نگاهی به سبک هنری آمنه عوض؛ جایی که میراث و خلاقیت به هم میرسند
آمنه عوض، هنرمند تجسمی، از طریق ابداع آثار نقاشی و تزئینی متنوع و رنگارنگ، به بازتاب و احیای فرهنگ و میراث غنی منطقهاش، که ملغمهای از تمدنها و فرهنگهای گوناگون است، میپردازد.
دلال رمضان
حسکه - در استودیوی شخصی خود، آمنه عوض به ترغیب و جذب زنان و کودکان برای توسعه و پرورش استعدادهای نهفتهشان میپردازد، ضمن اینکه فضایی امن و پشتیبانیکننده را برای آنها به منظور بروز و رشد خلاقیتهای هنریشان ایجاد کرده است.
آمنه عوض، از سن پنج سالگی و زیر نظر پدر، پایههای اولیه هنر تجسمی را فرا گرفت. اولین حضور رسمی او در دنیای هنر، که در نمایشگاه مشترک پدران و فرزندان در رقه صورت گرفت، نشاندهنده تعهد و اشتیاق عمیق او به هنر بود و نقطه آغازین مسیر حرفهایاش در عرصه خلاقیت و نقاشی به شمار میرود.
در سن ١٨ سالگی و در پی درگذشت پدرش، آمنه عوض به شدت به پیگیری و تعمیق علاقه خود به هنر تجسمی روی آورد. او نخستین گامهای این مسیر را با اتمام اثر ناتمام پدرش آغاز کرد و سپس به طور مستقل نقاشیهای خود را خلق نمود. او در چندین رویداد مختلف از جمله نمایشگاههای مدرسهای، گردهماییهای فرهنگی، و نمایشگاههای گروهی در حسکه و قامشلو شرکت جست. نمایشگاه انفرادی اولش تحت عنوان «من و پدرم» بود که به گرامیداشت یاد و خاطره پدرش و نمایش میراث هنری به ارث برده از او اختصاص یافت و در کنار آن، نمایشگاه دیگری را به معرفی آثار هنری شخصی خود اختصاص داد.
آمنه عوض، با نام یادبود پدر فقیدش، استودیوی هنری خصوصی خود را در شهر حسکه افتتاح نمود. او در این مکان، به کودکان و زنان در زمینههای نقاشی و صنایع دستی آموزش میدهد تا آنها را توانمند سازد و در جامعه حمایت کند. این استودیو فضایی است برای تقویت و پرورش استعدادهای هنری آنها و فراهم آوردن محیطی حمایتی به منظور تشویق آنها به ابراز بیان هنری خود.
آمنه احمد عوض، ۳۰ ساله و دارای مدرک تحصیلی در رشته آموزش کودکان، در مورد اولین تجارب خود در عرصه نقاشی میگوید: «آموزش هنر نقاشی را از پدرم که یک هنرمند پرشور با آثار هنری بسیار بود، فرا گرفتم. فضای پر از حمایت هنری در خانهمان مرا به سمت این مسیر سوق داد.» او همچنین به شرکت اولین بار خود در یک نمایشگاه، که مخصوص پدران و فرزندان بود، در سن پنج سالگی اشاره میکند.
آمنه عوض با اشاره به دوران پس از فقدان پدرش میگوید: «پس از درگذشت پدرم، به پیشبرد و تکمیل میراث هنری او، که سرشار از غنای فرهنگی بود، متعهد شدم و هدفم را بر هنر و کاوش عمیق در آن متمرکز کردم.» او به این نکته اشاره کرد که پدرش اثری نقاشی روغنی ناتمام به جای گذاشته بود و افزود: «این اثر ناتمام، اولین چالش جدی من در عرصه هنر بود. با وجود دشواریها، توانستم با اراده و تلاش مداوم، این نقاشی را به پایان برسانم و در این امر به موفقیت دست یابم.»
آمنه عوض بر اهمیت داشتن پایه و اساسی محکم در عرصه هنرهای تجسمی تأکید و اظهار داشت که در این راستا، تجربههای گستردهای از آموزش در مکاتب هنری مختلف کسب کرده است. او میگوید: «آموزشهای من در انواع هنرها و مکاتب هنری متعدد بوده و در نهایت، سبک خاصی از تزئینات و طرحهای هندسی را که به شخصیت هنری من نزدیک است و در تمامی آثارم به وضوح مشاهده میشود، انتخاب نمودهام.» او به خلق آثار تزئینی متنوعی مانند طرحهای حیوانی، گیاهی، اسلامی، من دالا، و زنتاگل اشاره کرده و تصریح میکند که در آثار نقاشی روغنی خود، تمدنها و فرهنگهای مختلف قدیم و جدید جهان را به تصویر کشیده است، از جمله هنر دمشقی، هندی، آفریقایی، مصری، مراکشی، الجزایری، یونانی، ژاپنی و اروپایی. او میافزاید: «همواره در جستجوی کشف تمدنها و فرهنگهای گوناگون و غنی جهان هستم.»
