مرکز خبر- طبق گزارش جدید سازمان جهانی هواشناسی (WMO)،به احتمال ۸۰ درصد در پنج سال آینده، دمای جهانی دست‌کم یک بار رکورد گرمای سالانه را بشکند. این موضوع خطر وقوع خشکسالی‌های شدید، سیل‌ها و آتش‌سوزی‌های جنگلی را افزایش می‌دهد.

این داده‌ها همچنین نشان می‌دهند که برای نخستین بار احتمال اندکی وجود دارد که پیش از سال ۲۰۳۰، جهان سالی را تجربه کند که ۲ درجه سانتی‌گراد گرم‌تر از دوران پیشاصنعتی باشد؛ امری که دانشمندان آن را «تکان‌دهنده» توصیف کرده‌اند.

پس از گرم‌ترین دهه‌ای که تاکنون اندازه‌گیری و ثبت شده است، تازه‌ترین به‌روزرسانی اقلیم جهانی در بازه زمانی میان‌مدت، تهدید فزاینده‌ای را برای سلامت انسان، اقتصاد کشورها و مناظر طبیعی گوشزد می‌کند؛ مگر اینکه استفاده از نفت، گاز، زغال‌سنگ و چوب متوقف شود.

این به‌روزرسانی، که مشاهدات کوتاه‌مدت جوی و پیش‌بینی‌های بلندمدت اقلیمی را تلفیق می‌کند، اعلام کرده است که احتمال ۷۰ درصدی وجود دارد که میانگین گرمایش پنج‌ساله در بازه ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۹ بیش از ۱.۵ درجه سانتی‌گراد نسبت به سطوح پیشاصنعتی باشد.

این گزارش همچنین احتمال عبور از آستانه ۱.۵ درجه را در دست‌کم یکی از پنج سال آینده ۸۶ درصد اعلام کرده است، در حالی که این رقم در گزارش سال ۲۰۲۰ تنها ۴۰ درصد بود.

در سال ۲۰۲۴، برای نخستین بار آستانه ۱.۵ درجه سانتی‌گراد به‌صورت سالانه شکسته شد، نتیجه‌ای که پیش از سال ۲۰۱۴ در هیچ‌یک از پیش‌بینی‌های پنج‌ساله قابل تصور نبود. سال گذشته، گرم‌ترین سال در ۱۷۵ سال تاریخ ثبت دما بود.

یکی از نشانه‌های سرعت بالای گرم شدن جهان این است که حتی ۲ درجه سانتی‌گراد نیز اکنون به‌عنوان یک احتمال آماری در تازه‌ترین به‌روزرسانی مطرح شده است. این به‌روزرسانی توسط ۲۲۰ عضو گروهی از مدل‌ها تهیه شده که توسط ۱۵ مؤسسه مختلف، از جمله اداره هواشناسی بریتانیا، مرکز ابررایانه‌ای بارسلونا، مرکز مدل‌سازی و تحلیل اقلیم کانادا، و سازمان هواشناسی آلمان ارائه شده‌اند.

احتمال رسیدن به ۲ درجه سانتی‌گراد پیش از سال ۲۰۳۰ بسیار کم است؛ حدود ۱ درصد و برای تحقق آن، نیاز به هم‌زمانی چندین عامل گرمایشی، مانند وقوع یک ال‌نینوی قوی و نوسان مثبت قطب شمال، است؛ با این حال، پیش از این چنین چیزی در بازه زمانی پنج‌ساله غیرممکن تلقی می‌شد.

آدام اسکایف از اداره هواشناسی بریتانیا گفت: ۲ درجه اکنون محتمل به نظر می‌رسد و این موضوع قابل‌توجه و تکان‌دهنده است. «این احتمال تنها ۱ درصد در پنج سال آینده است، اما با گرم‌تر شدن اقلیم، این احتمال افزایش خواهد یافت.»

تأثیرات گرمایش یکسان نخواهد بود. پیش‌بینی می‌شود که زمستان‌های قطب شمال ۳.۵ برابر سریع‌تر از میانگین جهانی گرم شوند. بخشی از این افزایش به دلیل ذوب یخ‌های دریایی است که موجب می‌شود بارش برف مستقیماً به اقیانوس بریزد و به‌جای تشکیل لایه‌ای برای بازتاب نور خورشید، گرما را جذب کند. همچنین پیش‌بینی شده که جنگل‌های آمازون خشک‌سالی‌های بیشتری را تجربه کنند، در حالی که جنوب آسیا، منطقه ساحل و شمال اروپا بارش بیشتری خواهند داشت.

لئون هرمانسون از اداره هواشناسی بریتانیا، که رهبری تهیه این گزارش را بر عهده داشته، گفته است که احتمال دارد سال ۲۰۲۵ یکی از سه سال گرم ثبت‌شده تاکنون باشد.

کریس هیوئیت، مدیر خدمات اقلیمی در سازمان جهانی هواشناسی، از چشم‌انداز «نگران‌کننده‌ای» برای موج‌های گرما و سلامت انسان سخن گفت. با این حال، او تأکید کرد که هنوز برای محدود کردن گرمایش دیر نشده، اگر انتشار گازهای فسیلی کاهش یابد.

او گفت: ما باید برای مقابله با تغییرات اقلیمی اقدام کنیم. ۱.۵ درجه اجتناب‌ناپذیر نیست.

این پیش‌بینی نگران‌کننده، در چارچوب روند فزاینده گرمایش زمین و اثرات تغییرات اقلیمی ارائه شده است و نشان می‌دهد که بحران اقلیمی دیگر آینده‌ای دور نیست، بلکه واقعیتی بسیار نزدیک و ملموس است.