«کار برای تصویب کنوانسیون ۱۹۰ مستلزم تلاش و مشارکت همه‌ی طرف‌ها است»
ایمنی در دنیای کار یکی از مهمترین امیدهای زنان در سراسر جهان است، زیرا بسیاری از آنها از ترس بیرون رفتن و قرار گرفتن در معرض خشونت در خانه‌های خود به سر می‌برند، بنابراین ارائه‌ی اقدامات حفاظتی بیشتر به آنها کمک می‌کند تا به استقلال اقتصادی برسند.
اسما فتحی
قاهره - کنوانسیون ۱۹۰ که اخیراً توسط سازمان بین‌المللی کار به عنوان یکی از سازوکارهای تضمین حمایت در دنیای کار صادر شده است، به طور گسترده از سوی جامعه‌ی مدنی و همه‌ی افرادی که به مسائل کار و زنان مرتبط هستند، پذیرفته شده است، زیرا تصویب و تطبیق آن تأثیر مستقیمی بر واقعیت تقنینی و اجرایی دارد.
اخیرا با بسیاری از رویدادها و آنچه زنان در محیط کار در معرض آنها قرار می‌گیرند مصر برای زنان نا امن شدە است، به ویژه با موج اخیر گزارش‌های مربوط به آزار و اذیت زنان، تجاوزات جنسی و حتی انواع خشونت‌ها که میزان درد را آشکار می‌کند. زنان نیز سکوت کردند زیرا هیچ تضمینی برای محافظت از آنها در صورت شکایت یا گزارش وجود ندارد.
اخیراً روی کنوانسیون ۱۹۰ و آگاهی از تأثیر مستقیم آن بر کارگران و بە ویژە زنان کار شده است کە آنها را آسیب‌پذیرترین افراد در برابر تخلفات می‌داند. خبرگزاری ما برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این توافقنامه و دلیل تصویب آن با وجود بسیاری از قوانین محلی و جنجال‌های همراه با آن، گفت‌و‌گویی را با می صالح، مدیر برنامه‌ی حقوق اقتصادی و اجتماعی زنان در بنیاد زنان جدید انجام داده است.
- محتوای کنوانسیون ۱۹۰ چیست و چرا بر اصطلاح جهان کار تمرکز دارد و به طور خاص به وضعیت زنان توجه می‌کند؟
در این توافقنامه عبارت «دنیای کار» گنجانده شده است، زیرا همه چیز مربوط به بازار کار از جمله حمل و نقل، مکان‌های استراحت، اتاق‌های کنفرانس و غیره را شامل می‌شود و این چیزی است که اقدامات حفاظتی را افزایش می‌دهد.
موضوع تمرکز بر زنان به دلیل فشارهایی است که بر آنها وارد می‌شود، خشونتی که زنان در محدوده‌ی کاری در معرض آنها قرار می‌گیرند عمدتاً به این دلیل است که آنها کار خود را ترک کنند و به دنبال کار دیگری بگردند و توانایی آنها در کار خوب، نوآوری و خلاقیت و همچنین کاهش شانس پیشرفت، آموزش و انباشت آنها در کار را مختل می‌کند. بنابراین، تلاش برای محافظت از آن فرصت‌ها و نفوذ آنها را در بازار کار افزایش می‌دهد.
وجود چارچوب قانونی برای زنان، حمایت از زنان و افزایش حضور آنها در بازار کار را که کمتر از ۲۵ درصد است، افزایش می‌دهد و همچنین توانمندی‌ها و اعطای آنها را که متأثر از فضای امن و شامل کنترل‌های بهتر و پایدارتر است، افزایش می‌دهد.
- اهمیت امضای کنوانسیون ۱۹۰ چیست؟
نسخه‌ی قدیمی قانون کار مصر که در سال ۲۰۰۳ صادر شد و در حال حاضر در مجلس نمایندگان مورد بحث قرار گرفته است، فاقد ماده‌ای است که در مورد محافظت از خشونت صحبت کند.
در نتیجه‌ی فقدان ضمانت‌های حمایتی در موارد شکایت و گزارش، بسیاری از زنان توانایی ریسک کردن و افشای تخلفاتی را که در معرض آن قرار دارند، ندارند، به‌ویژه اگر این تخلفات مربوط به آزار و اذیت توسط یک فرد صاحب اختیار باشد.
موارد زیادی در قانون کار وجود ندارد که فقط در مورد ایمنی و بهداشت حرفه‌ای صحبت کند، با در نظر گرفتن اینکه نقش بازرسان به جستجوی رویه‌های اولیه‌ی مربوط به پوشاک و ظاهر خارجی کنترل‌های ایمنی بدون در نظر گرفتن محدود می‌شود، مثلا وجود دوربین یا دفاتر شیشه‌ای باز و موارد دیگر که ما مطالبه داریم.
فقدان این موارد در کلیه‌ی قوانین ملی انگیزه‌ی سازمان بین‌المللی کار برای صدور کنوانسیون ۱۹۰است که شامل تدابیر حمایتی است و پس از تصویب آن کشورها مجبور به اصلاح قوانین خود در راستای تعهدات بین‌المللی جدید خود خواهند شد.
