بنرهای حجاب در دانشگاه؛ ابزار جدید سرکوب پس از خیزش انقلابی "ژن، ژیان، آزادی"
پس از خیزش انقلابی «ژن، ژیان، آزادی»، دانشگاه‌ها به میدان فشار بر زنان بدل شده‌اند؛ از کنترل‌های امنیتی و تبلیغات حجاب تا سرکوب نمادین، که بیش از اقتدار، اضطراب نظام را نشان می‌دهد.
سایه محبی
اورمیه- «از درب ورود دانشگاه سرکوب شروع می‌شود. ورودی زنان و مردان را جدا کرده‌اند و حراست بر هر ورودی ایستاده تا به قد و رنگ مانتو و رنگ رژ لب و یا میزان بیرون بودن موها گیر بدهد. در نهایت با زبانی تلخ به شما می‌گویند بی‌حیا و بی‌عفاف هستید و زن مسلمان نباید این چنین باشد.»
این‌ها سخنان یک زن دانشجو به نام دریا.ح ، است. دریا همانند بسیاری دیگر از دانشجویان فضای دانشگاه را به ویژه برای زنان، یک فضای آمیخته با سرکوب می‌خواند.
در سال‌های اخیر و به ویژه پس از خیزش انقلابی "ژن،ژیان،آزادی" فشار بر دانشجویان زن بیشتر شد. به گفته‌ی دانشجویان دانشگاه‌های مختلف، افزایش کنترل بر ورودی‌ها، نصب دوربین‌های امنیتی بیشتر و تقویت بسیج دانشجویی علیه سایر دانشجویان از اقدامات سرکوب‌گرانه در دانشگاه بوده است با این حال یکی دیگر از ابزارهای سرکوب و قدرت‌نمایی، بنرهای تبلیغ حجاب و عفاف است که زنان را به شکل هدفمند آماج سیاست‌های خود قرار داده است. این بنرها اخیرا در دانشگاه‌ها افزایش چشم‌گیری یافته است.
در متن این نوشته‌ها قوانین پوشش در دانشگاه و سخنانی با مفهوم کلی زن عفیف و مقبول زنی است که محجبه باشد، در بنرهای مختلف نوشته شده است. این بنرها در کلیه‌ی ساختمان‌ها آموزشی و تمام طبقات در جلوی دید عموم قرار گرفته است.
به گفته‌ی ثریا.خ، جامعه شناس و فعال حقوق زنان در سه سال اخیر تابوی حجاب کامل در جامعه‌ی ایران تا حد زیادی شکسته شده است اما وی این اقدام جمهوری اسلامی را چنین توصیف می‌کند:«جمهوری اسلامی با نصب دائم بنرهای تبلیغ حجاب تلاش می‌کند نماد ایدئولوژیک خود را تثبیت کند. اما این سیاست بیش از آنکه تهاجمی باشد، کارکردی تدافعی یافته است. در سطح جامعه‌شناختی نیز می‌توان این تبلیغات را نوعی خشونت نمادین دانست. بنرها دائماً پیام حاکمیت را بازتولید می‌کنند تا مقاومت دانشجویان را تضعیف کنند. با این حال، تجربه نشان داده است که نسل جدید با کنش‌های روزمره خود، از بی‌توجهی گرفته تا بی‌حجابی آشکار، این نمادها را بی‌اثر کرده و حتی آن‌ها را به ابزاری برای تمسخر گفتمان رسمی بدل ساخته است.»
از منظر تحلیلگران سیاسی، حجاب برای جمهوری اسلامی تنها یک پوشش فردی نیست، بلکه ستون هویت ایدئولوژیک نظام است و عقب‌نشینی از آن، به معنای شکست سیاسی تعبیر می‌شود. بنابراین، تکرار تبلیغات در محیط دانشگاهی تلاشی است برای مدیریت بحران مشروعیت و بازنمایی اقتدار فرهنگی، حتی در شرایطی که جامعه نشان داده پذیرشی برای این اجبار ندارد به همین دلیل، می‌توان گفت که حضور فراگیر بنرهای حجاب در دانشگاه‌ها نه نمایش اقتدار، بلکه اعترافی ناخواسته به اضطراب سیاسی و اجتماعی نظام است؛ تلاشی برای عادی‌سازی اجبار در فضایی که دیگر پذیرای آن نیست.
لازم به ذکر است به گزارش دانشجویان شهرهایی چون اورمیه، در اعتراضات ۱۴۰۱ حتی حراست دانشگاه از تذکر دادن به دانشجویان خودداری می‌کردندو در سطح کلاس‌ها نیز تعداد دانشجویان زن بدون پوشش تعریف شده‌ی "مقنعه و مانتوی بلند" افزایش یافته بود. اکنون با گذشت سه سال از این اعتراضات، در بسیاری از دانشگاه‌ها ضمن کنترل الکترونیکی ورود و خروج، پوشش به اولین ابزار سرکوب و حتی محرومیت از کلاس‌ها تبدیل شده است. با این حال این عوامل نه تنها سبب به عقب‌راندن مبارزه‌ی دانشجویان زن نشده بلکه به آگاهی برای ضرورت مقاومت بدل گشته است.