برچم جودی

 

کوبانی - خلق به عنوان یک مفهوم، شکلی از جامعه‌ی عشایری، کلان و قبایل است که بر اساس برابری زبان و فرهنگ به مدیریت خویش می‌پردازند. خلق به گروهی از مردم گفته می‌شود که با وجود تفاوت در نژاد، مذهب، رنگ، زبان، فرهنگ، اتنیسیته و حتی منشاء ملی، دارای آگاهی مشترک هستند. دمکراسی به عنوان یک مفهوم اساساً بیانگر روش تعیین سرنوشت مردم است. خلق‌هایی که خارج از چارچوب اداره‌های دولتی، اقتدار و مدرنیته‌ی سرمایه‌داری مدیریت می‌کنند، وارد چارچوب دمکراسی می‌شوند.

ملت دمکراتیک نیز ملتی نمونه است که بیماری اقتدارگرایی، ملی‌گرایی و ​​جنسیت‌گرایی را رد می‌کند. به جای ذهنیت دولت-ملت تک‌زبان، تک‌فرهنگ، تک‌دین، تک پرچم و غیره شامل بسیاری از زبان‌ها، فرهنگ‌ها و بسیاری از نژادها است. بنابراین الگوی ملت دمکراتیک به عنوان الگوی راه‌حلی که روابط اجتماعی هزاران سال مخدوش را اصلاح می‌کند، جامعه را به ماهیت خود باز می‌گرداند و به آلترناتیوی برای نظام دولت-ملت مبتنی بر ذهنیت سرمایه‌داری تبدیل می‌شود.

این الگو برای اولین بار توسط رهبر خلق کورد عبدالله اوجالان پیشرفت داده شد و رهبر عبدالله اوجالان در دفاع از مانیفست تمدن دمکراتیک به تفصیل از این الگو صحبت می‌کند و می‌گوید: «ملت دمکراتیک صحیح‌ترین راه سیاسی و اخلاقی برای رهایی از بحران سرمایه‌ی مالی و ترویج الگوهای محلی و جهانی در کنار همدیگر است.»

 

اداره‌ی خودگردان و سیاست بدنه‌ی ملت دمکراتیک است

مدل ملت دموکراتیک بر ۹ اصل اساسی استوار است. یکی از آن ابعاد خودمدیریتی دمکراتیک و سیاست است.

بُعد خودمدیریتی دمکراتیک و حیات سیاسی به عنوان مفاهیم اساسی نظام ملت دمکراتیک تعریف شده است. اگر سیستم مدیریتی ایجاد نشود، نمی‌توان حتی از الگوی ملت دمکراتیک صحبت کرد. برای اجرایی شدن این مدل باید یک اداره‌ی جداگانه و سیاسی ایجاد شود که بتواند هدف این مدل را محقق کند. با کنار هم آمدن دو مفهوم خودمدیریتی و مدیریت، سیستم خودمدیریتی دمکراتیک ایجاد خواهد شد. یعنی جامعه‌ای که خود را مدیریت می‌کند و بر قواعد و اصول الگوی ملت دمکراتیک تکیه می‌کند.

مفهوم سیاست نیز به معنای مدیریت و توسعه‌ی آزاد جامعه است. سیاست عرصه‌ی آزادی جامعه، خلقکاری و توسعه‌ی معنا و اراده‌ی جامعه است. سیاست دمکراتیک دارای هویت است، از این رو ارتقاء و تقویت سطح سیاست در جامعه، شالوده‌ی ایجاد دمکراسی را پی‌ریزی می‌کند. بنابراین برای زیستن آزاد خلق و جامعه، شرط اول نگه‌داشتن در شرایط سیاسی است. سیاست یک نیروی سازماندهی منحصر به فرد است. هرچه سیاست قوی‌تر باشد، نظام‌های دولت-ملت ضعیف‌تر و زمینه‌ی اجرایی کردن ملت دمکراتیک فراهم‌تر می‌شود.

 

استقلال شمال و شرق سوریه از ۱۹ ژوئیه آغاز شد

مردم سوریه در ۱۵ مارس ۲۰۱۱ در تظاهرات بهار خلق‌ها شرکت کردند و با شروع تظاهرات که به درگیری تبدیل شد، جنگ داخلی و جهانی از سال ۲۰۱۲ در سوریه در جریان است. در بحبوحه‌ی این تظاهرات، در روژآوای کوردستان، مقدمات شروع یک انقلاب خودویژه فراهم شد. این تدارکات که با موفقیت بزرگی همراه بود، در ۱۹ جولای ۲۰۱۲، زمانی که انقلاب روژآوای کوردستان اعلام شد و سه منطقه‌ی عفرین، جزیره و کوبانی خودمدیریتی و استقلال خود را اعلام کردند.

