عفرین؛ الگویی از پایداری و مبارزه برای تمامی خلق‌ها
زنان عفرینی ساکن در شهبا، ضمن گرامیداشت سالگرد انقلاب ١٩ ژوئیه اظهار داشتند: «عفرین در روند انقلاب روژاوای کوردستان به دستاوردهای عظیمی رسید و به الگویی از پایداری و مبارزه برای تمامی خلق‌ها تبدیل شد.»
حسنا محمد
شهبا - در دوره‌ای که بسیاری از مناطق خاورمیانه شاهد خیزش‌ها و اعتراضات بود، خلق کورد جرقه‌ای را در روژاوای کوردستان به انقلابی عظیم در راستای منافع بشریت تبدیل نمود. انقلاب ١٩ ژوئیه که در سال ٢٠١٢ در روژاوای کوردستان آغاز گردید، اکنون ١٢ سال مبارزه و مقاومت را پشت سر نهاده است. این جنبش انقلابی تمامی مذاهب و ادیان موجود در جامعه را در بر گرفت و به کانونی برای حل معضلات اجتماعی تبدیل شد. با استقرار نظام خودمدیریتی، جامعه به اداره امور خود پرداخت و مُهر تأییدی بر آغاز عصری نوین زد.
تأسیس نخستین مدرسه به زبان کوردی
در پی وقوع انقلاب ١٩ ژوئیه در شهر عفرین، مردم حاکمیت دولت دمشق را از منطقه برکنار نمودند و نهادهای جدیدی را بر اساس نظامی دموکراتیک بنیان نهادند. پیش از آغاز این انقلاب، در تاریخ ۶ سپتامبر ٢٠١١، اولین مدرسه به زبان کوردی در سطح شمال و شرق سوریه در روستای دورالقیا از منطقه شرا در عفرین، تحت عنوان مدرسه شهید فوزی، افتتاح گردید. علاوه بر این، نخستین مؤسسه آموزش عالی و دانشگاه نیز در شهر عفرین به زبان مادری تأسیس شدند که در آنها دانش‌آموزان و دانشجویان به زبان کوردی آموزش می‌دیدند.
عفرین نقش بسزایی در پیشبرد انقلاب روژاوای کوردستان ایفا نمود و به دستاوردهای تاریخی قابل توجهی نائل آمد. برای نخستین بار، نظام آموزشی به زبان کوردی در این شهر راه‌اندازی شد. اولین مرکز ژنولوژی در ١٧ ژوئیه ٢٠١٧ آغاز به کار کرد و متعاقباً شعبه‌های خود را در دیرک، منبج و حسکه گسترش داد. در عفرین، زندگی مبتنی بر برابری و دموکراسی در پرتو دیدگاه مدرنیته دموکراتیک شکل می‌گرفت و این شهر پیشگام در برداشتن گام‌های اساسی انقلاب بود.
به مناسبت دوازدهمین سالگرد انقلاب ١٩ ژوئیه و دستاوردهای آن در عفرین، زنان عفرینی که به شهبا مهاجرت کرده‌اند، نظرات خود را با خبرگزاری ما در میان گذاشتند.
تأسیس نهادهای مردمی پس از نخستین جرقه‌های انقلاب
شیرین حسن، ریاست مشترک جنبش جامعه دموکراتیک عفرین-شهبا، در آغاز سخنان خود، سالگرد انقلاب ١٩ ژوئیه را به عبدالله اوجالان، رهبر خلق کورد، و شهدای راه آزادی تبریک گفت و اظهار داشت: «ما سالروز انقلاب روژاوای ١٩ ژوئیه را به رهبر آپو که به واسطه اندیشه و فلسفه او این انقلاب شکل گرفت، همچنین به مبارزان آزادی که در خط مقدم از ارزش‌های جامعه دفاع می‌کنند و به شهدایی که در راه پیروزی این انقلاب جان خود را فدا کردند، تهنیت می‌گوییم. نخستین جرقه‌های انقلاب روژاوا در کوبانی زده شد و سپس به عفرین و سایر مناطق روژاوای کوردستان گسترش یافت. پیش از انقلاب، در عفرین ملیت‌های مختلف در کنار یکدیگر زندگی می‌کردند، اما حاکمیت رژیم بر منطقه تأثیرگذار بود، به گونه‌ای که کوردها در نظام حکومتی دمشق ذوب شده بودند. به همین سبب، پس از نخستین تحرکات انقلابی در عفرین، مردم به تأسیس نهادهای خود اقدام نمودند؛ ابتدا «خانه خلق» و سپس «خانه زنان» تأسیس شدند. مردم امور خود را بر اساس اصول ملت دموکراتیک اداره می‌کردند. مردم نظام حکومتی دمشق را نپذیرفتند و آن را کنار زدند.»
