مرکز خبر- سومین دوره فستیوال منطقه‌ای «هَلپرکی کوردی» از روز گذشته، ۶ آذر، در مهاباد آغاز شده است؛ رویدادی سالانه که قرار است میراث هَلپرکی و آیین‌های جمعی کوردها را پاس بدارد و گروه‌هایی از استان‌های مختلف را گرد هم آورد.

بر اساس گزارش‌ها، از میان نزدیک به ۱۰۰ اثر ارسالی، بیش از ۲۰۰ هنرمند در قالب ۱۰ گروه از استان‌های آذربایجان غربی، کوردستان، کرماشان، ایلام و تهران به مرحله نهایی راه یافته‌اند و اجراهای خود را در سالن‌ها و فضاهای عمومی مهاباد ارائه می‌کنند.

اما آنچه از همان روز نخست بیش از همه توجه‌ها را جلب کرد، غیبت تقریباً کامل زنان در ترکیب گروه‌ها بود؛ موضوعی که فضای جشنواره را به‌شدت تک‌جنسیتی کرد و واکنش گسترده کاربران و فعالان فرهنگی را برانگیخت.

منتقدان می‌گویند جشنواره‌ای که از «پاسداشت میراث هَلپرکی» سخن می‌گوید، نمی‌تواند نیمی از این میراث را نادیده بگیرد. به گفته آنان، زنان در بسیاری از مراسم‌های هَلپرکی نقشی محوری داشته‌اند و اصل هَلپرکی کوردی بر حضور زن و مرد در کنار یکدیگر است؛ همان شیوه‌ی «گەنم و جۆ» (گندم و جو) که در آن زن و مرد یک‌درمیان می‌رقصند. از این‌رو، حذف زنان از ترکیب گروه‌ها نه‌تنها بی‌اعتنایی به ریشه‌ی این میراث جمعی است، بلکه بازتولید آشکار ساختارهای مردسالارانه در عرصه فرهنگی به شمار می‌آید.

برگزارکنندگان هدف جشنواره را معرفی ظرفیت‌های فرهنگی و تبادل تجربه میان گروه‌ها عنوان کرده‌اند، اما منتقدان یادآور می‌شوند که این ظرفیت‌ها بدون حضور زنان کامل نخواهد شد.

در حالی‌که اجراها ادامه دارد، بحث درباره حذف زنان از صحنه و ضرورت مشارکت برابر در فعالیت‌های فرهنگی، همچنان در شبکه‌های اجتماعی و میان کنشگران فرهنگی جریان دارد. مهم‌تر از آن، این پرسش مطرح است که چگونه در منطقه‌ای که خیزش انقلابی «ژن، ژیان، آزادی» زنان را به‌عنوان پیشاهنگ مبارزه معرفی کرد، اکنون در عرصه‌های فرهنگی روندی معکوس دیده می‌شود؛ روندی که به‌گفته فعالان، نه‌تنها طرد زنان را بازتولید می‌کند بلکه به نوعی پسرفت در صیانت از میراث خیزش انقلابی ژن، ژیان، آزادی و گسترش دوباره ساختارهای مردسالارانه و سرکوب به شمار می‌آید.