با شکست دادن نظام رژیم سوریه، باید در آن زمان یک سیستم جایگزین ایجاد می‌شد. به همین دلیل، خلق روژآوا مدل ملت دمکراتیک را که بر برابری، دمکراسی و آزادی متکی است، انتخاب کردند و بر این اساس سیستم خودمدیریتی را بنا نهادند. از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴، روژآوای کوردستان توسط کمیته‌ها و شورای مردمی اداره می‌شد. در طول دو سال، تحولات سیاسی و اجتماعی زیادی در روژآوا و سوریه رخ داد، بنابراین روش‌های مدیریتی ایجاد شده باید گسترش و ملموس‌تر می‌شد.

 

الگوی ملت دمکراتیک با تأسیس اداره‌ی خودگردان اجرا شد

در ۲۱ ژانویه ۲۰۱۴، اولین حکومت خودمدیریتی دمکراتیک در منطقه جزیره اعلام شد. سپس در ۲۷ ژانویه کوبانی و ۲۹ ژانویه منطقه‌ی عفرین اعلام شد. در نظام خودمدیریتی، مفاهیم و رویکردهایی که در نظام‌های دولت-ملت مطرح می‌شود، تغییر یافت. بنابراین به جای استفاده از روش رهبری واحد، از روش ریاست مشترک استفاده می‌شود. از سوی دیگر تمامی ساختارهای منطقه در تمامی شوراها، هیئت‌ها و ادارات به صورت برابر و دمکراتیک با موجودیت و هویت خاص خود مشارکت می‌کنند. به همین ترتیب، در روژآوای کوردستان، سیستم خودمدیریتی مبتنی بر حفاظت از حیات سیاسی و دمکراتیک است، بدون اینکه هیچ گونه تمایزی بین جنسیت، ساختار و خلق‌‌های موجود قائل شود. هدف قرارداد اجتماعی نیز آزادی، عدالت، برابری و تعادل زیست‌محیطی، آزادی زنان و حمایت از حقوق آنها و کودکان است.

 

در همه‌ی عرصه‌ها خود را سازماندهی کرده است

سیستم خودمدیریتی خود را به شیوه‌ی شوراها، هیئت‌ها و دفاتر در همه‌ی عرصه‌ها سازماندهی کرده است. یکی از شعبات آن شورای قانونگذاری است که عالی‌ترین شورای تصویب و توجیه موافقت‌نامه‌ها و تصمیمات است. شوراي اجرايی شورای مديريت و اجرای تصميمات و قوانين است. این شورا متشکل از ۱۶ هیئت می‌باشد. هیئت شهرداری‌ها و زیست‌محیطی، هیئت روابط خارجی، هیئت دفاع، شورای امور داخلی، هیئت امور خانواده‌ی شهدا، زنان، فرهنگ و هنر، گردشگری و حفاظت از اماکن، آموزش و پرورش، دارایی، مالی، امور اجتماعی، سلامت و بهداشت، انرژی، ورزش، جوانان و هیئت دادگستری. در کنار این هیئت‌ها، ده‌ها دفتر نیز وجود دارد.

به مناسبت دهمین سالگرد انقلاب ۱۹ ژوئیه، فوزیه عبدی، رئیس مشترک شورای قانونگذاری منطقه‌ی فرات-شمال و شرق سوریه در گفت‌وگو با خبرگزاری ما در مورد اهمیت خودمدیریتی، پیشرفت‌ها و برنامه‌های‌شان صحبت کرد.

 

قبل از اجرایی شدن سیستم خودمدیریتی دمکراتیک، زندگی در روژآوا کوردستان، شمال و شرق سوریه چگونه بود؟

سیستم خودمدیریتی براساس خلاء در جامعه ایجاد نشد، بلکه نظام سوریه مطابق میل مردم نبود، آنها نمی‌توانستند در سیاست هیچ مشارکتی داشته باشند، دمکراسی و برابری وجود نداشت، در قانون اساسی سوریه حقوق خلق کورد وجود نداشت. ما زنان نیز  هیچ حق و حقوقی در قانون اساسی نداشتیم و مطابق میل ما نبود، آموزش به زبان مادری نبود. مناطق روژآوای کوردستان، نزد رژیم جز مناطق محروم سوریه بودند. فرصت خدمات و شغل وجود نداشت، مدارس به زبان عربی بود و دانشگاه وجود نداشت. مردم این منطقه مجبور بودند برای امرار معاش به شهرهای بزرگ سوریه و خارج از کشور بروند. کوردها نمی‌توانستند به راحتی عقاید سیاسی خود را بیان کنند، اگر کتاب‌هایی به زبان کوردی نزد کسی پیدا می‌شد، یا اینکه در حزبی فعالیت داشت یا میهن‌دوست بود، زندانی و تحت شکنجه قرار می‌گرفت. نام شهرها و روستاها عوض شد و اکنون هر روستا و شهر دو نام دارد یکی کوردی و دیگری عربی. مردم نمی‌توانستند هویت، فرهنگ و موجودیت خود را بیان کنند. تمام این سیاست‌ها در راستای نسل‌کشی و آسمیلاسیون خلق کورد انجام شده است.