آمنه عوض هنر تزیینی را «غذای روح» خود میداند. و میافزاید: «هرگاه قصد دارم درباره یک تمدن خاص نقاشی کنم، ابتدا به تحقیق و مطالعه عمیق درباره آن میپردازم، چه از طریق کتابها و چه مقالات، و این کاوشها باعث میشود تا از طریق ترکیب رنگها و ادغام آنها در آثارم، به یک درک عمیقتر دست یابم».
آمنه عوض در مورد مشارکتهایش در نمایشگاهها و تولیدات هنریاش میگوید: «تاکنون ۵۵ اثر نقاشی روغنی و بیش از هزار تابلو نقاشی کارتونی خلق کردهام. من عاشق نقاشی هستم و معتقدم که نقاشی تزئینی میتواند مانند یوگا برای روح، افراد را از افسردگی و حالات روحی دشوار نجات دهد.» او همچنین به شرکت در دهها نمایشگاه هنری داخلی و بینالمللی اشاره میکند، از جمله نمایشگاههایی در مصر با عنوان «شور و شوق»، در هند و استرالیا با عنوان «آشنایی ما» و آخرین حضورش در نمایشگاهی در اکوادور.
او تأکید میکند که این نمایشگاهها در کتابهای تاریخی موزهها ثبت شدهاند.
آمنه عوض در خصوص رویکرد خود به خلق تابلوهای کارتونی توضیح داد: «در بخش دوم آثار کارتونی خود، من از مدادهای رنگی چوبی، پاستل، آبرنگ و فلومارکرهای رنگی بهره میبرم. انتخاب من برای کار با کارتون ناشی از آزادی عمل در انتخاب رنگها و عدم محدودیت به تمدن یا مضامین خاصی است؛ این امکان را به من میدهد تا هر آنچه را که دوست دارم را بکشم.»
آمنه عوض، فراتر از مهارتهای نقاشی، در زمینههایی چون صنایع دستی، نقاشی روی سفال، هنر بافندگی، و گلدوزی نیز تبحر دارد. او بیان کرد: «به تازگی استودیوی خصوصی خود را برای آموزش کودکان و بزرگسالان افتتاح کردهام، که در آن به زنان کمک میکنم تا با یادگیری صنایع دستی و نقاشی روی سفال، کسبوکارهای کوچک خود را راهاندازی کنند. همچنین، با آموزش گلدوزی، آنها را در راستای استقلال اقتصادی توانمند میسازم.»
در استودیوی خود، آمنه عوض کارگاههای تخصصی در زمینه نقاشی و خوشنویسی را برای گروههای سنی مختلف از کودکان و بزرگسالان برگزار میکند. او اعلام داشت: «کارگاههایی را در استودیو خود برای کودکانی با رده سنی ۴ تا ۱۳ سال و بزرگسالانی از ۱۵ سال به بالا ارائه میدهم.»
آمنه عوض در خصوص موانع و چالشهای پیش روی فعالیتهای هنریاش میگوید: «یکی از مشکلاتی که با آن مواجه هستم، دشواری در رزرو سالنهای نمایشگاهی در شهر حسکه است. علاوه بر این، با افزایش قیمت مواد مورد استفاده در نقاشی روبرو هستم که گاهی اوقات برخی از این مواد فاسد میشوند. اما چالش بزرگتر، مسئله فروش آثار هنری است که گاهی اوقات برای هنرمند به یک بار اقتصادی تبدیل میشود.»
در خاتمه سخنانش، آمنه عوض بر اهمیت خکشف و توسعه استعدادها توسط زنان تاکید کرده و اظهار داشت: «زنان باید به کشف خود و توسعه استعدادهایشان بپردازند تا بتوانند حمایتی برای خود و خانوادههایشان باشند و به عنوان اعضای فعالی در جامعه نقش آفرینی کنند. به ویژه در شرایط سخت کنونی، که منطقه ما با محاصره و حملات مستمر مواجه است، توانمندی اقتصادی زنان از اهمیت بیشتری برخوردار است. زنان نقش عظیمی در جامعه دارند و بنابراین، ضروری است که قدرت و تواناییهای خود را به اثبات برسانند.»