روژین قادری

مهاباد - فصل برداشت سیب در منطقه موکریان به‌عنوان یکی از مهمترین محصولات کشاورزی که تأثیر مهمی بر اقتصادی این ناحیه دارد شناخته می‌شود. کشاورزان منطقه به فراوانی سیب تولید می‌کنند و این محصول به مقدار قابل توجهی در شهرهای مهاباد، میاندوآو، نقده، و بوکان تولید می‌شود. برای شناخت بهتر این فرآیند تولید و درک وضعیت اقتصادی منطقه، با یکی از کشاورزان و چند کارگر این منطقه مصاحبه کردیم.

«ب.خ» یکی از باغداران مهابادی در رابطه با وضعیت باغات سیب در این ناحیه اظهار داشت: «کشاورزان فراوانی در منطقه موکریان درختان سیب دارند، به طور معمول هر هکتار از باغات سیب حدود ٧٠ تن محصول تولید می‌کند. با این حال، در سال‌های اخیر، این صنعت با مشکلاتی نظیر بروز بیماری‌ها و مسائل اقتصادی مواجه شده است. یکی از عوامل اصلی این مشکلات، ورود کودها و سموم غیراصلی به بازار است که معمولاً از چین وارد می‌شوند و منجر به بروز بیماری‌ها در درختان می‌شوند. علاوه بر این، یکی از چالش‌های دیگر در تولید سیب در منطقه مهاباد کمبود آب در اواخر تابستان است. این مسئله به یکی از مسائل اساسی برای کشاورزان تبدیل شده است. علاوه بر این، قیمت سیب نیز به تبعیت از کیفیت آن تغییر می‌کند. سیب‌های سالم که برای تره‌بار آماده می‌شوند، تا حدود ١٧ هزار تومان قیمت دارند. اما سیب‌های زیر درختی که کیفیت پایین‌تری دارند، با قیمت حدود ۴ تا ۵ هزار تومان به فروش می‌رسند.»

«ب.خ» همچنین در مورد عدم حمایت دولت از کشاورزان منطقه گفت: «باغات سیب در منطقه مهاباد تأثیر مهمی بر روی اقتصاد کشاورزان و کارگران دارند. با این حال، دولت به کشاورزان کمک‌هایی در قالب آموزش، اعطاء وام و... ارائه نمی‌دهد، و در برخی مواقع، بر اثر مسائلی چون سرمازدگی، بیماری‌ها و مشکلات دیگر، کشاورزان آسیب می‌بینند. ارتقاء حمایت از صنعت کشاورزی منطقه ضروری است تا کشاورزان بتوانند با چالش‌هایی که پیش رو دارند، مقابله کرده و تولید محصولات با کیفیت تضمین شود.»

«س.م»، زن جوان ساکن مهاباد که در یکی از باغات سیب کار می‌کند، در رابطه با شرایط کار گفت: «من دانشجو هستم و در حالی کە کلاس‌ها شروع شده، اما دو هفته دیرتر به دانشگاه می‌روم چون برای تأمین هزینه‌های تحصیلی‌ام نیاز داشتم در باغ سیب کار کنم. کارگران باغات سیب به حقوق روزانه حدود ۴۵۰ تا ۵۰۰ هزار تومان کار می‌کنند. معمولاً این کارگران به مدت دو هفته در هر باغ مشغول به کار می‌شوند. بیشتر کارگران از زنان، کودکان و نوجوانان تشکیل شده‌اند، چرا که بدون حقوق ثابت، بیمه و ... کمتر کسی تمایل به انجام این کار دارد.»

«پ.ن»، یکی از زنان ساکن مهاباد و سرپرست خانواده‌اش که در فصل پاییز مشغول برداشت در باغ‌های سیب می‌شود، گفت: «هر سال با فرا رسیدن فصل پاییز، من و دخترم در باغ سیب کار می‌کنیم. از پنج سال پیش همسرم فوت کرده و من به تنهایی سرپرست دو دخترم هستم. یکی از دخترانم ١٠ سال سن دارد و در حال حاضر به مدرسه می‌رود، دختر دیگرم که ۱۵ سال سن دارد و ترک تحصیل کرده است، او همراه من به کار چیدن سیب می‌آید. ما اغلب در فصل‌های تابستان و پاییز کار می‌کنیم و برای زمستان و اوایل بهار که معمولاً کاری پیدا نمی‌شود پس‌اندازی جمع می‌کنیم تا زندگی‌مان را با آن بچرخانیم.»