آمد- سازمان حقوق بشر ترکیه (İHD) گزارش خود را با عنوان «نقض حقوق بشر در مناطق شرق و جنوب‌شرق آناتولی در سال ۲۰۲۴» در یک نشست خبری منتشر کرد. در این نشست، ارجان ییلماز، رئیس شعبه آمد، با اشاره به ادامه‌ و حل مسئله کورد در ترکیه، گفت این وضعیت سال‌هاست که منجر به نقض‌های سنگین حقوق بشری شده است. او تأکید کرد از آغاز جمهوری ترکیه تاکنون، مردم کورد از حقوق اساسی، شناسایی هویت و حق آموزش به زبان مادری محروم بوده‌اند.

 

ادامه روند نقض‌ها به صورت سیستماتیک

رومیسه دنیز کایا، معاون مشترک ریاست کل سازمان، در ارائه گزارش تأکید کرد که روند نقض‌ها در سال گذشته به‌طور فزاینده و سیستماتیک ادامه داشته است. او از گسترش سیاست‌های خشونت‌محور، جنسیت‌زده، نژادپرستانه و تبعیض‌آمیز سخن گفت.

بر اساس گزارش، در سال ۲۰۲۴ دست‌کم ۲٬۰۱۴ نفر در کوردستان بازداشت شدند که از این تعداد ۱۰۸ نفر کودک بودند. همچنین ۳۰۸ نفر (از جمله ۸ کودک) بازداشت و زندانی شدند. حداقل ۱۲ نفر به حبس خانگی محکوم شدند و دست‌کم ۹۷۲ خانه یا محل کار هدف یورش نیروهای امنیتی قرار گرفت.

 

نقض آزادی اندیشه و بیان

در حوزه آزادی بیان، در ۱۷۸ پرونده تحقیقاتی، علیه ۱٬۰۶۰ نفر پرونده گشوده شد. در ۲۰ پرونده دادگاهی، ۱۰۸ نفر متهم شدند. در ۲۳ پرونده شامل روزنامه‌نگاران و سیاست‌مداران، ۹۳ نفر به حبس یا جریمه محکوم شدند.

 

نقض حقوق زندانیان

در همان سال، ۱۰۹ زندانی به اجبار به زندان‌های دیگر منتقل شدند، حداقل ۱۲۵ زندانی از حق درمان، و یک نفر از حق ملاقات با خانواده محروم شد. درباره ۷۴ زندانی تحقیق و برای ۴۰ نفر مجازات انضباطی صادر شد. دست‌کم ۲۲ زندانی در شرایط انزوا و ۳۲ نفر با تعویق حکم آزادی مواجه شدند.

 

درخواست برای راهکار مسالمت‌آمیز

رومیسه دنیز کایا با اشاره به فراخوان عبدالله اوجالان برای صلح و جامعه دموکراتیک، تأکید کرد که فرصتی برای برقراری صلح پایدار و با عزت در ترکیه وجود دارد. او خواستار ایجاد مکانیسم مذاکره میان طرف‌های درگیر و ارائه نقشه‌راهی از سوی دولت برای حل مسئله کورد شد.

در ادامه، عمر سَمان، دبیر شعبه آمد، جزئیات آماری نقض حقوق بشر را ارائه داد:

 

برخی از آمارها و موارد مهم گزارش:

- در نتیجه نقض حق حیات، دست‌کم ۲۶۴ نفر کشته شدند: شامل ۳۱ مأمور امنیتی، ۱۱۶ عضو گروه‌های مسلح و ۱۱۷ غیرنظامی

- ۱۶۳ نفر مجروح شدند، از جمله ۲۱ مأمور امنیتی و ۱۴۲ غیرنظامی

- ۳ غیرنظامی توسط نیروهای امنیتی بدون اخطار کشته شدند

- ۱۱ زندانی به علت بیماری یا ادعای خودکشی در زندان‌ها جان باختند

- در اثر خطاهای رسمی، ۱۹ شهروند کشته و ۷۹ نفر مجروح شدند

- ۳ عضو احزاب سیاسی کشته و ۲۶ نفر مجروح شدند

- ۶ خبرنگار حین پوشش خبری هدف حمله قرار گرفتند

- در درگیری‌های مرزی و داخلی، ۲۷ مأمور امنیتی و ۱۱۶ نیروی مسلح جان باختند

- بر اثر مین یا مواد منفجره، ۳ شهروند (از جمله یک کودک) کشته و ۳ نفر زخمی شدند

- ۷۸ نفر (از جمله ۱۴ کودک، ۵۰ زن) به شکلی مشکوک جان باختند

- ۵۲ زن در خشونت‌های خانگی و ۱۶ زن در فضای عمومی کشته شدند. در مجموع، ۱۱۸ زن قربانی قتل شدند

- ۱۴ کودک در خشونت خانوادگی و ۵ کودک در خشونت اجتماعی کشته شدند

- دست‌کم ۳۶ کودک مورد آزار جنسی قرار گرفتند و ۱ کودک ربوده شد

- ۱۲۰ نفر در خارج از مراکز بازداشت و ۶۳ زندانی در زندان‌ها مورد شکنجه قرار گرفتند

- ۹ نفر به اجبار برای همکاری امنیتی تهدید شدند

- ۱۰۶۰ نفر تحت پیگرد قضایی و ۹۴ نفر (از جمله سیاست‌مداران و خبرنگاران) محکوم شدند

- دست‌کم ۹۷۲ خانه و محل کار مورد یورش قرار گرفت

- ۵۶۰ کتاب و نشریه توقیف و یک روزنامه هدف حمله قرار گرفت

- آزادی زبان مادری در ۸ مورد نقض شد

- ۷ ساختمان حزبی، ۱ روزنامه، ۱ انجمن، ۳ مرکز فرهنگی و ۱ شهرداری مورد حمله قرار گرفتند

- در ۶ شهر و مناطق اطراف، ۴۵ بار منطقه ویژه امنیتی اعلام شد

- در ۷ شهرداری قیم منصوب شد و علیه ۴ شهرداری پرونده‌سازی شد

- حقوق سلامت ۴۱۶ شهروند نقض شد

- در اثر نبود ایمنی شغلی، ۳۵ کارگر (از جمله یک کودک) جان باختند