما آنچه بیش از همه نگران‌کننده است، تهدید جایگاه و حقوق زنان در جامعه است.»
نگرانی از گسترش افراط‌گرایی در سوریه
گولناز عثمان با اشاره به سابقه حکومت جدید ابراز نگرانی کرد و گفت: «شناخت ما از پیشینه این گروهک، که با خشونت علیه زنان گره خورده، موجب نگرانی عمیق از آینده است. خطر اصلی این است که سوریه، سرزمینی با تنوع فرهنگی و دینی، به محلی برای گسترش افراط‌گرایی تبدیل شود.»
وی افزود: «سوءاستفاده از اماکن مذهبی و تلاش برای محدود کردن حضور زنان در عرصه‌های علمی و اجتماعی، نشان‌دهنده رویکرد نگران‌کننده حاکمیت جدید است. نحوه برخورد آنها با اقشار مختلف جامعه، اهداف واقعی‌شان را آشکار می‌کند. اگر زنان سوریه در این برهه حساس برای احقاق حقوق خود اقدام نکنند، در ماه‌های آینده با محدودیت‌های بیشتری مواجه خواهند شد.»
لزوم مشارکت زنان در تدوین قانون اساسی جدید سوریه
گولناز عثمان با تأکید بر اهمیت مقطع زمانی کنونی گفت: «در این دوره حساس که حکومت جدید سوریه در حال شکل‌گیری است، زنان باید برای تضمین حقوق خود در قانون اساسی جدید تلاش کنند. اگر در این برهه تاریخی، زنان نتوانند جایگاه خود را در قانون اساسی تثبیت کنند، فرصتی تکرارنشدنی را از دست خواهند داد.»
وی در پایان با اشاره به تنوع مذهبی و فرهنگی سوریه هشدار داد: «سوریه سرزمینی است که اقوام و مذاهب مختلف، از دورزی‌ها و اسماعیلی‌ها گرفته تا مسیحیان، مسلمانان و علوی‌ها در آن زندگی می‌کنند. نگرانی اصلی این است که در شرایط کنونی، این تنوع مذهبی به منبع تنش تبدیل شود. گرچه شعار تشکیل حکومت اسلامی داده می‌شود، اما آنچه در عمل شکل می‌گیرد، حکومتی خواهد بود که در آن حقوق زنان نادیده گرفته می‌شود. از این رو، زنان سوریه باید با درک حساسیت شرایط کنونی، برای احقاق حقوق خود تلاش کنند. سکوت امروز می‌تواند به از دست رفتن دستاوردهای تاریخی زنان منجر شود.»