ترانه‌ی امروز - قمرالملوک الهه‌ى آواز ايران

قمرالملوک الهه‌ى آواز ايران

قمرالملوک وزيرى، اولین زن آوازخوان در ایران که صدایش ضبط و نشرگشت. وی اولین کنسرت خود را در سال ۱۳۰۳ و در هتل گراند تهران برگزار نمود.

مرکز خبرــ قمرالملوک وزيرى اولين بانوى آوازخوان ايرانى است که به روی صحنه رفت. وى در سال ١٢٨٤ در شهر قزوين بدنيا آمد. به دليل فوت پدر و مادر، نزد مادربزرگش بانو خيرالنسا (افتخارالذاکرین) که روضه‌خوان حرم ناصرالدين شاه قاجار بوده، بزرگ شد. به دليل علاقه‌ى زيادش به آوازخوانى از مادربزرگش درخواست استاد آواز مى‌کند. قمرالملوک در ابتدا با مخالفت مادربزرگش روبه‌رو مى‌شود و در نهايت خيرالنسا براى نوه‌اش استاد خانگى دعوت مى‌كند.

با در گذشت مادربزرگ قمرالملوک، استاد بحرينى سرپرستى وى را برعهده مى‌گيرد و در خانه‌اش با کمک استاد نظام‌الدین لاچینی، در سن ١٦ سالگى زمينه‌اى براى تصنيف قمر را شروع مى‌کنند و در کمپانى پلى‌فن تصنيف‌هايش را ضبط مى‌كنند. يکى ديگر از استادان قمر، استاد مرتضی نی داوود، تارنواز معروف بوده است.

استاد نى داوود، درباره‌ى آشناييش با قمر چنين گفته‌ بود: "حدود سال ۱۳۰۰ شبی در محفلی بودیم، که حاضران از دخترکی پانزده-شانزده ساله خواستند، ترانه‌ای بخواند. همین که خواننده شروع به خواندن کرد، به واقعیت عجیبی پی بردم. پی بردم که صدای این خانم جوان به اندازه‌ایی نیرومند و رسا و در عین حال به قدری گرم است که باورکردنی نیست. از صاحبخانه، ساز خواستم و با صدای قمر شروع به نواختن کردم. بعد هم به او گفتم که صدای فوق العاده‌ایی دارد، چیزی که کم است، آموختن گوشه‌های موسیقی ایرانی است. پس از پاِیان مجلس آدرس کلاس خود را به او دادم و گفتم شما نیاز به آموزش ردیف دارید. او از این پیشنهاد استقبال کرد و با عشق به خوانندگی و نیز تلاش بسیار توانست به سرعت فنون خوانندگی را بیاموزد و از آن پس با آن زیبایی شگفت‌انگیز و آن صدای ملکوتی الهه‌ى آواز ایران شود."

بانو قمر در سن ١٩ سالگى اولين کنسرت خود را به همکارى استاد نى داوود در سال ١٣٠٣ در هتل گراند تهران برگزار کرد. وى احساس خود را در مورد اولين کنسرتش چنين بيان کرده بود: "آن شب یکی از خاطره‌انگیزترین شبهای زندگی من است، که هرگز فراموش نمی‌کنم. وقتی وارد سالن شدم همه جا را جمعیت گرفته بود. من با تاج گل زیبایی روی صحنه ظاهر شدم. حاضران با کف زدن و شور و شوق ورودم را به صحنه گرامی داشتند و این همه استقبال ناگهان به من اعتماد به نفس بخشید و جان داد. دیگر از عهده آن برنمی‌آیم، که بگویم مردم در پایان چه کردند."

با تأسيس راديو در سال ١٣١٩ بارى ديگر صداى بانو قمر به همراه سنتور استاد حبیب سماعی، تار استاد مرتضى نی داوود و ویولون استاد ابوالحسن صبا از راديو به گوش مردم رسيد. وى در مدت زمانى که آواز‌خوانيش ادامه داشت، جزو بهترين‌ها بود و آخرين آوازش به همرا نوازندگى برادران معارفى در راديو ضبط شد. بانو قمر، صاحب ٢٠٠ اثر هنرى بر روى صفحه‌ى گرامافون بوده و اولين تصنيف وى جمهورى نام داشت.

وى به علت سکته، خانه‌نشين و در سال ١٣٣٨ وفات کرد.