طی چند دهه‌ی گذشته نقش جنسیت­‌ها در جوامع دچار تغییر شده است، اما با اینحال هنوز نابرابری در دستمزد و پرداخت نشدن دستمزد کارهای خانه­ در بین زوج‌ها در سراسر دنیا وجود دارد. این تقسیم نابرابر، بر سلامت روانی و روابط­ زنان تاثیر می‌گذارد.

اگرچه نسبت به دهه­‌های گذشته، نقش جنسیت از اهمیت کمتری برخوردار است، اما با توجه به اطلاعات آماری، هنوز سختی کار بدون دستمزد بر روی دوش زنان سنگینی می­‌کند، حتی اگر در روابط مشترک هر دو نفر شاغل باشند.

به عنوان مثال اطلاعات آماری اداره­‌ی کار ایالات متحده نشان می‌­دهد که در ۸/۴۶% زوج‌ها هر دو نفر شاغل هستند اما ۵۹% زنان کار بیشتری نسبت به شریک زندگیشان انجام م‌ی­دهند.

با این حال داده­‌های آماری نشان می‌­دهند که از اواسط دهه­‌ی ۱۹۷۰ وقتی که مردان برای انجام کارهای خانه صرف می‌کنند، دو برابر شده است. به عنوان مثال در سال ۱۹۷۶ مردان حدود ۶ ساعت در هفته برای انجام کارهای خانه وقت صرف می‌کردند اما این آمار در سال ۲۰۰۵ به ۵/۱۲ ساعت در هفته افزایش یافته است.

با اینحال، تأثیری که نابرابری و کار بدون دستمزد ممکن است بر سلامت روان زنان داشته باشد، اغلب نادیده گرفته می‌شود.

برای بررسی بیشتر این موضوع، دانشمندان دانشگاه VIC ملبورن در استرالیا، رابطه­‌ی بین کار بدون دستمزد و سلامت روان را در میان بزرگسالان شاغل بررسی کردند.

یافته‌های آن‌ها که در بخش بهداشت عمومی LancetTrusted Source منتشر شده حاکی از وجود بک ارتباط منفی بین کار بدون دستمزد و سلامت روان زنان شاغل است. با این حال، محققان ارتباط مشابهی برای مردان شاغل پیدا نکردند.

 

تاثیر کار بدون مزد بر سلامت روانی

برای انجام این تحقیق، دانشمندان ۱۹ مطالعه را با ۷۰۳۱۰ شرکت کننده از سراسر جهان بررسی کردند. مطالعات دقیقی در شرایط برابر انجام شد و میزان کار بدون دستمزد در میان بزرگسالان شاغل اندازه‌گیری شد. آنها همچنین ارتباط بین این نوع کار و نگرانی‌های بهداشت روانی گزارش شده توسط شرکت‌کنندگان، از جمله افسردگی و پریشانی روانی را تشریح کردند.

پس از بررسی نتایج، محققین دریافتند که زنان بدون در نظر گرفتن موقعیت جغرافیایی و زمان، کار بدون دستمزد بیشتری انجام می­‌دهند. بعلاوه، این بار اضافی با ضعف سلامت روانی در زنان مرتبط است در حالی که تاثیر آن بر مردان کمتر مشخص بود.

در مجموع، محققان دریافتند حتی ۱ ساعت کار بدون دستمزد در هفته منجر به تغییرات کوچک اما قابل توجهی در وضعیت سلامت روان می‌­شود. بعلاوه، برخی از مطالعات در این بررسی نشان می‌­دهند که نرخ افسردگی به ازای ۱۰ ساعت کار بدون مزد به اندازه‌ی ۰.۲ تا ۰.۴ واحد افزایش می‌­یابد.

 

 

کار بدون مزد چیست؟

جنیفر اروین، محقق دکترا در مرکز برابری سلامت در دانشکده جمعیت و بهداشت جهانی ملبورن، به مدیکال نیوز تودی گفت:

«هیچ اصطلاح یا تعریف شناخته­‌ شده­‌ی جهانی برای کار بدون مزد وجود ندارد این موضوع با عناوین، کار بدون مزد، کار مراقبتی بدون مزد، کار داخلی یا کار خانگی نیز نام برده می­شود، اما به طور کلی شامل همه­‌ی مسئولیت‌های بدون مزد و اجرتی است که برای نگهداری از خانه و خانواده انجام می‌­شود.

«مراقبت از کودکان یکی از بزرگترین کارهای بدون مزد است، همینطور مراقبت از افراد دارای معلولیت، یا افراد مسن، این موضوع همچنین شامل کارهای خانگی مانند لباسشویی، تهیه‌ی غذا، نظافت و انجام امور و کارهای بیرون از منزل می­‌باشد.»

 

مقایسه­‌ی نابرابری شغلی و سلامت روانی زنان در برابر مردان

نویسندگان این مطالعه بیان می‌کنند که حجم کار قابل توجه بدون دستمزد همراه با سایر مسئولیت‌های شغلی ممکن است به افزایش غیر قابل تحمل کار، تعارض و کمبود وقت منتهی شود که می‌تواند بر سلامت روانی تأثیر منفی بگذارد.

علاوه بر این، کارهای خانه اغلب به عنوان پیش پا افتاده و کم ارزش تلقی می­‌شود.

