ایستادگی روزنامهنگاران تونس در برابر چالشها؛ «رسالت ما اصیل و هدفمند است»
علیرغم آنکه هدف اصلی روزنامهنگاری تحکیم ارزشهای انسانی است، بسیاری از روزنامهنگاران، بهخصوص پس از اجرای فرمان ۵۴ که منجر به زندانی شدن شذی الحاج مبارک برای مدت بیش از یک سال شده، در مواجهه با ناعدالتیها قرار میگیرند.
اخلاص حمرونی
تونس- روز جهانی بهانهای شد برای گردهمایی روزنامهنگاران زن در جنوب تونس که در آن فرصتی دست داد تا این افراد در خصوص چالشهای شغلی خود به گفتوگو بپردازند. این رویداد، بستری برای تأکید آنها بر ادامه فعالیتهای حرفهایشان علیرغم موانع فراوانی که در محیط کار میدانی با آن روبرو هستند، فراهم آورد. بازداشت یکی از همکارانشان نیز نتوانسته است آنها را از پیگیری و دفاع از ماموریت خبرنگاریشان منصرف سازد، نمایانگر تعهد آنها به مقابله با محدودیتهای موجود است.
روزنامهنگاران تونسی در تاریخ سوم می، در شرایطی به جمع بینالمللی جشن روز جهانی آزادی مطبوعات پیوستند که با افزایش تعقیبات قضایی و صدور احکام زندان مواجه بودند. این احکام بر اساس فرمان ۵۴ صادر شدهاند، که در راستای مبارزه با جرائم مرتبط با سیستمهای اطلاعاتی و ارتباطی تدوین شده و شذی الحاج مبارک، یکی از روزنامهنگاران، بیش از یک سال است که به اتهام توطئه علیه امنیت کشور و پولشویی، که وی آنها را انکار میکند، در زندان به سر میبرد.
او یکی از روزنامهنگارانی است که بر اساس فرمان ۵۴ و نه فرامین ١١۵ و ١١۶ که برای رسیدگی به تخلفات یا اشتباهات حرفهای روزنامهنگاران تدوین شدهاند، زندانی شده است.
در این زمینه، الفه خصخوصی، روزنامهنگار، اظهار داشت: «زندانی شدن روزنامهنگار شذی مبارک نمیتواند ما را از بیان حقیقت و عشق به حرفهمان باز دارد و تنها عزم ما را برای ادامه این مسیر تقویت میکند.» وی توضیح داد که زندانی کردن روزنامهنگاران نه تنها باعث دلسردی نمیشود، بلکه انگیزهای قوی برای پایبندی به آزادی مطبوعات، رعایت اصول حرفهای است.
وی به وضعیت خاص خود به عنوان یک روزنامهنگار زن اشاره کرد و توضیح داد که چگونه محدودیتهای ناشی از اجرای فرمان ۵۴، دسترسی به اطلاعات را برای آنها دشوار ساخته است. او بیان کرد: «گرچه ماموریت ما هدفمند و اصیل است، اما ما در محیطهای کاری خود، بهخصوص در مناطق داخلی، به دلیل برتریجویی مردان و نگاه تحقیرآمیز به زنان در این عرصه، با چالشهای فراوانی مواجه هستیم.» این توضیحات نشاندهنده موانع مضاعفی است که روزنامهنگاران زن در انجام وظایف حرفهای خود با آن روبرو هستند.
منال بالطایع، یکی دیگر از روزنامهنگاران، نیز بر وظیفه خود بهعنوان یک روزنامهنگار تأکید کرد که او آن را بهعنوان رسالتی میبیند که هدف آن دفاع از منافع و حقوق جامعه است، مخصوصاً چون او بهطور مستقیم در سطح محلی با ساکنان منطقه خود در ارتباط است. بالطایع تصریح کرد: «این دوره، که با محدودیتها و محاکمات همراه است، نیازمند تثبیت تمام اصولی است که ما در دوران تحصیلات آکادمیک خود آموختهایم، به ویژه بیطرفی و عینیت که ما را در حفظ اعتبار و شفافیت حرفهایمان یاری میدهد.»
او توضیح داد که آزار و اذیتی که روزنامهنگاران، به ویژه زنان، در محیط کار خود با آن مواجه میشوند، میتواند بر وظایف حرفهای آنها تأثیر منفی گذاشته و آنها را در موقعیتهای شبیه به یک غریبه هنگام اجرای مسئولیتهای خود قرار دهد. این شرایط، روزنامهنگاران را وادار میکند که احتیاطهای لازم را به کار ببرند تا از وقوع خطا جلوگیری کنند و در صورت بروز اشتباه، مطابق با دستورالعملها و فرامین تنظیمکننده حرفه، مورد ارزیابی قرار گیرند.
او از مقامات ذیربط خواست تا درک کنند که طبیعت کار روزنامهنگاران شامل پرداختن به مسائل خاص و دفاع از حقوق شهروندانی است که از بیعدالتیها رنج میبرند یا نارضایتیهایی از خدمات بهداشتی، وضعیت جادهها، و دسترسی به آب آشامیدنی دارند. بنابراین، لازم است اطلاعات مورد نیاز به منظور انجام این رسالت به بهترین شکل ممکن فراهم شود. او اشاره کرد: «بزرگترین چالشی که من به عنوان یک روزنامهنگار میدانی با آن مواجهم، چگونگی دستیابی به اطلاعات است.»
ماجده عماره، روزنامهنگار، بر عزم خود برای ادامهی مبارزه در همهی موضوعاتی که به آنها میپردازد تأکید کرد و از حقوق خود دفاع کرد، فساد را افشا نمود و از پیروی از سیاستهای ترسآور که به شکست انجامیده و برای ارعاب روزنامهنگاران استفاده میشود، خودداری ورزید. وی اظهار داشت: «بله، روزنامهنگارانی که بر اساس احکام فرمان ١١۵ اشتباه میکنند باید مورد محاسبه قرار گیرند، اما نه به اجرای فرامینی که آزادیهای ما را محدود و حرکات ما را کنترل میکند.» او همچنین خواستار آزادی شذی الحاج مبارک شد و معتقد بود که زندانی کردن یک روزنامهنگار بر اساس فرمان ۵۴ ناعدالتی است و باید اصلاح شود.