تغییر ماهیت عفرین و ارتقای جایگاه زنان در سایه انقلاب
شیرین حسن در ادامه سخنان خود تأکید نمود که در پی انقلاب روژاوا، نهادهای متعددی در عفرین در جهت خودمدیریتی ایجاد شدند. او چنین ادامه داد: «به دنبال انقلاب روژاوا، بسیاری از نهادهای خدمت‌رسان به جامعه در عفرین تأسیس گردیدند و مردم به اداره امور و حل مشکلات خود پرداختند. در این راستا، مشارکت زنان در نهادها و روند انقلاب به طور قابل توجهی افزایش یافت. در سال ٢٠١۴، نظام خودمدیریتی در عفرین استقرار یافت و سیستم دموکراسی در جامعه توسعه بیشتری پیدا کرد. تمام مردم با حفظ زبان، فرهنگ و هویت خود در انقلاب مشارکت داشتند. همچنین ملیت‌ها و پیروان مذاهب مختلف ساکن در عفرین نیز با حفظ ویژگی‌های خود در سیستم خودمدیریتی نقش خود را ایفا نمودند. انقلاب روژاوا به یک تحول اجتماعی و جنبش زنان مبدل گشت. ماهیت عفرین با محوریت زنان تغییر کرد و این تحول به حفاظت از دستاوردهای انقلاب کمک نمود. زنان عفرین در جریان انقلاب، جایگاه خود را در عرصه‌های نظامی، سیاسی، دیپلماتیک و اجتماعی تثبیت کردند و میراثی ماندگار برای تاریخ خلق کورد بر جای گذاشتند.»
تأسیس نخستین مرکز ژنولوژی در عفرین
شیرین حسن اظهار داشت که در جریان انقلاب روژاوا، اولین مرکز ژنولوژی در عفرین راه‌اندازی شد و درباره فعالیت‌های این مرکز در جامعه چنین بیان کرد: «با توجه به اینکه رهبر آپو برای نخستین بار در کتاب «جامعه‌شناسی آزادی» خود به مبحث علم زنان پرداخته و انتقادات خود را نسبت به علومی که تأسیس شده و حقوق زنان و جامعه را نادیده گرفته‌اند مطرح نموده است، در عفرین برای اولین بار مرکز علم زنان تأسیس گردید. این امر یکی از مهم‌ترین دستاوردهای انقلاب روژاوا محسوب می‌شود که طی آن نهادی مرتبط با علم زنان ایجاد شد و به بازیابی حقوق از دست رفته آنان پرداخت. نخستین فعالیت‌های ژنولوژی، پژوهش درباره دوره‌هایی از تاریخ بود که توسط قدرت‌های حاکم نادیده گرفته شده و حقیقت آنها مطابق با منافع خودشان تحریف شده بود. تحقیقات انجام شده نشان داد که در عفرین الهه‌های زن وجود داشته و اداره شهر را بر عهده داشته‌اند، به همین دلیل عفرین به عنوان شهر زنان شناخته می‌شود. دومین فعالیت ژنولوژی در عفرین، تقویت نقش زنان در نهادها بود تا مشکلات با دیدگاه زنانه حل شوند و جامعه به شیوه‌ای متوازن اداره گردد. بر اساس ایده زن و مرد آزاد، علم زنان فعالیت‌های خود را آغاز کرد و تا کنون به آن ادامه می‌دهد.»
