۱۶ آذر؛ شعله‌ای که خاموش نمی‌شود

در روز دانشجو، یاد سه شهید دانشگاه تهران در ۱۶ آذر ۱۳۳۲ گرامی داشته می‌شود؛ اما امروز، دانشجویان در ایران از حجاب اجباری برای زنان گرفته تا سرکوب شدید اعتراضات، دانشگاه‌ها تبدیل به جبهه‌های مقاومتی برای جوانانی شده که در برابر ظلم و فساد ایستاده‌اند.

افسون افشاری

روز دانشجو در ایران به عنوان نمادی از مقاومت و مبارزه دانشجویان برای آزادی و عدالت شناخته می‌شود. این روز به ویژه به یاد سه دانشجوی دانشگاه تهران که در ۱۶ آذر ۱۳۳۲ در جریان اعتراضات به دیدار ریچارد نیکسون و از سرگیری روابط ایران با بریتانیا کشته شدند، گرامی داشته می‌شود.

این سه دانشجو، مصطفی بزرگ‌نیا، احمد قندچی و مهدی شریعت‌رضوی، در اعتراض به سیاست‌های دولت وقت و دخالت‌های خارجی در امور داخلی ایران، به خیابان‌ها آمدند و در نهایت جان خود را از دست دادند. این واقعه به عنوان یکی از نقاط عطف در تاریخ جنبش دانشجویی ایران شناخته می‌شود.

هر ساله در ۱۶ آذر، دانشگاه‌ها و دانشجویان با برگزاری مراسم و همایش‌های مختلف، یاد و خاطره این دانشجویان را زنده نگه می‌دارند و بر اهمیت آزادی، استقلال و دموکراسی تأکید می‌کنند. این روز همچنین فرصتی است برای دانشجویان تا به مسائل و مشکلات جامعه بپردازند و صدای خود را به گوش مسئولان برسانند.

وضعیت دانشجویان در ایران با چالش‌های متعددی روبرو است که شامل تبعیض، مشکلات زیرساختی دانشگاه‌ها و... است کە در زیر بە چند مورد اشارە می کنید.

 

 تبعیض

دانشجویان در ایران با انواع تبعیض‌ها مواجه هستند. به عنوان مثال، دانشجویان بهایی از ورود به دانشگاه‌ها منع می‌شوند و دانشجویان زن با محدودیت‌های بیشتری در انتخاب رشته و فعالیت‌های دانشگاهی روبرو هستند.

 

وضعیت بد دانشگاه‌ها

بسیاری از دانشگاه‌های ایران با مشکلات زیرساختی و کمبود منابع مواجه هستند. به عنوان مثال، دانشگاه‌های دولتی اغلب با کمبود تجهیزات آزمایشگاهی و فضای ناکافی برای دانشجویان مواجه‌اند. همچنین، کیفیت پایین خوابگاه‌ها و خدمات رفاهی نیز از دیگر مشکلاتی است که دانشجویان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند.

 

خودکشی دانشجویان

افزایش فشارهای روانی و اجتماعی بر دانشجویان، به ویژه در شرایط اقتصادی و اجتماعی کنونی، منجر به افزایش موارد خودکشی در میان دانشجویان شده است. به عنوان مثال، خودکشی دانشجویان پزشکی به دلیل فشارهای تحصیلی و اقتصادی یکی از موارد نگران‌کننده است.

 

سرکوب اعتراضات دانشجویی

دانشجویان در ایران به دلیل اعتراضات مسالمت‌آمیز خود به وضعیت سیاسی و اجتماعی کشور، با سرکوب شدید مواجه می‌شوند. به عنوان مثال، در اعتراضات سال ۱۳۹۸، بسیاری از دانشجویان بازداشت و برخی از دانشگاه‌ها به محاصره نیروهای امنیتی درآمدند.

در اعتراضات سال ۱۴۰۱، دانشجویان در دانشگاه‌های مختلف ایران با سرکوب شدید مواجه شدند. نیروهای امنیتی به دانشگاه‌ها حمله کردند و از سلاح گرم و گاز اشک‌آور برای متفرق کردن دانشجویان استفاده کردند. بسیاری از دانشجویان بازداشت، زندانی و حتی اخراج شدند. به عنوان مثال، در دانشگاه شریف، نیروهای امنیتی به دانشجویان حمله کردند و تعدادی از آنها را بازداشت کردند. همچنین، در دانشگاه تهران، کوردستان و...دانشجویان با خشونت شدید مواجه شدند و تعدادی از آنها به شدت مجروح شدند.

این سرکوب‌ها نشان‌دهنده فشارهای شدید بر دانشجویان و تلاش حکومت برای کنترل اعتراضات و جلوگیری از گسترش آنها بود.

زنان در دانشگاە جدای از تبعض جنسیتی در انتخاب رشتە ها در شرایط ویژە تری قرار دارند. قانون رعایت حجاب اجباری همانند پتکی بر سر زنان است، رعایت نکردن حجاب اجباری در دانشگاە توسط حراست و مامورین آنجا بە دانشجو تذکر دادە می شود و جزو شروط حضور در دانشگاەهای ایران است. بە گونەای کە در صورت عدم رعایت حجاب حق تحصیل در دانشگاە های جمهوری اسلامی ایران را نخواهید داشت. در اعتراضات ١۴٠١ کە در دانشگاەها هر بار بە گونە شروع و توسط نیروهای جمهوری اسلامی سرکوب می‌شد، دانشجویان دختر بە نشانەی اعتراض بدون شال در دانشگاەها حضور پیدا می‌کردند و همین باعث اخراج و تهدید و زندانی شدن بسیاری از زنان دانشجو فعال در دانشگاەها شد.

سیستم سرمایەداری جمهوری اسلامی حق بیان را از دانشجویان گرفتە، آنان را بە زندان می اندازد، شکنجە میدهد و همانند حادثەی کوی دانشگاە می کُشد، حق تحصیل را از دانشجویان معترض میگیرد و آنان را اخراج میکند، حتی بە خواست‌های صنفی دانشجویان نیز توجهی نمیکند از وضعیت بد خوابگاە ها تا کیفیت بد سلف سرویس‌ها و مسمومیت‌های پیاپی در دانشگاەهای مختلف. اما دانشجویان در مقابل این ناعدالتی‌ها سکوت نمی‌کنند و همیشە صدایشان را بە گوش همە برای بیداری جامعە رساندەاند.

دانشگاە کانون و مرکز مقاومت برای دانشجویان است، خانەی اول جوانان برای یادگیری مبارزە و ایستادگی در مقابل ظلم و ستم و استبداد است. در جامعەای کە دانشجویان با درد مردم خودشان همدردی کنند و خود را همراە جامعە بدانند امیدها برای نابودی ظلم و ستم  فروزان خواهد ماند.

 

پایدار باد مقاومت و مبارزەی دانشجویان