زمانی کە جامعه، مهندسی را برای زنان عجیب می‌دید شادان به اوج رسید

سال‌ها به زنان فرصت کمتری برای تحصیل داده می‌شد و جامعه، مهندسی را برای زنان عجیب می‌دید. شادان مدحت به دلیل علاقه‌اش به مهندسی به موفقیت‌های زیادی دست یافته است و اولین مهندس زن کورد در بغداد شد که توانایی‌های خود را ثابت کرد.

بریوان کمال

سلیمانی- شادان مدحت، متولد سال  ١٩۴٢ است که تحصیلات دانشگاهی خود را در شهر سلیمانی به پایان رساند. او اولین زنی بود که برای دانشکده مهندسی عمران درخواست داد و نخستین زن کوردی است که در بغداد و در دانشکدەی مهندسی عمران تحصیل کردە است.

شادان در زمینه‌ی مهندسی دارای دستاوردهای علمی، گواهینامه‌ها و جوایز بسیاری است که ثابت کرده است که زنان می‌توانند در هر رشته‌ای که جامعه برای زنان عجیب بداند موفق شوند و باعث سربلندی خود، خانواده و کشورشان شوند.

او یکی از اولین مهندسان عراق بود که هفت ماه در زمینه استفاده از کامپیوتر برای طراحی آموزش دید و با چندین شرکت و مهندس خارجی کار کرد. از کشورهای چین، ژاپن، آلمان و ترکیه بازدید کرد و بعداً به عنوان مشاور در آموزش مهندسین جوان مشغول به کار شد.

 

«جامعه مهندسی را برای زنان غریب می‌دانست»

 شادان مدحت در یک مصاحبه از سال‌هایی صحبت کرد که دختران فرصت کمتری برای تحصیل داشتند و دانشکده‌های مهندسی را انتخاب کردند؛ «در بخش علوم مدرسه فقط ٧ دختر بودیم که درس می‌خواندیم. من در دبیرستان فارغ التحصیل شدم و همکلاسی‌هایم رشته پزشکی را انتخاب کردند، اما برخلاف تصور رایج در آن زمان، دانشکده مهندسی دانشگاه بغداد را  انتخاب کردم چون علاقه‌ی زیادی به آن داشتم. من تنها دختری بودم که در دانشکده مهندسی دانشگاه بغداد با ١۵٠ پسر در کلاس درس می‌خواندم. از آنجایی که در آن زمان هیچ دختر دیگری در دانشکده‌های مهندسی تحصیل نمی‌کرد، مجبور شدم گروە خوابگاە خود را از بین دانشجویان دانشکده‌های ادبی انتخاب کنم.

شادان، با اینکه تنها دختر دانشکده فنی بود، اما به دلیل کورد بودن و زندگی در سلیمانی نمی‌توانست به عربی صحبت کند. اینها در کنار هم برای او موانعی ایجاد کردند، اما با اعتقاد به رویای خود اجازه نداد این موانع در رسیدن به اهدافش او را منصرف کنند.

مهندس شادان بیان کرد که در آن سال‌ها نگرش نسبت به زنان متفاوت و عجیب بود. وقتی که در درس اجتماعی کلاس اول معلم به او گفتە بود بهتر است به خانه برود، از این بابت بسیار نگران بود تا اینکه بعدا متوجه منظور معلم شد. وی در خاطره‌ای دیگر اظهار کرد، زمانی که او استخدام شد، مدیرش به دانشگاه بغداد رفت و گفت که او مشکل دارد، زیرا مهندسی که منصوب کرده بودند یک دختر است، اما استاد دانشگاهش به توانایی‌های او اطمینان داشت و به او اطمینان داد که می‌تواند کارش را به خوبی انجام دهد.

 

«من توانستم خودم را ثابت کنم و برای همیشه به عنوان یک مهندس زن توانا شناخته شوم»

شادان مدحت، تاکید کرد دانشکده‌های مهندسی برای پسرها هم سخت است، اما وقتی صحبت از پروژه و سرپرستی می‌شود، چون همه آنها مرد هستند، برای دختران سخت و عجیب به نظر می‌رسد. هرچند رشته مهندسی گسترده است و زنان می‌توانند به اوج برسند. «من با مشکلات زیادی روبرو شدم اما توانستم خودم را ثابت کنم، برای اولین بار در دانشگاه بغداد شروع به کار کردم و ١٠ سال تلاش کردم و سپس به بخش طراحی اداره مسکن رفتم».

 

 «عناوین علمی زیادی کسب کرده‌ام»

او در چندین زمینه‌ی مهندسی شادان توانست توانایی خود را ثابت کند. «من در دفتر مشاورەی مهندسی شروع به کار کردم و چندین ساختمان برجسته از جمله بیمارستان سامرا، کاظمیه و دانشکدەی حقوق را طراحی کردم و بعداً رئیس بخش عمران شدم و روی نوسازی شهر کار کردم. در شهرهای دیگر عراق، چندین ساختمان را در شهر شناسایی، طراحی کرده و بازسازی آن را انجام داده‌ام».

 شادان مدحت در سال ٢٠٠٢ به سلیمانی بازگشت، ساختمان بیمارستان چشم را در سلیمانی طراحی کرد، در پروژەی جدید پردیس دانشگاه سلیمانی کار کرد و بعداً با استفاده از تجربەی مشاوران مجرب در آموزش عالی استخدام شد. او پس از بازنشستگی نیز در طراحی و بازسازی شهر سلیمانی به جوانان کمک کرد تا بتوانند از تجربیات متخصصان استفاده کنند.

شادان مدحت به عنوان پیام آخر خطاب به زنان تاکید کرد که مهم‌ترین چیز این است که زنان وارد رشته‌ای شوند که به آن علاقه دارند تا بتوانند موفق شوند. «اگر در رشتەی دیگری که دوستش نداشتم درس می‌خواندم مثل الان موفق نمی‌شدم، بنابراین مهم است که خانم‌ها خودشان انتخاب‌های زندگی خودشان را انجام دهند و با تلاش و توانایی‌هایشان خودشان را ثابت کنند».