نابودی جنگل‌های هیرکانی بە دلیل سیاست‌گذاری‌های نامناسب دولت

طبق آمارهای رسمی جنگل‌های هیرکانی طی ٣ دهه از ١٨ میلیون هکتار به ١١ میلیون هکتار رسیده و عامل اصلی نابودی جنگل‌ها سیاست‌گذاری‌های نامناسب دولت در توسعه‌ی شهرها، تأسیس کارخانه‌ها و صنایع نفت و پتروشیمی هستند.

مرکز خبر- به گزارش خبرگزاری زن بهمن ایزدی، فعال محیط زیست و بوم‌شناس از تجاوز گسترده و نابودی جنگل‌های هیرکانی طی سال‌های گذشته خبر داد.

براساس آمارهای رسمی مساحت جنگل‌های ایران از ١٨ میلیون هکتار در دهه‌ی ۴٠ به حدود ١١ میلیون هکتار در دهه‌ی ٧٠ رسیده است. یعنی در طول سه دهه هفت میلیون هکتار از جنگل‌های ایران نابود شده‌اند.

بهمن ایزدی، فعال محیط زیست و بوم‌شناس از تجاوز گسترده و نابودی جنگل‌های هیرکانی طی سال‌های گذشته خبر داد و گفت: وسعت جنگل‌های هیرکانی حدود ۵۵ هزار کیلومتر مربع، یعنی نزدیک به ۴ درصد مساحت ایران بود، اما در فاصله‌ی سال‌های ١٣٣۴ تا ١٣٧٩ مساحت جنگل‌های هیرکانی به نصف رسیده است که علت آن پاک‌تراشی جنگل برای توسعه‌ی شهرها، افزایش جمعیت و به دنبال آن تخریب جنگل بوده است. همچنین ویلاسازی و شهرک‌سازی، ایجاد و توسعه‌ی کارخانجات صنعتی مانند کارخانه‌ی سیمان، پتروشیمی و نفت باعث شده که طی ۴ دهه‌ی اخیر به صورت فزاینده‌ای جنگل‌های باستانی هیرکانی از دست بروند.

این فعال محیط زیست همچنین گفت که وجود دو کارخانه‌ی چوب‌سازی در استان مازندران باعث نابودی قسمت‌های زیادی از هیرکانی شده و حدود ٣۵٠ هزار هکتار از عرصه‌ی جنگل‌های هیرکانی در اختیار این دو کارخانه است. این دو کارخانه سالانه بالغ بر ۴٠٠ هزار مترمکعب از جنگل‌های پرتراکم هیرکانی در استان‌های گیلان و مازنداران را برداشت می‌کنند و طی سال‌های ٧۴ تا ٨۵ هر ساله بیش‌ از ٢٠٠ هزار اصله درخت را در این مناطق قطع کرده‌اند.

وی همچنین از تأسیس و فعالیت ۶٠ سایت دفع زباله در جنگل‌های هیرکانی خبر داده و گفت: بخش‌ی از جنگل‌های هیرکانی پاک‌تراشی شده و به جای آن‌ها حدود ۶٠ سایت دفع زباله ایجاد شده است که وسعتی در حدود بیش‌از ۴٠٠ هکتار از این مناطق را به خود اختصاص داده است. این ۴٠٠ هکتار قبلاً جنگل بوده و امروز از بین رفته و تبدیل به مرکز ایجاد انواع آلاینده‌ها شده‌اند. شیرابه‌های این سایت‌های دفع زباله از بالادست وارد مجراهای مناطق آبخیز شده و رودخانه‌ها و چشمه‌ها را آلوده می‌کنند و این آب‌ها به سمت دشت‌های شمالی هیرکانی یعنی شهرها سرازیر می‌شوند و به تبع آن آب‌های جاری و دریای خزر را نیز آلوده کرده و جان میلیون‌ها انسان را به خطر می‌اندازد.

جنگل‌های هیرکانی در حاشیه‌ی جنوبی دریای خزر و دامنه‌های شمالی رشته کوه‌های البرز با قدمتی ٢۵ تا ۵٠ میلیون ساله که مربوط به دوره‌ی سوم زمین‌شناسی بوده و این جنگل محل امنی برای ٢٩۶ گونه‌ی پرنده و ٩٨ پستاندار است.

نابودی جنگل‌های ایران از جملە هیرکانی در حالی است کە طبق اعلام برنامه‌ی عمران سازمان ملل‌متحد (UNDP) تا سال ٢٠٢۵ یعنی سه سال دیگر، ایران و سایر کشورهای خاورمیانه با بحران شدید خشکی مواجه خواهند شد.

همچنین بە گفتەی معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس جدید سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری ، مطالعات انجام شده توسط مؤسسه‌ی تحقیقات جنگل‌ها و مراتع ایران نشان می‌دهد، جنگل‌های ایران سالیانه هملاً حدود ١٠ میلیارد مترمکعب آب ذخیره می‌کنند و این یعنی میزان ذخیره‌ی منابع آبی در جنگل‌های ایران نزدیک ٣.۵ برابر حجم کل مخزن سد کارون ٣ به عنوان بزرگترین سد موجود در ایران است.

این موضوع اهمیت حفظ جنگل‌ها را به خوبی نشان داده و حفظ پوشش گیاهی و توسعه‌ی آن مهمترین نقش را در حفظ و تولید آب در سال‌های آینده در ایران دادرد.