میسا قاضی

سودان - به منظور جلوگیری از مشکلات مربوط به فصلی بودن برخی مواد غذایی، افزایش دسترسی به سبزیجات و میوه‌ها طی تمامی طول سال و جلوگیری از گرانی مواد غذایی فصلی، مؤسسه «بتقدری» برنامه آموزشی و فنی خود را که به‌طور مشترک با شرکت زین سودان برگزار کرده بود، به پایان رساند. هدف این برنامه، آموزش تعداد زیادی از زنان در ایالت‌های مختلف به‌ویژه در ایالت شمالی در زمینه‌ی حفظ، نگهداری و بسته‌بندی مواد غذایی بود.

منتهى عبدالله، مدیر اجرایی مؤسسه «بتقدری»، با اشاره به اینکه این مؤسسه به دنبال توانمندسازی زنان از نظر اقتصادی و اجتماعی است و هدف آن افزایش مشارکت زنان است، گفت: به‌ویژه با توجه به شرایطی که سودان پس از نزاع و درگیری مداوم طی ۱۹ ماه گذشته با آن مواجه شده است، این مؤسسه برنامه‌هایی دارد که از طریق آن‌ها قصد دارد جامعه را توانمند سازد و راه‌حل‌های پایداری برای موانع پیش روی زنان پیدا کند.

وی افزود مؤسسه «بتقدری» در بیش از شش ایالت منطقه مروی، ۵۰ زن را در زمینه‌های موثری که بر اساس نیازهای بازار محلی تنظیم شده بود، آموزش داده است. زنان نقش و سهم گسترده‌ای در دستیابی به امنیت غذایی، کاهش کمبود مواد غذایی و ایجاد فرصت‌های شغلی مختلف برای زنان ایفا می‌کنند که نخستین آن در زمینه‌ی نگهداری مواد غذایی است که له آن‌ها این امکان را می‌دهد تا با برنامه‌های آموزشی متنوع و روش‌های مختلف نگهداری مواد غذایی آشنا شوند و از تولیدات محلی مانند سبزیجات و میوه‌ها بهره‌برداری کنند.

وی در ادامه افزود: «ما محصولات نگهداری شده خواهیم داشت که در خارج از فصل‌های خود نگهداری می‌شوند، امری که به کاهش قیمت‌ها در بازار کمک خواهد کرد و تغذیه مناسب برای کودکان که به سبزیجات و میوه‌ها نیاز دارند، فراهم می‌آورد. زیرا در برخی فصول، مشکلاتی در دسترسی به برخی از مواد غذایی وجود دارد و علاوه بر این، این حوزه یک زمینه حیاتی و نوآورانه در طول سال است و فرصت‌های شغلی دائمی برای زنان فراهم می‌کند. نگهداری و ذخیره‌سازی مواد غذایی از مهمترین حوزه‌های حرفه‌ای کنونی است و باید بر آن تمرکز شود.»

منتهى عبدالله در ادامه‌ی صحبت‌های خود با اشاره به اینکه زنانی که در زمینه نگهداری مواد غذایی آموزش دیده‌اند، پس از پایان دوره آموزشی، ابتکاری را راه‌اندازی کرده‌اند، گفت: زنان با هم همکاری کرده و برند تجاری خاص خود را راه‌اندازی کردند. امیدواریم که برند تجاری قدرتمندی در بازارهای مختلف داخل و خارج سودان داشته باشیم و تعاونی‌هایی در زمینه حفظ مواد غذایی ایجاد کنیم. همچنین، امیدواریم که در سراسر کشور کارآفرینان زن داشته باشیم که توانمند و قوی باشند، زیرا مؤسسه بتقدری معتقد است که مهارت به تنهایی کافی نیست. ما برای آنها برنامه‌ای از حمایت و توانمندسازی ارائه کرده‌ایم که شامل پشتیبانی روانی، کارآفرینی و مهارت‌های زندگی است که به آن‌ها کمک می‌کند تا پروژه‌های خود را گسترش دهند و اهمیت نقش خود را درک کنند و بتوانند بر موانع فائق آیند.

وی در ادامه با اشاره به اینکه زنان همچنین در زمینه تولید محصولات آرایشی طبیعی، شیرینی‌ها و صنایع غذایی آموزش دیده‌اند، گفت: «هدف ما این است زنان را تشویق کنیم تا با سرمایه کم پروژه‌های کوچک راه‌اندازی کنند و از منابع محلی موجود در مناطقی که در آنها زندگی می‌کنند بهره‌برداری کنند و محصولاتی تولید کنند که به سلامت آن‌ها آسیب نرساند و جنبه‌های منفی بهداشتی نداشته باشد. این یک حوزه با درآمد عالی است و هر زنی می‌تواند در یک پروژه شروع به کار کند و این می‌تواند نقطه تحولی واقعی در زندگی آن‌ها باشد.»