با این حال، با توجه به ماهیت کارها، نگرانی کمتری برای مشکلات سلامت روان ناشی از آن متوجه مردان است.

ما می‌­دانیم مردان معمولاً  کارهایی را در خانه انجام می­‌دهند که زیاد وابسته به زمان نیست، مانند کارهای فضای باز یا تعمیر و نگهداری. اینها معمولا به عنوان وظایف با برنامه­‌ی قابل کنترل نامیده می‌­شوند، زیرا فرد کنترل بیشتری روی زمانی که این نوع کار بدون مزد را انجام می­‌دهد، دارد.

کارهای خارج از منزل همچنین نه تنها وابستگی کمی به زمان دارند، بلکه ممکن است لذت‌بخش‌تر و احتمالاً امن‌تر از سایر کارهای خانگی باشند.

دکتر نائومی مورفی، مشاور بالینی و روانشناس قانونی و یکی از بنیانگذاران سازمان روانشناسی اختاپوس، به MNT گفت: «نابرابری دستمزدی باعث بروز مشکلاتی از قبیل اضطراب و افسردگی می‌­شود. بین طرفین فاصله می­‌اندازد و موجب بروز بی‌اعتمادی و دلسردی می‌­شود.»

او همچنین خاطرنشان کرد که کار نابرابر: «می­‌تواند منجر به احساس انزوا و تنهایی در رابطه شود.»

«اگر بخش قابل ­توجهی از مسئولیت بر دوش یک نفر باشد، می‌تواند منجر به احساس ناتوانی در انجام وظایف و کاهش اعتماد به نفس شود.»

 

ریشه‌­یابی نابرابری‌های کار بدون دستمزد

نابرابری‌های کار خانگی بین مردان و زنان ممکن است ناشی از عوامل متعددی باشد. به عقیده‌ی اروین ممکن است: «به طور قابل ملاحظه‌ای ریشه در بافت تاریخی داشته باشد، جایی که زنان خانه­‌دار و مردان نان‌آور بودند.»

«در نتیجه، نقش‌های جنسیتی و هنجارهای اجتماعی عمیقاً در حول تقسیم جنسیتی کار خانگی وجود دارد. متأسفانه، علی‌رغم ورود بی‌­سابقه‌ی زنان به نیروی کار، افزایش موازی مشارکت مساوی مردان در کار داخلی وجود نداشته است.»

 

تأثیرات عمیق­‌تر کار بدون مزد

علاوه بر سلامت روان، نابرابری­‌های مداوم کار بدون دستمزد ممکن است بر روابط شخصی و حرف‌ه­ای تأثیر بگذارد.

به گفته‌ی دکتر مارک گولستون، روانپزشک و مربی اجرایی و عضو موسس در انجمن تخصصی نیوزویک، عدم تعادل کار بدون دستمزد «می‌تواند باعث ایجاد احساس پریشانی در زنان شود، زنان اغلب احساس می‌کنند هر لحظه ممکن است کسی را ناامید کنند. اگر روی کار تمرکز کنند، از خانه و بچه­‌ها غافل شده‌اند و اگر روی خانه و بچه­‌ها تمرکز کنند، از کار غافل شده­.»

به گفته‌ی دکتر مورفی، «عدم اعتماد به نفس می‌­تواند به زندگی حرف‌ه­ای زنان نیز سرایت کند.»

 

راهبردهای مقابل‌ه­ای

برای تسهیل عواقب ناشی از تجربه­‌ی تقسیم نابرابر کار خانگی، دکتر مورفی پیشنهادهای زیر را به زنان ارائه کرد:

با شریک زندگی خود صحبت کنید و قبل از اینکه موضوع مشکل­‌ساز شود احساسات خود را با او در میان بگذارید.

درباره‌ی تقسیم کار منصفانه در خانه، بحث و مذاکره کنید.

راه­‌هایی برای قدردانی از یکدیگر پیدا کنید و مداوم به خود یادآوری کنید چرا همدیگر را دوست دارید.

راه‌هایی برای ارزش‌گذاری و قدردانی از خود بیابید.

برای احیای صمیمیت و بهبود ارتباطات خود، مشاوره‌ی خانوادگی را در نظر بگیرید.

 

راه‌­حل­های ممکن برای یک مشکل جهانی

در مقیاس بزرگ‌تر، تغییر نابرابری‌های کار بدون دستمزد در خانواده‌، ممکن است به تغییرات سیاستی خاصی نیاز داشته باشد.

اروین در این رابطه پیشنهاد می­‌کند: «سیاست‌هایی مانند تربیت کودکان و عادی‌سازی کار برابر و برنامه­‌ی انعطاف‌پذیر و لحاظ کردن مرخصی­‌های کاری برای مردان می‌تواند به تغییر شرایط و ایجاد برابری جنسیتی در تقسیم کار بدون مزد و مراقبت بدون مزد کمک کند.»

او تأکید کرد: «مسئله­‌ی بسیار مهم این است که باید مراقب باشیم این سیاست­‌ها فقط زنان را هدف قرار ندهند، زیرا این امر ممکن است نابرابری‌های جنسیتی را در جهت مخالف تقویت کند.»

منبع: MEDICALNEWSTODAY