مرکز خبر- امروز یکشنبە ٢٠ نوامبر روز جهانی کودک  است. روز کودک یک جشن بین‌المللی است کە همه کشورهای عضو سازمان ملل متحد آن را بر اساس تاریخ‌های مشخص شده جشن می‌گیرند.

روز جهانی کودک فرصتی است تا حقوق کودکان  ترویج و جشن گرفتە شدە و دنیای بهتری برای آنان ساختە شود،موضوع روز جهانی کودک «شمول، برای هر کودک» است. این موضوع بدان معناست که هر کودکی که به هر جامعه، جامعه یا ملیتی تعلق دارد، از حقوق برابر برخوردار است. همچنین بر ریشه‌کن کردن تبعیض در میان کودکان تمدن‌های مختلف تاکید دارد. نه تنها حقوق عمومی، بلکه یک جامعه جهانی از کودکان با انواع رنگ پوست استقبال می‌کند و فضا را به آنها ارائه می‌دهد و آموزش را به‌عنوان یک حق اساسی برای همه کودکان به رسمیت می‌شناسد. هدف آن توانمندسازی کودکان برای داشتن آینده‌ای بهتر و جهانی برابرتر و فراگیرتر است.

 تاریخچه روز جهانی کودک به سال‌های پس از جنگ جهانی دوم بازمی‌گردد. اما ایده برگزاری روز جهانی کودک ، به «کنفرانس جهانی برای رفاه کودکان» که بین نمایندگان ٥٤ کشور در ماه اوت سال ١٩٢٥ در ژنو برگزار شد ، تا منشوری در دفاع از حقوق کودکان تصویب کنند بر می‌گردد.

در سال ١٩٥٢ سازمان آمریکایی برای رفاه کودکان ، سازمان ملل متحد را فراخواند تا روزی را به عنوان روز جهانی کودک برگزار کند، سازمان ملل متحد این پیشنهاد را پذیرفت و در تاریخ ٢١ سپتامبر ١٩٥٤ ، در جریان نهمین مجمع عمومی سازمان ملل این مجمع به صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) ماموریت داد تا یک روز در سال را به مناسبت روز جهانی کودک برگزار کند، بر همین اساس ٢٠  نوامبر از سوی سازمان ملل متحد روز جهانی کودک نامگذاری شده و بیانیەی حقوق کودک در  ٢٠ نوامبر ١٩٥٩ تصویب شد. در ٢٠ نوامبر ١٩٨٩ میز پیمان‌بامەی حقوق کودک بە تصویب رسید

در سپتامبر ۲۰۱۲ بان کی‌مون دبیرکل سازمان ملل متحد ابتکار عمل برای آموزش کودکان را رهبری کرد با این هدف کە هر کودک بتواند در سال ٢٠١٥ بە مدرسە برود و مهارت‌های کسب شدە در این مدارس بهبود یابد.

روز جهانی کودکان فقط روزی برای جشن گرفتن کودکان به عنوان یک کودک نیست، بلکه فرصتی برای آگاهی‌بخشی به کسانی است که در سراسر جهان خشونت را در قالب سوءاستفاده، استثمار و تبعیض تجربه کرده‌اند. کودکان در بعضی از کشورها به عنوان کارگر مورد استفاده قرار می‌گیرند، غوطه‌ور در درگیری‌های مسلحانه هستند، زندگی در خیابان‌ها، اختلافات و تبعیض از جمله در مذهب، مسائل اقلیت یا معلولیت را تجربه می‌کنند.

کودکان تحت تأثیر  جنگ و درگیری مسلحانه آواره شده و  دچار آسیب‌های جسمی و روانی می‌شوند. از جملە  تخلفاتی کە در خصوص  «کودکان و درگیری‌های مسلحانه» شرح داده شده ‌است شامل : استخدام و استفاده نظامی از کودکان، کشتار ، ضرب و شتم کودکان، آدم‌ربایی کودکان، حمله به مدارس ، بیمارستان‌ها و عدم دسترسی کمک‌های بشردوستانە به کودکان.

