قارچهای کوهی... امرار معاش فصلی برای زنان آوارە در ادلب
در اواسط زمستان و بوجود آمدن مه در دشتها و چمنزارها و درهها که محیطی مناسب برای رشد قارچهای کوهی میباشد، بسیاری از زنان آواره به جمعآوری قارچ میروند و از آنچه میفروشند برای تهیەی مخارج فرزندانشان در شرایط سخت زندگی که در اردوگاههای آوارگان در ادلب با آن مواجه هستند، بهرهمند میشوند.
سهیر ادلبی
ادلب –
رائده خلیل، ٣٢ ساله، در ساعات اولیه صبح به سمت زمینهای کشاورزی و جنگلی نزدیک اردوگاه در شمال ادلب میرود تا دنبال قارچهای کوهی بگردد. برای او کار آسانی نیست زیرا مجبور است در مکان وسیع پرسه بزند و مسافتهای طولانی را در جستوجوی مقادیر زیادی قارچ بپیماید تا آنها را بفروشد و از عواید آن بهرهمند شود و در پایان بخشی از نیازهای چهار فرزندش را تامین کند.
او می گوید که پس از آواره شدن آنها از زادگاهشان سوران در حومه شمالی حما، همسرش شغل خود را در زمینهای کشاورزی از دست داد. آنها دیگر کاری ندارند که تا در کاهش بار سنگینی که بر دوش آنهاست بە آنها کمک کند تا بتوانند این شرایط را تحمل کنند؛ "افزایش قیمتها سنگینی میکند، و فقر بی رحمانه زندگی ما را میبلعد. ما دیگر قادر بە تامین روزی خود نیستیم."
او میافزاید که فصل برداشت قارچ کوهی منبع امرار معاش برای خانوادهی او و بسیاری از کسانی است که به دنبال شغل هستند و در این شرایط گرانی و کمبود فرصتهای شغلی منبع درآمد کوچکی برای آنها است.
رائده خلیل یک کیلوگرم قارچ را به قیمت ٢۵ لیر ترکیه به سبزی فروشیها میفروشد و گاهی از ترس سوءاستفاده مغازەداران و خرید آن با قیمت کمتر، پسر ١٢ سالهاش اکرم را بە بازار میفرستد تا مستقیماً قارچهای خود را بە مشتریان بفروشد.
سعدیه الجبان ۴٠ ساله، زن آواره از روستای الرفعە، با پنج فرزندش در اردوگاه قاح ساکن است، او در تشخیص قارچهای سمی از قارچهای خوراکی با مشکل مواجه میشود.
وی در این باره میگوید: "من تجربهی خوبی در شناخت انواع قارچ ندارم و میترسم بین آنها فرقی نگذاشته باشم و به کسی آسیب برسانم، اما در انتخاب انواع خاصی از قارچ دقت میکنم. انواعی که مشخصات آنها را میدانم و خوراکی هستند، از انتخاب انواع دیگری کە اطلاع کافی در مورد آنها ندارم خودداری میکنم."
انواع قارچ در مناطق مختلف حومهی شمالی ادلب فراوان است، اما جستوجو برای یافتن آن بدون خطر نیست زیرا این قارچها در مناطق خالی از جمعیت که بمبهای منفجر نشدهی باقی مانده از جنگ و سگهای ولگرد دارد، رشد می کنند.
کار جمعآوری قارچ تنها محدود به زنان نیست، بلکه کودکان نیز بە صورت گروهی جمع میشوند و بە جمعآوری قارچ میپردازند و به فروش میرسانند یا در صورتی که مقدار جمعآوری شده اندک باشد، به عنوان ناهاری خوشمزه و رایگان آماده میکنند.
وائل المحمودی ١١ سالە، مشتاقانه منتظر فصل قارچ است تا بتواند آن را جمع آوری کند و بتواند با تامین بخشی از هزینەهای زندگیشان به مادرش کمک کند. او میگوید: «ای کاش فصل قارچ در تمام طول سال ادامه پیدا میکرد. فصل فراوانی است و به دردسر زیادی نیاز ندارد.»
دالیا حاج حمیدان، کارشناس مواد غذایی در خصوص فواید قارچ و نحوهی تشخیص انواع آن میگوید: قارچ غذایی کم کالری و منبع خوبی از فیبر و پروتئین، سرشار از پتاسیم و ویتامین B محسوب میشود و باعث تقویت ایمنی نیز میشود. توانایی پیشگیری از بیماریهای تنفسی، همچنین مبارزه با سرطان و از بین بردن سلولهای غیر طبیعی بدن را دارد و با وجود کوچک بودن قارچ نقش فعالی در حفظ سلامت و تعادل محیطی دارد.
وی همچنین تصریح میکند؛ تشخیص قارچ سمی و خوراکی آسان نیست مگر با دانستن برخی ویژگیهای مربوط به هر دو نوع. قارچهای سمی دارای رگەهای سفید رنگ در ناحیهی زیر کلاه هستند که معمولا قرمز و بوی بدی دارند، در حالی که قارچهای خوراکی رنگ قهوهای مایل به مشکی خوشبو دارند.
با بدتر شدن شرایط در اردوگاههای ادلب، تیم «هماهنگکنندەی واکنش سوریه» فاش کرد که شرایط انسانی در این مناطق رو به وخامت است و شاهد افزایش قیمتها و افزایش نرخ بیکاری هستند.
این تیم در گزارشی اعلام کرد که قیمت مواد غذایی ۴٠٠ درصد، قیمت مواد غیرخوراکی ٢٠٠ درصد، قیمت سوخت ٣۵٠ درصد و قیمت نان ٣٠٠ درصد افزایش یافته است.
این گزارش میافزاید که نرخ فقر به سطوح بیسابقهای افزایش یافتە و از ٩٠ درصد فراتر رفته است و توضیح میدهد تعداد خانوادههایی که تعداد وعدههای غذایی اولیه را کاهش دادهاند به ۶۵ درصد رسیده است، این تعداد در داخل کمپها به ٨٩ درصد رسیده است.