خانەی زنان الگویی از انقلاب زنان روژآوا -۱
خانەی زن بە امیدی برای زنان شمال و شرق سوریە تبدیل شد و نشان داد زنان می‌توانند در این خانە بە حقوق خود دست یابند و از حق خود دفاع کنند.
روناهی نودا
قامشلو- زنان روژآوای کوردستان با پیشاهنگی کنگرە ستار در سال ٢٠٠۴ توانستند خود را سازماندهی کنند و پس از انقلاب ١٩ جولای سازماندهی زنان بیش از پیش توسعە یافت و زنان توانستند نهادها، سازمان‌ها و آژانس‌های زنان را تاسیس کنند. خانەی زن یکی از این نهادها است کە می‌تواند صدای زنانی باشد کە با مشکل روبرو هستند. خانەی زن برای اولین بار در ٢٠ مارس ٢٠١١ در شهر قامشلو ایجاد شد. همەی اعضای خانەی زن را مادران تشکیل می‌دهند و این مادران توانستەاند مشکلات زنانی کە با ظلم مواجە هستند را حل کنند و صدای آنان باشند.
ملت کورد از جملە ملت‌هایی است کە سال‌ها از حقوق خود محروم بودە و تحت ظلم قرار داشتە است، در قرارداد سایکس پیکو سرزمین کوردستان بە چهار بخش تقسیم شد و کشورهای اشغالگر در چهار بخش کوردستان تلاش‌های بسیاری برای آسیمیله کردن انجام دادند اما در دستیابی بە این هدف ناکام ماندند و بالاخرە مبارزات ملت کورد بە نتیجە رسید.
خلق کورد در روژآوای کوردستان بهار عربی را بە فرصتی برای انقلاب تبدیل کردند. بە منظور شکست انقلاب رژآوا گروەهای بنیادگرایی همانند النصرە، احرار الشام و کتایب سلطان و در پایان هم تبهکاران داعش ایجاد شدند و از هر ابزاری برای هدف قرار دادن آن استفادە کردند. زنان را ربودند و نسل‌کشی انجام دادند اما نتوانستند ارادەی خلق را نابود سازند و وجب بە وجب خاک کوردستان از تبهکاران پاک شد و حتی مناطق عرب‌نشین همانند طبقا، رقە، دیرالزور، منبج و ... نیز پاکسازی شدند. امروز بە لطف انقلاب خلق‌ها همەی اتنیک‌های کورد، عرب، آشوری، سریانی، ترکمن و ارمنی زیر چتر نظام ملت دموکراتیک قرار گرفتە و خود را سازماندهی می‌کنند.
مسئلەی زنان مسئلەای اجتماعی و تاریخی است و منبع همەی مسائل درون جامعە است، ارزیابی جایگاه زن در جامعه و جنبەهای تاریخی و اجتماعی آن موضوع بسیار مهمی است چرا کە دستیابی بە جامعەای آزاد و دموکراتیک با آزادی زنان امکان‌پذیر خواهد بود. زنان در جامعه طبیعی منبع حیات بودند و بنابر عدالت خود مفاهیمی همچون برابری، مشارکت و تعاون را در جامعه ترویج می‌دادند. اما مردان سلطەگر و فریبکار، نقش زنان را ربودە و زنان از همەی حقوق خود محروم ساختند. با تضعیف کردن جایگاه زنان، جامعه‌ی بشری نیز با مسایل ریشه‌ای مواجه شد و در نتجه‌ی فروپاشی سیستم زن-مادر سیستم دولت-ملت ظهور کرد. فروپاشی جامعه با برده داری زن آغاز شد، برای بازگرداندن ارادە بە جامعه باید زنان ردای بردگی را دریدە و رهبر جامعه خود شوند. زنان با خلاقیت و عدالت می‌توانند نقش اساسی در جامعه داشته باشند و مشکلاتی که در جامعه وجود دارد با دست و اندیشه و شعور زنان متکی بر برابری حل می‌شود. اگر زنان بتوانند خود را در عرصه‌های اجتماعی سازماندهی کنند، می‌توانند با اطمینان، اطلاعات و آگاهی فراوان، اصول طبیعت و عدالت اجتماعی را دوباره برقرار کنند.
