ژوان کرمی

ماهیدشت - میزان بالای بیکاری و عدم وجود فرصت‌های شغلی در ایران زنان را ناچار به سخت‌ترین کارها نموده است. کارهای سختی که علی‌رغم آسیب‌های جسمی بلندمدتی که در پی دارند، کمترین دستمزدها را داشتە و هیچگونه آیندەی بهتری را برای کارگر به ارمغان نمی‌آورد. کرماشان یکی از استان‌هایی بوده است که در ردەبندی میزان بیکاری در ایران هر سال یکی از ردەهای اول را دارد. این استان علی‌رغم اینکه دارای جمعیت جوانی است، اما به شدت از میزان بالای بیکاری و نبود فرصت‌های شغلی رنج می‌برد. کرماشان کلانشهری است که با وجود اینکه در غرب ایران به نوعی دارای مرکزیت منطقەای و موقعیتی استراتژیک است، اما از برخورداری از صنایع و کشاورزی صنعتی و مکانیزه محروم مانده است و سیستم سیاسی-اقتصادی مرکزگرای حاکم بر ایران بیکاری و فقر شدیدی را بر این استان تحمیل نموده است.

اما درمورد زنان وضعیت وخیم‌تر نیز هست. درمورد زنان این وضعیت اقتصادی اسفناک با تبعیض جنسیتی درهم می‌آمیزد و تبعیض مضاعفی را می‌سازد که عرصەی زندگی را بر زنان به شدت تنگ نموده است. زنان از فرصت‌های شغلی کمتری برخوردارند، کلیشەهای جنسی رایج درصد بالایی از شغل‌ها را از دسترس زنان خارج کرده است و آنها را مردانه می‌داند. برخی از فرصت‌های شغلی موجود برای زنان نیز از فراهم نمودن فضایی امن و آسوده برای آنان عاجزند و زنان در معرض خشونت‌های کلامی، جنسی و جسمی قرار می‌گیرند. در خصوص دستمزد نیز که باید گفت میزان دستمزد زنان به شیوەای چشمگیر از میزان دستمزد مردان پایین‌تر است. درواقع یک زن و یک مرد برای یک شغل یکسان، در اکثر موارد حقوق و دستمزد یکسان دریافت نمی‌کنند و کار زنان اغلب ارزانتر است.

در چنین وضعیتی، زنان در کرماشان انتخاب‌های زیادی ندارند و بسیاری از آنان با معضل بیکاری دست و پنجه نرم می‌کنند. برخی از زنان از سر ناچاری سراغ سخت‌ترین و بدون آتیەترین مشاغل می‌روند. یکی از این کارها درو نخود با دست است، کاری بسیار سخت و طاقت‌فرسا که در گرم‌ترین زمان سال انجام می‌شود. علی‌رغم پیشرفت‌های چشمگیر تکنولوژی در حوزەی کشاورزی، در ایران درو نخود همچنان با دست صورت می‌گیرد. این کار با توجه به شیوەی انجام کار و طرز قرارگیری ستون فقرات صدمات جبران‌ناپذیری به سلامت جسمی فرد وارد می‌کند. برخی از این صدمات پشت‌درد و کمردددهای شدید و مزمن، فتق یا پارگی دیسک کمر، آرتروز و رماتیسم و... هستند.

"ا.م" زنی که انواع مشاغل سخت و دشوار را تجربه کرده است اکنون در یکی از مزارع دشت حاصلخیز "ناوْدَروَن" در حدفاصل میان کرماشان تا کامیاران به درو نخود با دست به صورت روزمزد مشغول است. وی که کار در رستوران، کافه، شیرینی‌پزی و حتی کولبری را تجربه کرده است، با بستە شدن مرز و تشدید فشارها بر کولبران، ناچار شده است به درو نخود روی بیاورد. "ا.م" عنوان می‌کند که حتی همین کار پرمشقت نیز موقتی است و نهایتا دو هفتە در دسترس است و به کار ما نیاز دارند. او می‌گوید دستمزدشان بابت یک روز کار ۵۰۰ هزار تومان است و بیمە هم نمی‌شوند و درواقع هر اتفاقی برایشان بیفتد مسئولیتش بر عهدەی خودشان است. وی تعریف می‌کند که سال گذشتە یکی از دوستانش در حین دروی نخود دچار گزیدگی توسط عقرب شده، خانەنشین می‌شود و نزدیک به دو هفتە دچار تب و لرز شدید بوده است. او می‌گوید از این دست اتفاقات زیاد است و این کارگران باید حتما بیمه شوند، اما در این مملکت چنین چیزهایی رویاست!

نکتەی جالب توجە دیگری که "ا.م" به آن اشاره می‌کند ساعات کار طولانی و طاقت‌فرساست. وی عنوان می‌کند که از صبح ساعت ۴ شروع به کار می‌کنند و تا ساعت ۱۶ به کار مشغولند. در این میان ساعت ۱۰ نیم ساعتی به استراحت می‌پردازند و ناهاری که خود باید تهیه کنند را میل کنند. در حالی که ساعت کار استاندارد در جهان ٨ ساعت در روز است، این کارگران ۱۲ ساعت، یعنی ۱/۵ برابر ساعت استاندارد جهانی به کار مشغولند. آن هم کاری به این دشواری و طاقت‌فرسایی! یادمان باشد که این روزها دمای هوا چقدر بالاست و گرما غیرقابل تحمل شده است. بر اساس گزارش‌ها تابستان امسال گرم‌ترین مقطع زمانی تاریخ بوده است.

"ا.م" می‌گوید که به غیر از ناهار که خودمان آن را تهیه می‌کنیم، هزینەی رفت و برگشتمان نیز که این روزها بسیار بالا رفتە است را خودمان پرداخت می‌کنیم. وی اظهار می‌کند که با وجود همەی این مشکلات، به خاطر بیکاری و نداشتن انتخابی دیگر، می‌گوییم کاش مدت زمان درو بیشتر بود و بیکار نمی‌شدیم. اما متٲسفانه مدت آن کوتاه است و درو نخود کمتر از دو هفتە ادامه دارد.

البتە یکی دو هفتە هم به برداشت سیب‌زمینی، خیار، گوجەفرنگی و... مشغول می‌شویم؛ اما در کل این کارها کارهای سخت و طاقت‌فرسایی هستند که خودشان موقت و کوتاەمدت هستند و بیکاری ما را حل نمی‌کنند، اما اثرات و آسیب‌های جسمی‌ای که به جای می‌گذارند بلندمدت است!