حضور زنان ایرانی در تئاتر
آزاده رومى اولين زن نمايش کار دوره‌ى ساسانیان، که توانسته است سنت تئاتر مردانه را بشکند و همچون زن در نمايش حضور يابد.
مرکز خبر
تئاتر، یکی از قدیمی‌ترین هنرها است کە در ایران نیز قدمتی باستانی دارد، نقالی، خیمەشب‌بازی و حروسک گردانی از جملە قدیمی‌ترین نمایش‌هایی هستند کە در ایران نیز وجود داشتەاند، اما آنچە کە مسلم است این هنرها مردانە بودە زنان در آن حضور نداشتەاند،تا جایی کە مردان مجبور بودەاند لباس زنانە بپوشند و نقش زنان را نیز ایفا کنند. اما زنانی نیز وجود داشتەاند کە در برابر سنت‌های جامعە عصیان کردەاند و با وجود همەی مشکلاتی کە با آن مواجە بودەاند پا بە عرصەی تئاتر گذاشتەاند، آزاده رومى اولين زن ايرانى در دوره‌ى ساسانيان مى‌باشد، که در نمایش‌ها حضور داشتە است. با پيدايش دين اسلام، این عرصە برای زنان تنگ‌تر شد، چرا کە علاوەبر جامعە، آیین نیز مانعی برای حضور آنان در نمایش بود، حضور زنان در نمایش‌ها محدود بە سخنوری بدون ساز و گاهی با آواز نقّالی مذهبی یا عرفانی بوده است و زنان همانند تئاتر کاران کنونى در صحنه حضور نداشته‌اند.
اولين تماشاخانه‌ى ايرانى در سال ١٣٠٣ گشايس يافت، در این تماشاخە تنها مردان بە ایفای نقش پرداختند. همزمان با انقلاب مشروطه، تئاتر در ايران رونق گرفت، در این دورە تئاتر اهمیت زیادی داشت چرا کە مشکلات جامعە و خصوصا زنان در آن منعکس می‌شد.
طبيب اجبارى نخستین زن هنرمندی است کە توانست در نمایش مولیر بە همراە چند بازیگر مرد، بە ایفای نقش بپردازد، در این نمایش ٢٥٠ تماشاچی مرد حضور داشتند.
نخستین زنان بازیگر کە توانستند بە تئاتر ایران راە پیدا کنند، شارمانی گل، پری گلوبندکی و ملوک مولوی بود، امیر سعادت سال ١٣٠٥ با همکاری آنان تئاتر سعادت را راەاندازی کرد.
اوايل حضور زنان در تئاتر قابل قبول نبود و گروه سعادت مورد هجوم مردم قرار گرفتند. اگر زن يا دخترى وارد تئاتر مى‌شد، رابطه‌اش را با خانواده‌اش از دست مى‌داد. زنان در عرصه‌ى تئاتر به نسبت سينما نمى‌توانستند، شهرت زيادى به دست آورند و زمينه‌ى پيشرفت آنان کمتر بود، همچنين در زمينه‌ى نويسندگى و کارگردانى تئاتر، زنان نيز داراى فضاى پيشرفت زيادى نبودند. ازجمله کارگردانان معروف در تئاتر مى‌توان، به پرى صابرى و منيژه محامدى اشاره کرد.
در چند سال گذشته، حضور زنان در تئاتر بيشتر شده است و بازيگران، نويسندگان و کارگردانانى که در حوزە تئاتر فعاليت دارند، با هنرمندانى که در سينما مشغول هستند، از نظر پيشرفت و فعاليت، برابرى مى‌کنند. زنان هنرمندى وجود دارند، که با بازى در صحنه‌ى تئاتر شهرت خود را به دست آورده‌اند، معروف‌ترين اين بازيگران؛ گلاب آدينه، الهام کردا، نسيم ادبى، ستاره اسکندرى، بهناز جعفرى و ستاره پسيانى مى‌باشند.
سمانه زندى‌نژاد جزو نمايشنامەنويسانى است، که روابط زن و مرد را با تصويرى ساده به نمايش تئاتر درآورده است. حوزە تئاتر نسبت به حوزە سينما، فضای آزادتری دارد و زنان در این حوزە توانستەاند بخشی از مشکلات زنان را در جامحە بە نمایش بگذارند، اين در حالى است که زنان در بخش‌هاى هنرى، نتوانسته‌اند سمت رياست به دست آورند و اغلب مردها نقش رؤسا را در جامعه‌ى ايران شامل مى‌شوند، در ٣٦ دوره‌ى جشنواره تئاتر فجر، هيچ زنى نتوانسته است به عنوان دبير نقش داشته باشد.
از جمله زنان تئاتر کارى که در جشنواره‌ى جهانى حضور داشتەاند: سمانه زندى‌نژاد، پانته‌آ پناهى، فاطمه معتمد‌آريا و نگار جواهريان را مى‌توان نام برد.