«هنر یکی از روش‌های آگاهی بخشی برای ارتقای جایگاه زنان است»
عزە کامل، رئیس هیئت امنای بنیاد ارتباطات برای توسعه (ACT) می‌گوید: شکی نیست که هنر یکی از مهمترین ابزارهای تأثیرگذاری بر واقعیت است و زنان زیادی هستند که در برنامه‌های هنری با ما همکاری می‌کنند، از جمله زنانی که مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌اند.
اسماء فتحی
قاهره- تلاش خستگی ناپذیر برای ایجاد فضای عمومی که به زنان احترام می‌گذارد، کار دائمی بسیاری از سازمان‌های فمینیستی است. بنیاد ارتباطات برای توسعه (آکت) با هدف افزایش آگاهی جامعه از نقش زنان در موضوعات مختلفی مانند هنر، بیان و توانمندسازی مردان و زنان جوان فعالیت می‌کند.
عزه کامل، رئیس هیئت امنای بنیاد ارتباطات برای توسعه (ACT) در گفت‌وگو با خبرگزاری ما، مبارزه با تخلفات علیه زنان از جمله ازدواج معامله‌ای و تأثیر آن بر زنان و خانواده‌های آنها، موضوع مثلە‌کردن آلت تناسلی(ختنە) زنان و غیره را مورد ارزیابی قرار داد و گفت: برجسته‌ترین ویژگی‌های کار بنیاد در زمینه فیلمسازی، به‌ویژه آنهایی که به مسائل زنان می‌پردازند، از جمله «او در سینما» یا آنهایی که هدفشان «در دسترس قرار دادن هنر برای همه» است، مانند «سینمای سیار» و دیگر موارد. همچنین ابزارهایی که زنان در آن سهم زیادی دارند و آنچه را که در معرض خشونت و سایر برنامه‌های تأثیرگذار و مؤثر قرار گرفتەاند، بیان می‌کند.
وی در ادامە گفت: ما روی تعدادی برنامه برای مبارزه با خشونتی که زنان در معرض آن هستند، از جمله «زواج الصفقة» که در مناطق مختلف مصر، مانند البدرشین والحوامدیه گسترده است، کار کردیم.
این برنامه‌ها در مورد کودکان زیر ١٨ سال فعالیت دارد که مجبور به ازدواج عرفی کوتاه مدت با مردانی هستند که از منطقه خلیج عربی آمده‌اند، این مردان عمداً و برای خوشگذرانی وارد این ازدواج می‌شوند و پس از مدتی به کشور خود باز می‌گردند و در صورت بارداری و زایمان، زن قادر بە ثبت ولادت نیست، بنابراین به یکی از اعضای خانوادە او نسبت داده می‌شود. این نوع ازدواج آثار منفی بر زنان و جامعە می‌گذارد.
عزە کامل افزود: در اینجا نقش سازمان که حمایت قانونی از زنان و بازپروری روانی آنها توسط متخصصان است مطرح می‌شود، ما همچنین دوره‌های سوادآموزی را برای کمک به آنها در صورت تمایل برای حضور در بازار کار، راەاندازی کرده‌ایم. همچنین به دختران برای توانمندسازی اقتصادی آنها به جای اجبار به ازدواج زودهنگام حمایت مالی می‌کنیم، علاوه بر آگاهی حقوقی به زنان، با طرح‌های جوانانی که در منطقه برای حمایت از آسیب‌دیدگان ازدواج معامله‌ای راه‌اندازی شده است، همکاری می‌کنیم و بازماندگان نیز در آموزش دختران در مورد پیامدهای این ازدواج مشارکت می‌کنند.
