اولین تقسیم‌‌بندی کوردستان در پیمان قصرشیرین

دولت صفوی و عثمانی برای اولین بار بر اساس توافق‌نامه‌ایی در ۱۷ مه ۱۶۳۹ با تقسیم کوردستان، به جنگ‌ طولانی مدت ۱۵۰ ساله خاتمه دادند.

 

مرکز خبر – ۱۷ مه ۱۶۳۹ جنگ طولانی مدت ۱۵۰ ساله مابین امپراطوریت عثمانی و صفوی با بستن عهدنامه‌‌ی مابین "سلطان مراد چهارم" عثمانی و "شاه صفوی" در شهر "سرپل ذهاب" استان کرماشان نزدیک قصرشیرین در روژهلات کوردستان خاتمه یافت. بر اساس این عهدنامه قسمتی از کوردستان و تمامی عراق از دولت صفوی جدا شده و به دولت عثمانی اضافه شد به شرطی که اِریوان که آنزمان تحت اشغال بود، دوباره به نقشه‌ی دولت صفوی بازگردد.

دولت عثمانی در سال ۱۶۳۵ به دولت صفوی حمله کرد و اریوان را اشغال کرد. در سال ۱۶۳۸ به بغداد حمله کرد و بعد از ۴۰ روز جنگ مستمر توانست آنجا را هم اشغال کند و فرمان قتل‌عام تمام سربازان دولت صفوی و قسمی از مردم بی‌گناه را صادر کرد.

بعد از آن شاه صفی پادشاه صفوی در مقابل بازگشت اریوان به دولت صفوی، قسمت بزرگی از ایالت شاره‌زور (که تمام باشور کوردستان را فرا می‌گیرد)، باکور کوردستان و قسمتی از روژآوا، همچنین شهرهای عراق (بغداد و بصره) را به امپراطوریت عثمانی تسلیم کرد و در مقابل آن جورجیا و ارمنستان به دولت صفوی تحویل داده شد.

این عهدنامه در کوردستان بسته شد و برای اولین بار کوردستان تقسیم شد، اما هیچ یک از نمایندگان کورد در این عهدنامه شرکت نکرده و منافع خلق کورد را نیز پایمال کردند.

دولت‌های عثمانی و صفوی تا سال ۱۹۱۸ بیشتر از ۱۸ عهدنامه امضا کردند اما دوباره به جنگ همدیگر پرداخته‌اند. عهدنامه‌ی قصرشیرین برای مدت ۱۳۷ سال تا جنگ جهانی اول اعتبار داشت، اما بعد از آن با تقسیم قسمتی از دولت عثمانی و تاسیس دول عربی، در عهدنامه‌ی لوزان مرز ایران و عراق مشخص شد و برای بار دوم کوردستان به چهار قسمت تقسیم شد.