 

این نظام مبتنی بر مفاهیم سیاسی، خودمدیریتی و دمکراسی است. این مفاهیم دقیقا چه معنایی دارد؟

با آغاز بهار خلق‌ها که از تونس آغاز شد و به مرکز سوریه رسید، درگیری در سوریه آغاز شد و مردم دست به تظاهرات زدند. به این ترتیب رژیم سوریه از مناطق ما عقب‌نشینی کرد. در این خلاء، ما نیز می‌بایستی بتوانیم خود را مدیریت کنیم و اجازه ندهیم اپوزسیون سوری در مناطق ما مستقر شوند. به همین دلیل خودسازماندهی و مدیریت در همه‌ی عرصه‌ها ضروری بود، از این رو کمیته‌های مختلف مدیریتی زیر چتر جنبش جامعه‌ی دموکراتیک (TEV-DEM) ایجاد شد. این سیستم تا سال ۲۰۱۴ ادامه داشت.

همزمان ما یک قرارداد اجتماعی آماده کردیم که در آن راه و راهکارهای خود را مشخص کردیم. در قرارداد اجتماعی روژآوای کوردستان حقوق، وظایف، نوع اداره، روش‌ها و مبادی مشخص شد.

پس از سال ۲۰۱۴ این روش برای مدیریت مناطق ما کافی نبود، زیرا در روژآوای کوردستان علاوه بر کوردها، عرب‌ها، سریان‌ها، آشوری‌ها، ارمنی‌ها، احزاب با دیدگاه‌های متفاوت نیز وجود داشتند. بنابراین باید برای مردم منطقه یک اداره‌ی مبتنی بر دمکراسی، آزادی و برابری ایجاد می‌شد. بنابراین خودمدیریتی دمکراتیک بهترین راه‌چاره برای زمان بود.

 

روندهای سازندگی و اصلاحی که خودمدیریتی از ابتدا تا کنون طی کرده است در چه سطحی است؟

کمیته‌ها و شوراهایی که توسط جنبش جامعه‌ی دمکراتیک (TEV-DEM ) ایجاد شد، مبنای ایجاد اداره‌ی خودگردان شد. بنابراین، در سال ۲۰۱۴ همه چیز برای اعلام اداره‌ی خودگردان آماده بود. در ۲۱ ژانویه ۲۰۱۴ اولین شورای قانونگذاری اعلام شد و یک هفته بعد شورای اجرایی تأسیس شد.

مردم از داشتن مدیریت رسمی و موفقی که برای اولین بار بوجود آمده بود، بسیار خوشحال بودند، روزهای بسیار پرمعنا و تاریخی بود. علاوه بر این، اداره‌ی خودگردان سیستم دفاعی خود را که شامل یگان‌های مدافع زنان(YPJ)، یگان‌های مدافع خلق (YPG)، نیروهای امنیتی و غیره تاسیس شد. تحولات روز به روز گسترش می‌یافت و هر یک از کانتون‌ها بر این اساس مدیریت می‌کردند.

با توسعه‌ی سیستم و گسترش جغرافیای زیر چتر اداره‌ی خودگردان، سیستم کانتون دیگر برای مدیریت کافی نبود. در آن زمان نیروهای دمکراتیک سوریه به درخواست مردم مناطق تحت اشغال گروهک‌های داعش، از منبج تا دیرالزور را آزاد کردند. سیستم‌های مدیریت مدنی دمکراتیک در منبج، طبقا، رقه و دیرالزور ایجاد شد. به طور کلی ۷ اداره در شمال و شرق سوریه وجود داشت که در مقاطع مختلف ایجاد شدند. پس از این مرحله تصمیم گرفتیم مابین هر ۷ اداره‌ی خودگردان هماهنگی ایجاد کنیم، به همین دلیل در سومین کنفرانس مجلس سوریه دمکراتیک تصمیم بر تاسیس اداره‌ی خودگردان شمال و شرق سوریه گرفته شد. از آن پس، هر منطقه با توجه به ویژگی‌های خود، سیستم خود را مدیریت کرد.

