«موضوع نه، آموزش مهم است»؛ روایت یک معلم کورد از سلیمانی
رِزان بکر، آموزگار باسابقه مدرسه ابتدایی ژین، بیش از چهار دهه است که الفبای کوردی را با روشهای خلاقانه و کودکمحور آموزش میدهد. او معتقد است یادگیری فراتر از کتاب است و «اول باید دل بچهها را بهدست آورد، بعد حروف را.»
شیا کویی
کویه - رِزان بکر، آموزگار مدرسه ابتدایی ژین، از شناختهشدهترین و خلاقترین معلمان آموزش الفبای کوردی است. او بیش از ۴۰ سال سابقه تدریس دارد، اما میگوید هرگز در کنار کودکان احساس خستگی نکرده است. رِزان بکر طی گفتوگویی با ما میگوید: «اول دل بچهها را بهدست میآورم، بعد حروف را به آنها یاد میدهم.»
او معتقد است دنیای کودکان با بزرگسالان متفاوت است و کلاس اول، نقطه آغاز شکلگیری رابطه کودک با یادگیری است. به گفته او، اگر آموزش «قابل لمس، دیدنی و زیبا» شود، یادگیری بسیار سریعتر اتفاق میافتد.
«از اوایل دهه ۱۹۹۰ با این روش کار میکنم. بهتدریج آن را گسترش دادم تا بتوانم به قلب بچهها راه پیدا کنم. با هدیههای کوچک و چیزهایی که دوست دارند، فضای کلاس را به دنیای خودشان نزدیک میکنم.»
رِزان بکر توضیح میدهد که گاهی از خوراکیها و اشیای روزمره برای آموزش حروف استفاده میکند؛ روشی که هم یادگیری الفبا را سادهتر میکند و هم بهانهای برای صحبت درباره تغذیه سالم میشود. «روزی مادری به من گفت فرزندش تا آن زمان پنیر و عسل نخورده بود.»
زبان مادری، اولویت آموزش
این آموزگار باسابقه تأکید میکند که آموزش زبان کوردی اهمیت بنیادین دارد و کودکان باید زبان مادری خود را بهدرستی یاد بگیرند. «برخی خانوادهها به یادگیری زودهنگام انگلیسی افتخار میکنند و فرزندانشان را به مدارس خصوصی میفرستند، بیآنکه بدانند این کار میتواند به زبان مادری آسیب بزند.»
او معتقد است معلم نباید صرفاً به کتاب درسی متکی باشد: «آموزش فقط از دل کتاب بیرون نمیآید. معلم باید خلاق باشد و خودش راه درست را پیدا کند.»
رِزان بکر در پاسخ به انتقادها درباره تغییر الفبای کوردی میگوید: «یادگیری با کتاب اتفاق نمیافتد، با شیوه آموزش اتفاق میافتد.»
او با لبخند خاطرهای تعریف میکند: «وقتی به حرف «ب» رسیدیم، به کلمه کباب فکر کردم و همان روز برای بچهها کباب آوردم.»
به گفته او، یکی از مهمانان مدرسه آنقدر تحت تأثیر قرار گرفته بود که گفته بود دلش نمیخواهد کلاس را ترک کند.
تجربهای که دیده میشود
رِزان بکر فعالیتهای آموزشی خود را در شبکههای اجتماعی از جمله تیکتاک و فیسبوک منتشر میکند و بازخوردهای گستردهای دریافت کرده است.
«خیلیها مینویسند بازنشستگی غمانگیز است. معلمان زیادی جای من را گرفتهاند، اما دوستان و همکارانی از شهرها و حتی خارج از کشور میگویند این ویدیوها را منتشر کنم تا از آن یاد بگیرند. این برای من، شهرم و مدرسهام افتخار است.»
«موضوع مهم نیست، آموزش مهم است»
او در پاسخ به این پرسش که بازنشستگیاش در آخرین سال تدریس چه تأثیری خواهد داشت، میگوید: «بله، خلأیی ایجاد میشود، اما زمان من هم تمام شده است و حالا نوبت دیگران است.»
رِزان بکر در پایان تأکید میکند: «برای من، موضوع فقط درس نیست؛ آموزش مهم است. آموزش اهمیت دارد، چون این بچهها فرزندان خود ما هستند. مادران، آنها را بهعنوان امانت به ما میسپارند و ما موظفیم این امانت را درست ادا کنیم.»