وی در ادامە بیان کرد: هنر در صدر فهرست برنامه‌هایی است که برای پرداختن به مسائل زنان استفاده می‌شود، بنابراین ما تلاش می‌کنیم تا راه‌های تولید فیلم با استفاده از تلفن همراه را به جوانان آموزش دهیم. علاوه بر آموزش آنها برای ایجاد یک تیم تئاتر «محبوب» و آزادی در انتخاب متن و موضوع ، در طول یک سال گذشته ما روی ازدواج معامله‌ای و ختنه زنان کار کردیم، این نوع هنر تعامل بسیار خوبی بین دست‌اندرکاران و مخاطب ایجاد کرد و در پایان نمایش موارد زیادی مطرح شد.
ما متوجه حضور تعداد زیادی از دخترانی شدیم که تمایل به یادگیری حرفه کارگردانی، عکاسی و مونتاژ دارند، پروژه‌ای برای آموزش فیلمسازی تحت عنوان «او در سینما» برای پنجاە زن و با هدف شکستن انحصار جنسیتی در حوزه هنری انجام می‌شود، این سازمان یک استودیوی کوچک دارد که از طریق آن به زنان کمک می‌کنیم تا متحمل هزینه تولید نشوند، همچنین بین آنها و کسانی که همین کار را انجام می‌دهند، مشارکت و شبکه ایجاد می‌کنیم.
ما پروژه «سینمای سیار برای زنان در محل کار» را راه‌اندازی کردیم که طی آن زنان اسوان، جیزه، قاهره و اسکندریه می‌توانند محصولات خود را از طریق تلفن همراه به بازار عرضه کنند. همچنین جشنواره‌ای با عنوان «زنان شاغل» در سینما زاویە برگزار کردیم کە شاهد استقبال بی‌نظیری بود.
عزە کامل ادامە داد: شکی نیست که هنر یکی از مهمترین ابزارهای تأثیرگذاری بر واقعیت است و زنان زیادی هستند که در برنامه‌های هنری با ما همکاری می‌کنند، از جمله زنانی که مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌اند، اولین نتایجی که ما از این برنامه‌ها به دست آوردیم این بود که زنان اعتماد به نفس خود را بازیافتند و تجربیات خود را به دیگران منتقل کردند، همچنین مشارکت مردان در تغییر بسیاری از واقعیات کلیشه‌ای سنتی و دیدگاه آنها نسبت به زنان نقش داشت.
با روشن کردن آنچه که درام رمضان در دوره اخیر ایجاد کرده است، توانست یک بحث اجتماعی در مورد موضوعاتی که مطرح کرده است، ایجاد کند، که این موضوع جدیدی نیست، زیرا بسیاری از انواع هنرها توانسته‌اند جامعه را در دایرە شک و تردید قرار دهند.
وی می‌گوید: تغییر ممکن است فوری نباشد، اما انباشتگی وجود دارد، موضوع مهمی که ما به آن علاقه داریم، هنرسازی برای همه و محدود نکردن آن به گروه‌های خاص یا قابلیت‌های خاص است و این همان کاری است که با جوانان کارگردانی کردیم و فیلم‌های زیادی داریم که به سطح حرفه‌ای می‌رسند. مصر از قدیم الایام همواره به دنیای سینما وارد شدە است، زیرا بر پایه زنان بنا شدە، چیزی که نیازی به نشان دادن ندارد و ما توانستیم مسیر را از طریق نسل بزرگی از افراد با استعداد در این زمینه ادامه دهیم. با این حال، افزایش صداها و انتقادات محافظه کارانه، به ویژه آنهایی که به مفهوم «سینمای پاک» مربوط می‌شود، که قبلاً درباره آن نشنیده بودیم، باعث افزایش نرخ تبعیض جنسیتی در دنیای هنر شد.
موضوع در حوزه فرهنگی، انجمن‌ها و بحث‌ها که نقش عمده‌ای در ایجاد نسل‌هایی با تفکر روشن داشت تفاوت چندانی با آن ندارد، اکنون این امکان وجود ندارد و به دلیل گرانی کتاب و حاکمیت مفهوم پرفروش‌ها، تقاضای مطالعه کاهش یافته است و بر کیفیت محتوا تأثیر منفی گذاشته است.
