زرد امید بر بوم سرنوشت: روایت هنرمندی که تسلیم نشد
سوزان حسین، با ترکیب هنر سنتی و مدرن، تاریخ شهرش را زنده میکند و میگوید: «هنر نقاشی موهبتی ذاتی است که با انسان زاده میشود و همپای او رشد میکند، نه انتخابی که از سر اختیار باشد.»
یسری احمد
رقه- هنرمندان نقاش بسیاری هستند که با بهرهگیری از قلممو و پالت رنگهایشان، در پی ارائه تصویری صادقانه از احساسات درونی، بازنمایی واقعیتها و چالشهای جامعه، و معرفی ویژگیهای منحصر به فرد شهرهایشان هستند. این آفرینشهای هنری را میتوان آینهای از هویت، میراث و فرهنگ آنان دانست.
سوزان حسین، هنرمند برجسته نقاش، درباره نخستین جرقههای مسیر هنریاش چنین میگوید: «در سن ده سالگی، خالهام استعداد نهفته نقاشیام را کشف کرد. آن لحظه، نخستین تجربه من با قلممو و رنگ بود، و همین امر مرا به سوی شرکت در دورههای متعدد آموزش هنرهای تجسمی سوق داد.» او با قدردانی اشاره میکند که پس از راهاندازی کارگاه شخصیاش، از حمایت بیدریغ خانواده برخوردار شد و میافزاید: «هنر نقاشی موهبتی ذاتی است که با انسان زاده میشود و همپای او رشد میکند، نه انتخابی که از سر اختیار باشد.»
سوزان با افتخار خاطرنشان میکند: «در نمایشگاههای متعددی در شهر حلب حضور داشتهام و همچنین افتخار مشارکت در نمایشگاهی برای سازمان فرهنگ و هنر منطقه شمال و شرق سوریه را داشتهام. در آنجا، سه اثر ارائه کردم که منعکسکننده زیباییهای طبیعی بیهمتای منطقهمان و نمایانگر میراث و فرهنگ کهن شرقی ما بود، که مورد استقبال چشمگیر بازدیدکنندگان قرار گرفت.»
درباره مضامین برجسته آثارش، او توضیح میدهد که علاقه وافری به تصویرسازی نمادهایی دارد که بازگوکننده میراث، فرهنگ و تمدن شهر باستانیاش هستند، شهری که با تزئینات گیاهیاش شهره است. «تلاش کردهام تا ظرافت تزئینات گیاهی را با اصالت خط عربی، که میراث ارزشمند تمدنی شهر حلب است، درهم آمیزم. به باور من، رسالت هر هنرمند نقاش، به تصویر کشیدن و ثبت فرهنگ منطقهاش است تا در تاریخ ماندگار شود.»
تزئینات گیاهی، شاخهای از هنرهای تجسمی است که از دل طبیعت الهام گرفته و منبع الهام هنرمندان متبحر در نقاشی تزئینی است. گرچه این هنر ریشه در اعماق تاریخ دارد، اما توانسته است شکل سنتی و کلاسیک خود را در گذر زمان حفظ کند. این هنر به دو شاخه اصلی تقسیم میشود: تزئینات گیاهی انتزاعی و تزئینات گیاهی طبیعتگرا.
سوزان درباره محتوای آثارش میگوید: «مجموعهای غنی از تابلوها دارم که در آنها، مکانها و آثار باستانی شهر حلب را پیش از بحران سوریه به تصویر کشیدهام. از مسجد کهن گرفته تا موزهها، قلعه حلب، بازارهای قدیمی و بسیاری نقاط دیدنی دیگر. از رنگ زرد بهره بردهام تا بار دیگر، نور امید را در شهر بتابانم. همچنین، حلب را با سنگهای تاریخیاش به تصویر کشیدهام، چرا که هر سنگ، یادآور خاطرات ماندگار و فراموشنشدنی در ذهن ماست.»
او صادقانه اذعان میکند که در آغاز راه، با انتقادهای تند بسیاری درباره ماهیت کارش و پرداختن به استعدادش روبرو شد. این امر ناشی از تعلق او به جامعهای سنتی و محافظهکار بود که حضور زنان در عرصه هنر و تعامل آنها با مردان در نمایشگاهها را ناپسند میشمرد. «اما من به این انتقادها وقعی ننهادم و با عزمی راسخ به ارتقای مهارتهای نقاشیام، کسب تجربیات نو و تسلط بر فنون جدید نقاشی ادامه دادم.»
درباره گرایشش به فولکلور فلسطینی در اکثر آثارش توضیح میدهد: «من که اصالتاً فلسطینی هستم و در حلب پرورش یافتهام، همواره به فولکلور و پوشش سنتی فلسطینی میپردازم. این امر، در کنار به تصویر کشیدن مناظر و طبیعت، نشاندهنده پیوند من با سرزمین مادریام و امید به بازگشت است.» او میافزاید: «پیوندی ناگسستنی میان من و نقاشیهایم برقرار است، زیرا آنها بخشی از وجودم هستند و نماینده من. در میان تمام آثارم، تابلویی از قدس دارم که عزیزترین اثر من است.»
سوزان حسین بر این باور است که تأسیس کارگاه نقاشیاش، فضایی امن و آرام برایش فراهم کرده است. او به این مکان پناه میبرد تا با خلق نقاشی، احساسات درونی و فشارهای روحیاش را تخلیه کند. به عقیده او، هنر نقاشی آینهای است که فرهنگ و تمدن هر منطقه را بازتاب میدهد، چرا که نور را بر مسائل اجتماعی و جایگاه زنان میتاباند و رویدادها و جریانهای تاریخ بشر را ثبت میکند.
او با اشتیاق بیان میکند که به آموزش تمامی گروههای سنی، بهویژه کودکان، میپردازد تا آنها را ترغیب کند، استعدادهایشان را شکوفا سازد و برایشان الهامبخش و الگو باشد. هدف او تقویت مهارتهای فردی و پرورش استعدادهای نهفته آنها در جامعه است. با افتخار میگوید که این استعداد را به دخترش نیز منتقل کرده تا تواناییهای نقاشیاش را بیش از پیش پرورش دهد.
در پایان سخنانش، سوزان حسین دختران و زنان مستعد در زمینه نقاشی را فرا میخواند تا برای شکوفایی استعداد خود تلاش کنند. او معتقد است: «زنان از حساسیت، ظرافت و خلاقیت هنری ویژهای در انتخابهایشان برخوردارند. به همین سبب است که نقاشیهای خلق شده به دست زنان، ویژگیهای منحصر به فردی دارند.»