 

از سال ۲۰۱۲، حملات به طرق مختلف علیه انقلاب روژآوا و خودمدیریتی دمکراتیک متوقف نشده است، چه تاثیرات و موانعی بوجود آورد؟

با شروع انقلاب ۱۹ ژوئیه و تأسیس اداره‌ی خودگردان، تهدیدها و حملات به مناطق ما آغاز شد. دولت ترکیه به صراحت از تشکیل اقلیم کوردستان ابراز پشیمانی کرد و گفت اجازه نخواهد داد که در روژآوای کوردستان نیز همین اتفاق تکرار شود. به همین دلیل تمام گروه‌های وابسته به دولت ترکیه به روش‌های مختلف به ما حمله کردند تا نتوانیم به موقعیت (ستاتو)ی ثابتی برسیم. یعنی یکی از اهداف دولت ترکیه جلوگیری از ثبات، امنیت و صلح در مناطق ما بود که بر اقتصاد، سیاست، نظامی، دیپلماتیک و همه‌ی ابعاد زندگی تاثیر می‌گذارد. منطقه‌ای که همیشه در معرض تهدید و هجمه است، قطعاً زندگی و نظام مورد نظر را نخواهد ساخت. دولت ترکیه در صورت هر گونه رشد و توسعه‌ای، حمله‌ی جدیدی انجام می‌دهد تا سیستم موجود دچار ضعف شود.

از سوی دیگر دولت ترکیه می‌خواهد میثاق ملی و امپراتوری عثمانی را به هزینه‌ی مردم این منطقه احیا کند. این از اقبال منطقه است که در پایان قرن بیست و یکم هستیم، در پایان هر قرن طرح جدیدی ساخته می‌شود، تقسیم‌بندی‌هایی صورت می‌گیرد، بسیاری از قدرت‌ها پیروز می‌شوند و بسیاری شکست می‌خورند. اداره‌ی خودگردان نیز این فرآیندها را طی می‌کند. هر قدرتی می‌خواهد جایگاه خودش را تعیین و بر کرسی اقتدار بنشیند. دولت ترکیه اجازه‌ی اراده‌مندی در منطقه را نمی‌دهد. اشغال عفرین، سرکانی و گری‌سپی(تل‌ابیض) نمونه‌هایی از این طرح است. حزب عدالت و توسعه که به انتخابات نزدیک است، نمی‌تواند در ترکیه پیروزی کسب کند، بنابراین می‌خواهد با از بین بردن پروژه‌ی خودمدیریتی و ملت دمکراتیک به پیروزی برسد.

 

امروز پس از گذشت ۱۰ سال از انقلاب ۱۹ ژوئیه، اهداف و برنامه‌های شما برای ساختن آینده بر اساس مبادی و اصول ملت دمکراتیک چیست؟

ما ۱۰ سال از انقلاب روژآوای کوردستان را پشت سر گذاشتیم، بنابراین اکنون باید تحولات متفاوتی داشته باشیم. هدف اولیه ما رسمی کردن و مشروعیت بخشیدن به اداره‌ی خوگردان و به رسمیت شناختن جایگاه آن در جهان است. ما به عنوان مدیریت، احزاب سیاسی، بخش دفاعی و مردم، برای توقف تهدیدات و حملات به مناطق خود با یکدیگر همکاری خواهیم کرد. جنگ و درگیری باید متوقف شود تا ثبات در منطقه برقرار شود تا بتوانیم گام‌های جدیدی برداریم. علاوه بر این، آسمان شمال و شرق سوریه باید محافظت شود، ما این مورد را نیز در دستور کار اساسی خود قرار خواهیم داد. از سوی دیگر، ارتش‌های بی‌طرف سازمان ملل که در بسیاری از کشورها مستقر هستند. ما از این ارتش‌ها خواهیم خواست که به ما و دولت ترکیه بپیوندند تا بتوانیم به عنوان اداره‌ی خودگردان که توانستیم موفقیت بزرگی کسب کنیم، گام‌های بزرگ‌تری برداریم، به خصوص که با اعلام یک قرارداد اجتماعی جدید روبرو هستیم.

این روش که از روژآوای کوردستان آغاز شد، پس از گذشت ۱۰ سال از انقلاب امروز در شمال و شرق سوریه اجرا می‌شود. علاوه بر ۳ اداره‌ی مستقل، ۴ اداره‌ی مدنی نیز وجود دارد. در این سالهای طولانی، اداره‌ی خودگردان تأیید کرد که راه رهایی از طریق ملت دمکراتیک امکان‌پذیر است.

فردا: دهمین سالگرد انقلاب روژآوا و ۹ بُعد ملت دمکراتیک ... حیات اجتماعی