با وجود افزایش تعداد رمان نویسان و داستان نویسان، فضا تا حد زیادی بسته شده است، با این حال، زمینه متفاوت است و دیگر پیگیری آثار جدید یا به طور کلی غنای فرهنگی وجود ندارد و همه اینها در نتیجه تأثیرات منفی می‌باشد کە بر جامعه گذاشته است.
وی با اشارە بە شکل‌گیری سینما براساس خلاقیت زنان و اینکە جامعە هنری حمدتا مردانە شد، گفت: دلایل تا حد زیادی به شرکت‌های تولیدی در مصر مربوط می‌شود، زیرا آنها روابط نزدیکی با کشورهای خلیج عربی دارند که بر ایدئولوژی آنها در برابر دخالت زنان در سینما و جاهای دیگر در مقایسه با مردان تأثیر گذاشته است. در حال حاضر هم اگر قهرمان یک مرد باشد، چیزی که در قبال کارش دریافت می‌کند بسیار بیشتر از چیزی است که یک زن دریافت می‌کند و همچنین قدرت‌هایی دارد که به زنان اعطا نمی‌شود، این امر تا چندین سال ادامه یافت و طی آن این صحنه به زنان تحمیل شد. اما این صحنه به تدریج تغییر کرد. بسیاری از هنرمندان زن مانند نللی کریم و مونا زکی توانستند در اینفای نقش‌های اصلی بە موفقیت‌های زیادی دست یابند و تعدادی از کارگردانان مانند مریم ابو عوف، آیتن امین، هاله خلیل و ... برای اثبات توانایی و شایستگی خود در این زمینه تلاش کردند. همچنین صدای تشویق برای بازگشت زنان نیز بلند شد.
وی در ادامە با اشارە بە اتفاقات غزە و سودان و تأثیر ان بر فعالیت‌هایشان گفت: البته اجرای فعالیت‌های ما متأثر از اتفاقات اخیر سودان و غزه بود که در دوره گذشته نتوانستیم آنها را طبق برنامه‌ریزی کە شده بود اجرا کنیم، برای مثال، نمایش تئاتر تعاملی با توجه به تنش‌هایی که منطقه تجربه می‌کند، دشوار است.
تجاوزاتی که در غزه رخ داد در طول تاریخ بی‌نظیر بود و بر ما تأثیر گذاشت و فکر ما را در مورد زنان و آنچه در این شرایط رنج می‌برند افزایش داد.
در مورد برنامه‌های مورد انتظار در سال جدید، کار برای شناسایی ویژگی‌های نقشه فمینیستی در مصر و مکان‌های ابتکارات و مؤسسات فمینیستی و آگاهی از اهداف، چشم‌انداز، مأموریت و موضوعاتی که روی آنها کار می‌کنند، وجود دارد. علاوه بر روشن کردن چالش‌های پیش روی آنها و امکان شبکه‌سازی بین آنها و ایجاد دیدگاه مشترک برای کار مشارکتی، زیرا در چنین شرایطی به یک ضرورت تبدیل شده است.
ما همچنین به حمایت روانی و حقوقی از زنان تحت ازدواج معامله‌ای و پیگیری پیشرفت پروژه‌های «او در سینما» و «سینما سیار» و همچنین مبارزه با ختنه و سایر اشکال خشونت علیه زنان ادامه خواهیم داد. «آکت» یکی از بنیانگذاران جشنواره بین‌المللی فیلم زنان اسوان است و هر ساله این سازمان برای آموزش فیلمسازی به تعدادی از زنان اسوان فعالیت می کند و همچنین یکی از هماهنگ کنندگان انجمن «نوت» است که فرصتی برای بحث در مورد بسیاری از مسائل زنان و پل ارتباطی بین جامعه مدنی و جشنواره است. ما توانستیم طی یک سال گذشته طوماری علیه بهره کشی و آزار جنسی صادر کنیم که برای اولین بار در نوع خود در یک جشنواره فیلم به امضای شرکت کنندگان رسید.