- ممکن است قانون چاره‌ای برای بحران‌های زنان در دنیای کار نباشد، بنابراین کنترل‌های لازم برای تضمین حمایت همه‌جانبه زنان در بازار کار چیست؟
قانونگذاری بدون تغییر الگوی فرهنگی موجود و اعمال قاطع آن بر روی کاغذ باقی خواهد ماند، بنابراین باید در سطح اتحادیه‌ها و برنامه‌های مسئولیت اجتماعی در شرکت‌ها برای اتخاذ تعهدات داخلی بیشتر با هدف حفاظت از تیم کاری و ایجاد فرصت‌های برابر در میان آنها و همچنین محافظت از آنها در برابر خشونت تلاش شود.
فرهنگ ارتجاعی علیه زنان باید تغییر کند و تبعیض در ترفیع، دستمزد، آموزش و فرصت‌های شغلی و سایر موارد باید ابتدا رفع شود تا حمایت و عدالت بیشتر در محیط کار تضمین شود.
همچنین مستلزم فعال کردن نقش اتحادیه‌ها به منظور حمایت از زنان و همچنین حمایت از اشتغال نامنظم است، زیرا این بخش برای زنان جذاب‌تر است و بە حمایت بیشتری نیاز دارند.
- چرا مصر هنوز کنوانسیون ۱۹۰ را تصویب نکرده است؟
در واقع، این کنوانسیون تاکنون تنها توسط ۱۱ کشور در سراسر جهان تصویب شده است. بسیاری از کشورها وجود دارند که خشونت در محل کار را به عنوان مشکلی که مانعی برای کارگران زن است، نمی‌بینند و برای دولت‌های مختلف اولویت‌هایی برای تصویب قوانین داخلی یا تصویب کنوانسیون‌های بین‌المللی وجود دارد.
اکنون ممکن است کار دولت به اولویت‌ها مرتبط باشد و مثلا به قانون احوال شخصیه در قوانین فعلی اهمیت دهد. همچنین تصویب قراردادهای بین‌المللی یک شبه اتفاق نمی‌افتد، سال‌ها بحث داخلی و دیپلماتیک طول می‌کشد، به‌ویژه اگر مربوط به زندگی روزمره شهروندان باشد. این امری است که نیازمند تلاش بیشتر جامعه‌ی بین‌المللی در تشویق و ایجاد انگیزه در دولت و گسترش آگاهی نسبت به مفاد کنوانسیون و اهمیت آن در ارائه‌ی روش‌های کار شایسته است.
لازم‌الاجرا شدن این موافقتنامه با اقدامات جدیدی در سطح قانون، مانند وجود دوربین‌های نظارتی، سیاست‌های حفاظتی و سایر نقش‌های بازرسان ایمنی و بهداشت حرفه‌ای همراه خواهد بود که همه‌ی این موارد مستلزم زمان است.
- برنامه‌های آینده برای تصویب این توافق چیست؟
این موافقتنامه شامل بندهای مهمی از جمله حمایت از خشونت در بخش سازمان یافته و موارد دیگر، تضمین حمایت از شاهدان و افشاگران، تقویت نقش اتحادیه‌های کارگری در دفاع از حقوق اعضای خود، از جمله زنان در معرض خشونت و نیاز به آموزش و افزایش آگاهی در مورد ایده‌ی حفاظت از خشونت و پیامدهای آن بر بازار کار است.
این توافقنامه همچنین شامل مجموعه‌ای از تعاریف مهم از جمله آزار و اذیت و خشونت در دنیای کار و آسیب‌های روانی، جنسی و اقتصادی ناشی از آن است که وضوح و صحت این تعاریف در اجرای پس از تصویب آن در آینده از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود.
در مورد برنامه‌ی کاری خود، ما یک سری آموزش‌ها را با برخی از طرف‌های ذیربط، اتحادیه‌ها و علاقه‌مندان انجام داده‌ایم و با آنها در مورد این توافقنامه بحث و گفت‌وگو کردیم. علاوه بر کمپین‌های آنلاین با هدف معرفی مفاد توافقنامه، یک طومار الکترونیکی برای امضا و ویدیوهای معرفی توافقنامه در مورد اهمیت تصویب داریم.
با توجه به اینکه این کار مشارکتی مستلزم همبستگی و همکاری تعداد زیادی از گروه‌ها است، در دوره‌ی آتی در تلاش هستیم تا یک مقاله تحقیقاتی در مورد کنوانسیون و اهمیت آن در قوانین ملی و بازتاب آن منتشر کنیم.
ما همچنین آموزش‌هایی را برای متخصصان رسانه در مورد خشونت مبتنی بر جنسیت ارائە دادیم و برنامه‌های تشویقی برای تصویب کنوانسیون تهیه کردیم و همچنین مایلیم در آینده جلسات و گفت‌وگوهایی را با نمایندگان مجلس برگزار کنیم.