منتهى عبدالله گفت: زنانی که در این برنامه آموزش دیده‌اند، در جامعه تأثیرگذار خواهند بود. ما زنان قوی داریم. امیدواریم که هر زن سودانی تولیدکننده، توانا، قوی و تأثیرگذار باشد. همانطور که در شعارمان می‌گوییم: زن قوی یعنی سودان قوی. هر چه زنان قوی‌تری داشته باشیم، کشور ما قوی‌تر، گسترده‌تر و با تنوع و توسعه پایدار خواهد بود و بدون جنگ، در امنیت و ثبات خواهد بود.

 

 

فاطمه عوض الکریم که از دوران کودکی علاقه‌مند به آشپزی و درست کردن شیرینی بوده است، اما هیچگاه تصور نمی‌کرد که این علاقه به یک پروژه‌ی موفق تبدیل شود و پس از یک سال و نیم جایگاهی در میان بزرگترین فعالان این حوزه پیدا کند، به‌طوری که با مغازه‌های شیرینی‌پزی مشهور در شهر خود رقابت می‌کند.

فاطمه عوض الكريم با اشاره به اینکه پس از بسته شدن آزمایشگاه‌های پزشکی در دانشگاهش و ناتوانی در تکمیل تحصیلات به دلیل ادامه درگیری‌های جاری در سودان، او به زادگاه خود بازگشت و تسلیم نشد تا مسیر جدیدی را در صنعت شیرینی‌پزی که در آن مهارت دارد آغاز کند و پروژه‌اش را از خانه تحت نام «فاطمه سویت» راه‌اندازی کند، افزود: «من همیشه می‌گفتم که در آنچه اتفاق می‌افتد حکمتی بزرگ نهفته است و خیرهایی وجود دارد که ما از آن‌ها بی‌خبر هستیم. باید ناامید نشویم و نباید شکسته شویم. هر فرد باید شجاعت داشته باشد و بداند که چه می‌خواهد انجام دهد و به کجا می‌خواهد برسد. نباید اجازه داد که شرایط جنگ و وضعیت کشور باعث شود از تحقق آرزوهایش عقب بماند. باید با شرایط مبارزه کنیم و از آن‌ها قویتر باشیم.»

فاطمه عوض الکریم در مورد آغاز پروژه‌اش، گفت: «از سوی خانواده و دوستانش حمایت و تشویق شده است، اما با چالش‌های زیادی، از جمله نحوه ورود به بازار کار و تأمین مواد اولیه مورد استفاده در شیرینی مواجه شده است زیرا بیشتر مواد مورد نیاز برای ساخت شیرینی‌ها در بازارها در دسترس نبودند، چرا که بیشتر مغازه‌ها بسته شده بودند و کارخانه‌ها فعالیت نمی‌کردند، به همین دلیل او مجبور شد مواد را از خارج از سودان تأمین کند و هر لحظه ممکن است کار فاطمه به دلیل عدم دسترسی به مواد مورد نیاز متوقف شود.

وی به اهمیت حمایت زنان و همبستگی آنها با یکدیگر اشاره کرد و گفت: «برای مثال، شبکه‌های اجتماعی در بازاریابی و تبلیغ محصولات اهمیت زیادی پیدا کرده‌اند تا مردم از آن مطلع شوند، اما من به خوبی نمی‌توانم از شبکه‌های اجتماعی استفاده کنم و به طور مداوم آن‌ها را دنبال نمی‌کنم، اما دوستانم به من کمک می‌کنند و از من حمایت می‌کنند». وی افزود: «اگر از یک زن حمایت کنی، در واقع از خودت حمایت کرده‌ای. همانگونه که خوبی را برای خودت می‌خواهی، باید برای دیگران هم بخواهی. زنان در کنار هم قوی‌تر می‌شوند.»

پروژه فاطمه عوض الكريم به دلیل تنوع شیرینی‌هایی که ارائه می‌دهد، از دیگر پروژه‌ها متمایز شده است، به طوری که کسانی که به او مراجعه می‌کنند، می‌توانند شیرینی‌های شرقی و غربی را پیدا کنند، علاوه بر این که انواع جدیدی از شیرینی‌ها را تولید می‌کند. این موضوع باعث می‌شود مشتریان او همیشه مشتاق باشند تا طعم‌ها و انواع جدیدی از ابتکارات و نوآوری‌هایش را تجربه کنند، «گاهی اوقات ساعت یک یا دو صبح بیدار می‌شوم، تا یک دستورالعمل ابتکاری خودم را آماده کنم و گاهی اوقات با اشتیاق منتظر می‌مانم تا صبح فرا برسد و بتوانم آن را تهیه کنم.»