 در حال حاضر، بیش از ١٥٠ میلیون کودک بین ۵ تا ۱۴ سال وجود دارند که مجبور به کار کودکان هستند سازمان بین‌المللی در سال ۱۹۹۹ ممنوعیت و از بین بردن بدترین اشکال کار کودکان از جمله برده داری، فحشا کودکان و پورنوگرافی کودکان را تصویب کرد. یونیسف اعلام داشته که فقط با اختصاص پنج دلار برای هر کودک می‌توان جان ۹۰ درصد از کودکانی را که سالانه می‌میرند، نجات داد و برای بهبود چشمگیر زندگی کودکان جهان سوم، کافی است که فقط مبلغ ۶ هفته بودجه تسلیحاتی جهان هزینه شود. وظیفه‌ی انجمن کمک به کودکان، یعنی یونیسف، مراقبت از کودکان و برآوردن نیازهای اولیه‌ی آنان در سال‌های آغازین زندگی، و ترغیب و تشویق والدین به تعلیم فرزندان است. همچنین تلاش این انجمن برای کاهش بیماری، مرگ و میر در کودکان، و حمایت از آنان در هنگام جنگ و حوادث و… است.

یکی  از دیدگاه‌های حیاتی موضوع روز کودک این است که با ساختن جهانی صلح آمیز گامی رو به جلو برداشتە تا برای کودکان فراگیرتر باشد و هر تعصبی را دفع کند. از آنجایی که هر گونه تعصبی به هماهنگی جامعه آسیب می‌رساند، ممکن است تأثیرات آسیب پذیری بر روانشناسی کودکی بگذارد که جامعه او را غیرقابل قبول یا نامناسب می‌داند. از این رو، گرانش هر گونه بلای انسانی یا طبیعی مانند جنگ یا بیماری همه گیر، نباید کودکان را در رنج و عذاب قرار دهد.

هم جامعه و هم بچه‌‌ها با هم رشد می‌کنند و یک جامعه مرفه به آینده‌ روشن فرزندان ساکن آن بستگی دارد. با ایده گنجاندن شانس بیشتری برای همکاری مشترک برای رفاه کودکان موجود است، بسیاری از جوامع وجود دارند که در آن بزگسالان و جوانان برای حقوق برابر کودکان مبارزه می‌کنند. بنابراین، هدف از ادغام، تشویق روایت آنها و آوردن همه کودکان زیر پرچم واحد جهانی فراگیر است.

برخی از کشورها روز متفاوتی را به عنوان روز کودک نامگذاری کرده‌اند. بر همین اساس کشورهای جهان بنا بر ریشه‌های فرهنگی خود، این روز را به شکل‌های مختلف برگزار می‌کنند. روز جهانی کودک در حدود ۵۰ کشور جهان در تاریخ اول ژوئن جشن گرفته می‌شود، این روز در برخی از کشورها از جمله نیوزلند در اولین یکشنبه ماه مارس.  تایوان و هنگ گنگ چهارم آوریل، بنگلادش ۱۷ مارس، فلسطین پنجم آوریل، ترکیه ۲۳ آوریل، کره جنوبی و ژاپن پنجم مه، اسپانیا و انگلیس دومین یکشنبه ماه مه برگزار می‌شود.

روز کودک در ایران

در ایران جلسه‌ای با حضور نمایندگان وزارت آموزش و پرورش، سازمان بهزیستی، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و برخی دیگر از نهادها تشکیل و ابتدا منجر به انتخاب روز ۹ اکتبر به عنوان روز ملی کودک شد اما در ادامه این تاریخ، به ۸ اکتبر برابر با ۱۶ مهرماه تغییر یافت. تصمیم این گروه به دفتر یونیسف در ایران اطلاع و به عنوان روز جهانی کودک در ایران به رسمیت شناخته شد و در ادامه نیز شورای فرهنگ عمومی تصویب کرد این روز به تقویم رسمی ایران اضافه شود.

حقوق کودکان در ایران

در حالیکە دولت‌ها موظف بە فراهم آوردن فرصت‌های برابر برای کودکان و رفع تمامی اشکال و انوع تبعیض و خشونت علیە کودکان می‌باشند در ایران کودکان نە تنها از حقوقی برابر برخودار نبودە بلکە در برابر انواع خشونت‌ها قرار می‌گیرند.از انقلاب ٥٧ تاکنون کودکان  کار و خیابان  و خشونت علیە آنان چندین برابر افزایش یافتە است، اکنون نیز بیش از دو ماە است  کودکان تحت خشونت‌‌های حکومتی قرار گرفتەاند، از آغاز انقلاب کنونی زنان، طبق آمار یونیسف دستکم ٥٠ کودک با گلولەها و ضربات باتوم نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی جان باختەاند.