ایجاد خانەی زن (مالا ژن) در سال ٢٠١١
خانه زن در ٢٠ مارس ٢٠١١ ایجاد و شُعبات خود را در همەی مناطق شمال و شرق سوریه برای ترویج برابری اجتماعی افتتاح کرد. این نهاد جهت آگاهی‌رسانی فعالیت می‌کند و ترویج فلسفەی برابری اجتماعی، فرهنگ خانواده دموکراتیک و همزیستی آزاد که با اعمال تبعیض علیه زنان و کودکان مخالف است از جملە اهداف آن است و برای تحقق آن بە شیوەی انجمن کار می‌کند و نمایندەهای آن در همەی ادارات و سازمان‌های ادارەی خودمدیریتی و اجتماعی حضور دارند. فعالیت‌های انجمن در مجمع صلح (مصالحه)، کمیتەی آموزش، مجلس قضایی (عدالت) و کمیتەی ارتباطات و آرشیو سازماندهی شدە است. خانه زن زیر چتر سازمان کنگره ستار سازماندهی شدە و ۶٢ شعبە در کانتون‌های قامشلو، حسکە، شهبا، کوبانی، رقە، منبج و ... دارد و برای اجرای عدالت در جامعەی روژآوا و رسیدگی به مسائل زنان و جامعه تلاش می‌کند.
شرایط عضویت در خانەی زن
درخواست عضویت در خانەی زن بە همەی شعبات شمال و شرق سوریه ارسال می‌شود. همچنین متن درخواست‌کنندگان در نهادهای اداری خودمدیریتی و مدنی تایید خواهد شد، درخواست‌کنندگان باید دارای شخصیت تاثیرگذار باشند و جامعەی خود را بشناسند و بە آن خدمت کنند. درخواست کتبی و فرم درخواست ویژه را ارسال کنند.
همەی اعضای سازش آن از شهرهای مختلف عضو کمیتەی ویژە خانە زن هستند و اعضایی کە بیشترین آرای انجمن محلی را کسب کنند بە عنوان سخنگوی مرکز خانەی زن کانتون منصوب می‌شوند. در هر کانتون سە عضو برای مدیریت خانە انتخاب می‌شوند.
نظارت و مسئولیت کمیتەها برعهدەی این سازمان است و کوردیناسیون، بعنوان مرکز ویژەی زنان و تهیەکنندەی برنامەهای آموزشی و آگاهی‌رسانی با هم هماهنگ عمل کردە و هنگامی کە یکی از اعضا استعفا دهد و یا در صورتی که توانایی ادامەی کار را نداشتە باشد استعفای او از سوی کوردیناسیون تایید خواهد شد. همچنین گزارش ماهانەای از فعالیت‌ها، وضعیت اقتصادی و برنامەها تهیە می‌شود و این گزارش مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. همچنین همەی اعضا و اعضای کمیتەها هفتەای یک بار جلسەای برگزار خواهند کرد و فعالیت‌های خود را مورد ارزیابی قرار می‌هند.
کمیتەی سازش همەی مسائل زنان و مسائلی کە زنان با آن روبرو می‌شوند را مورد بررسی قرار دادە و راەحل‌هایی برای آن ارائە می‌دهد و یکی از نمایندگان خانەی زن پروندەهای زنان را کە در دیوان دادستانی کە بە نتیجە نرسیدەاند را پیگیری می‌کند.
کمیتەی آموزش نیز دورەها و فعالیت کومین‌ها یا کمون‌ها را سازماندهی کردە و همایش‌ها و سمینارهایی در مورد زنان ایجاد می‌کند. کمیتەی رسانە نیز همەی فعالیت‌های خانەی زن را مستند کردە و بیانیەها و تصمیمات خانە را در سایت خود بە اشتراک می‌گذارد. کمیتەی اجتماعی نیز وضعیت زنان کمین را پیگیری کردە تا توجە جامعە را بە مسائل زنان توجە کند و افراد مرتبط بتوانند براساس ظرفیت‌های خانەی زن مسائل زنان را مورد بررسی قرار دهند. این کمیتە همچنین با کمیتەی روابط عمومی کنگرە ستار هماهنگ عمل می‌کنند.
مجلس عدالت زن
ذهنیت مردسالار حاکم باعث شد تا مسائل زنان در جامعە و در طول تاریخ بە حاشیە راندە شود. دموکراسی با آزادی زنان تحقق خواهد پذیرفت و این واقعیت تهدیدی علیە منافع مردسالاری محسوب شدە و با ناکام شدن زنان کل جامعە ناکام خواهد شد. بر این اساس با مبارزە زن کل جامعە پیشرفت خواهد کرد و عدالت بهترین راە حل آن است. بە همین هدف مجلس عدالت زن ایجاد شد و عدالت در کل ادارەی خودمدیریتی و جامعەی شمال و شرق سوریە گسترش یافت. مجلس مشترک مجلس عدالت اجتماعی و سازمان‌های اجتماعی شمال و شرق سوریە وجود دارد.
با هدف آگاە سازی زنان سوریە و حل مسائل خانوادەها، اتحادیەی زن سوریە با همکاری مجلس عدالت ادارەی خودمدیریتی شمال و شرق سوریە دموکراتیک نخستین خانەی زن را در بشیریەی قامشلو ایجاد کردند و اکنون دو خانەی زن تحت عنوان اشتروت در حسکە و قامشلو وجود دارد.