 

 

فاطمه عوض الكريم تنها زن سودانی نیست که تلاش می‌کند زندگی خود را با وجود شرایط دشوار و درگیری‌های جاری ادامه دهد، بلکه ساجده احمد، که یک آواره است، نیز حدود یک سال پیش پروژه‌ای برای تولید شیرینی کنافه راه‌اندازی کرده است. او اخیراً با برگزاری یک سخنرانی برای زنان شهر خود، اولین سالگرد شروع پروژه‌اش را جشن گرفت و در آن سخنرانی، بر اساس تجربه خود که یک سال از آن گذشته و همچنین تجربیات دیگری که از طریق آموزش و جمع‌آوری اطلاعات به دست آورده است، به آن‌ها آموزش داد که چگونه یک کسب‌وکار را راه‌اندازی و موفق کنند.

حال ساجده احمد، مهندسی کشاورزی، مشابه بسیاری از زنان سودانی است. وی همانند دیگر زنان سودانی به موفقیت‌هایی که پیش از آغاز درگیری‌ها در سودان به دست آورده بود، راضی بود. اما پس از آغاز درگیری‌ها به ایالت شمالی آواره شد و احساس ناامیدی کرد. او گفت که دچار افسردگی شد چون همه چیزهایی که در خارطوم بر روی آن کار کرده بود دیگر در ایالت شمالی در دسترس نبود، «چیزی که من در آنجا انجام می‌دادم، اینجا نمی‌توانم انجام دهم، شرکتی که در آن کار می‌کردم تعطیل شده و جامعه‌ای که من به آن تعلق داشتم دیگر وجود ندارد. حتی اگر چیزی هم پیدا کنم، متفاوت خواهد بود. توقف کار باعث شد شش ماه در افسردگی فرو بروم. پس از آن دو ماه را صرف فکر کردن به اینکه می‌توانم چه کاری انجام دهم صرف کردم. با اینکه پروژه «کنافه» برای من جدید نبود، چون چهار سال پیش در کنار کارهای دیگر در آن مشغول بودم و مردم همیشه در مورد اینکه آیا هنوز شیرینی کنافه درست می‌کنم از من سوال می‌پرسیدند.»

تجربه آوارگی فرصتی را برای ساجده احمد فراهم کرد تا پروژه‌اش را پس از مدت‌ها تفکر و تردید دوباره احیا کند. او گفت که یکی از بزرگترین مشکلاتی که با آن روبرو بود، عدم دسترسی به سرمایه اولیه بود. او با مبلغ کمی حدود بیست دلار شروع به کار کرد، «با این مبلغ کم مواد اولیه را می‌خریدم و از آن‌ها کنافه درست می‌کردم، سپس آن را می‌فروختم و سود حاصل را به سرمایه‌ی اولیه اضافه می‌کردم تا بتوانم مقدار بیشتری مواد تهیه کنم. من بسیار تلاش کردم تا سرمایه‌ام به مبلغ مناسبی برسد که بتوانم از آن درآمد خوبی کسب کنم، که این امر به صبر و استمرار زیادی نیاز داشت تا بالاخره توانستم از آن سودی بدست آورم.»

ساجده احمد در مورد احساسات خود از آنچه که پروژه‌اش برایش به ارمغان آورده، گفت: «خوشحالم که توانستم ادامه بدهم، زیرا معمولاً سریعاً خسته می‌شوم و همچنین خوشحالم که گزینه اول برای بسیاری از افراد در زمینه تولید کنافه هستم و بسیاری از مردم مرا می‌شناسند و هنوز هم می‌خواهم به دستاوردهایی بیشتری دست یابم.»

ساجده احمد در پایان صحبت‌هایش پیامی به زنان ارسال کرد: «به زنان می‌گویم که از تنبلی دست بردارید. اگر فقط فکر کنید بدون اینکه عملی انجام دهید، تفاوتی با کسانی که اصلاً فکر نمی‌کنند ندارید. اگر ایده‌ای در ذهن دارید، باید فوراً آن را اجرا کنید و مطمئن باشید موفق خواهید شد، تنها به چیزی که می‌خواهید و به دستیابی به موفقیت از طریق آن فکر کنید.»