قابل حل بودن مسائل خاورمیانه با تکیه بر روحیه ١٩ ژوئیه
شیرین حسن اظهار داشت که در اردوگاه‌ها، با حفظ روحیه انقلاب ١٩ ژوئیه به مقاومت خود ادامه می‌دهند و سخنان خود را چنین به پایان رساند: «ما زنان عفرین که به اجبار از سرزمین خود آواره گشته و در در شهبا ساکن شده‌ایم، با حفظ روحیه انقلاب ١٩ ژوئیه به مقاومت خود در برابر اشغالگری ادامه می‌دهیم و از دستاوردهای انقلاب صیانت می‌کنیم. ما همچنین با امید به بازگشت به عفرین و آزادسازی تمامی مناطق اشغال شده، به مبارزه خود در شهبا ادامه می‌دهیم. اعتقاد ما بر این است که با تکیه بر روحیه ١٩ ژوئیه، تمامی مسائل سوریه و خاورمیانه قابل حل خواهند بود.»
تأسیس نخستین مدرسه به زبان کوردی
مفیدا کوتو، معلم زبان کوردی که از آغاز انقلاب تاکنون به فعالیت آموزشی اشتغال دارد، درباره احساسات خود نسبت به تأسیس اولین مدرسه به زبان مادری در عفرین سخن گفت و چنین ادامه داد: «از نخستین لحظات انقلاب در امر آموزش مشارکت داشته‌ام و تا به امروز با پشتکار به این مهم ادامه می‌دهم. اولین مدرسه به زبان مادری در عفرین در جریان انقلاب راه‌اندازی شد. گام مؤثر انقلاب روژاوا، ایجاد نظام آموزشی به زبان مادری بود. این انقلاب بیشتر بر ارتقای نقش زنان در جامعه تمرکز نمود. تأسیس مدرسه به زبان مادری اقدامی سهل نبود، زیرا خلقی که همواره در معرض همانندسازی و نسل‌کشی قرار داشته، اکنون شاهد تحقق آرزوی دیرینه خود برای خواندن و نوشتن به زبان مادری است و ما اینک این واقعیت را تجربه می‌کنیم. در مراحل اولیه انقلاب و آموزش به زبان مادری، با موانع و چالش‌های متعددی مواجه شدیم، زیرا نظام آموزشی رژیم پیشین در مدارس ریشه دوانده بود و استقرار یک نظام نوین در جامعه‌ای که پیوسته با تهدید نسل‌کشی روبرو بود، امری دشوار به شمار می‌رفت. اما با پایداری و تلاش مستمر، اکنون دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی ما با ارائه آموزش به زبان کوردی فعالیت می‌کنند.»
انقلاب روژاوا؛ مسیری به سوی نظام اجتماعی نوین
در خاتمه، مفیدا کوتو اظهار داشت که آنان برای تحقق آرمان‌های شهدایشان در راستای ایجاد یک سرزمین آزاد، از تلاش و فعالیت‌های خود دست نخواهند کشید و چنین بیان نمود: «دستاوردهایی که ما در جریان انقلاب کسب نموده‌ایم، باید با کوشش‌های بیشتر، شایسته مقام شهدا گردد. زیرا آنان جان خود را در راه یک کشور آزاد فدا کرده‌اند و بر ماست که شایسته این فداکاری باشیم و آرمان‌هایشان را جامه عمل بپوشانیم تا یک سرزمین آزاد بنا نهیم. به یمن خون شهدایمان، ما اکنون در بطن انقلاب زیست می‌کنیم و گام‌های مترقی برمی‌داریم. امید ما بر این است که انقلاب ما صرفاً در حد یک جنبش و قیام باقی نماند، بلکه به یک نظام اجتماعی مبدل گردد و در جامعه نهادینه شود، تا تمامی نسل‌های جامعه بتوانند به زبان مادری خویش آموزش ببینند.».