«ازدواج کودکان در عراق مسئله‌ای است که نیاز به اصلاح فوری دارد»
آشتی عبدالله تأکید کرد که ازدواج کودکان باعث فروپاشی خانواده و مشکلات اجتماعی می‌شود و تحت تأثیر سنت‌ها، شبکه‌های اجتماعی و بحران‌های اقتصادی رو به افزایش است. او بر ضرورت آگاهی حقوقی و تکمیل تحصیلات برای دستیابی به زندگی‌ای باثبات و امن تأکید نمود.
مهربان سلام
حلبچه - در تاریخ ۲۷ آگوست، پارلمان عراق به گنجاندن «احکام شریعت فقه جعفری» در قانون احوال شخصیه رأی داد. اما بیشترین بحث و اعتراض در موضوع ازدواج بود؛ زیرا طبق آنچه تصویب شد، ازدواج زیر ۱۸ سال مجاز است. همچنین در این قانون ذکر شده است که زن حق ندارد در شروط ضمن عقد، عدم ازدواج مجدد همسر را ذکر کند.
بر اساس قانون احوال شخصیه عراق، ازدواج کودکان و نوجوانان قانونی شده است؛ یعنی زن از تمامی حقوق پیشین خود محروم می‌شود. با اینکه قانون اقلیم کوردستان ازدواج کودکان زیر ۱۸ سال را ممنوع می‌داند، اما ازدواج دختران در این سن در صورتی که ولی قهری حضور داشته و در دادگاه موافقت کند، امکان‌پذیر است. این موضوع عملاً راه را برای ازدواج کودکان و نوجوانان هموار می‌کند.
اما ازدواج کودکان نه تنها به لحاظ جمسی، بلکه به لحاظ اجتماعی و روانی نیز کودک را تحت تاثیر گذاشته و آثار منفی بر زندگی اجتماعی و فردی او دارد. در همین زمینه، وکیل آشتی عبدالله گفت: میزان ازدواج زیر ۱۸ سال افزایش یافته و قانون نیز آن را مجاز می‌داند؛ یعنی این کار امکان‌پذیر است، اما تحت شرایط خاص. از جمله این شرایط بلوغ کامل فرد از نظر جسمی می‌باشد، حضور ولیّ و موافقت دادگاه نیز از جمله شرایط دیگر است. براساس این شرط با کودک به عنوان فرد ۱۸ ساله برخورد می‌شود و اما باید از لحاظ جسمی به بلوغ کامل رسیده باشد. در حالی که برای افراد بالای ۱۸ سال تنها آزمایش خون کافی است و دیگر نیازی به حضور والدین نیست.
ازدواج کودکان و تأثیر رسانه‌های دیجیتال
آشتی عبدالله به وجود چندین عامل مؤثر در گسترش ازدواج کودکان، یعنی ازدواج کسانی که زیر سن قانونی هستند، در اقلیم کوردستان اشاره کرد و گفت: از مهم‌ترین عوامل افزایش این نوع ازدواج تأثیر جامعه است؛ چرا که هنوز سنت‌ها و آداب و رسوم مرتجع پابرجا هستند. اگر دختری به ۱۸ سال برسد و ازدواج نکرده باشد، جامعه به‌راحتی آن را نمی‌پذیرد. او در ادامه افزود: عامل دیگر کنجکاوی و میل به تجربه است، به‌گونه‌ای که دختران مسائل را سطحی می‌بینند و بدون اندیشه‌ی عمیق درباره‌ی چیستی ازدواج و پیامدهای آن تصمیم می‌گیرند.
او خاطرنشان کرد: «خطرناک‌تر از همه این است که بسیاری از دختران خردسال و جوان تحت تأثیر شبکه‌های اجتماعی قرار می‌گیرند و همین موضوع آنان را به سمت ازدواج زودهنگام سوق می‌دهد. بارها درباره‌ی این مسئله صحبت کرده‌ایم، زیرا می‌بینیم که آن‌ها تصور می‌کنند آماده‌ی ازدواج هستند. تأثیر این ابزارها به هر خانه‌ای رسیده و اکنون به یک عامل اقتصادی اضافی نیز تبدیل شده است.»
«ازدواج کودکان در خانواده‌های ازهم‌گسیخته بیشتر است»
آشتی عبدالله توضیح داد: یکی دیگر از دلایل تمایل دختران به ازدواج زودهنگام، به‌ویژه در خانواده‌های ازهم‌پاشیده، این است که دختر حتی اگر زیر ۱۸ سال باشد یا فقط با مادرش زندگی کند سعی می‌کند هرچه سریع‌تر ازدواج کند. در این موارد معمولاً نظر ناپدری یا نامادری اهمیتی ندارد و بالاترین نرخ ازدواج کودکان در چنین خانواده‌هایی ثبت می‌شود.
او در اشاره به دلایل دیگر گفت: «آمدن ساکنانی از جنوب عراق نیز دلیل دیگری است. برای مثال، مردان مسن‌تر حاضرند به خاطر پول با دختران ازدواج کنند. این نوع ازدواج‌ها معمولاً دوام چندانی ندارند و جدایی در آن‌ها بیشتر رخ می‌دهد. همچنین بحران شدید اقتصادی، عدم پذیرش اجتماعی، ضعف اراده، همگی از عواملی هستند که منجر به جدایی‌های فراوان می‌شوند. علاوه بر این، آداب و رسوم و فشارهای اجتماعی نیز از دلایل اصلی ازدواج کودکان به شمار می‌روند.»
«آگاهی حقوقی یک ضرورت است»
آشتی عبدالله با تأکید بر اینکه ازدواج کودکان موجب فروپاشی خانواده‌ها می‌شود، گفت: همچنین ناآگاهی نسبت به عقد ازدواج نیز یکی دیگر از عوامل است؛ به‌گونه‌ای که اکنون برخی از متولدان سال ۲۰۰۶ بدون هیچ ثبت رسمی ازدواج کرده‌اند، و هنگامی که حقوق خود را مطالبه می‌کنند، لازم است از حقوقشان آگاه باشند و بتوانند در برابر قاضی صحبت کنند. بنابراین ضروری است که از جزئیات روند ازدواج اطلاع داشته باشند.
او تأکید کرد: «باید آگاهی حقوقی وجود داشته باشد؛ بسیاری از افراد حتی عقد ازدواج را نمی‌خوانند. مهم است که بدانند در صورت وقوع طلاق چه اقداماتی باید انجام دهند.» وی افزود: ازدواج زیر ۱۸ سال مناسب نیست، از این رو ضروری است که نوجوانان تحصیلات خود را کامل کنند و به رشد و بلوغ شخصی اهمیت بدهند تا بتوانند مشکلات و اختلافات را کاهش داده و زندگی‌ای پایدار و امن داشته باشند.