المپیک در مسیر «برابری جنسیتی»؛ تفکرات جنسیتزده متوقف نشد
بازیهای المپیک پاریس اولین بازیهایی است تعداد ورزشکاران زن و مرد را برابر کرده و ادعای برابری کامل جنسیتی دارد. مفسر المپیک یکی از تنیسوران را «زن خانهدار» نامید و مورد انتقاد شدید قرار گرفت.
مرکز خبر - در جریان مسابقهی دونفرهی روز سهشنبه، یکی از مفسران المپیک سارا ارانی را با یک زن خانهدار مقایسه کرد.
به گفتهی کمیتهی بینالمللی المپیک، بازیهای المپیک پاریس اولین بازیهایی است که تعداد ورزشکاران زن و مرد را برابر کرده و ادعای برابری کامل جنسیتی دارد.
زنان این المپیک در تیتر اخبار سراسر جهان حضور پررنگی داشتند. سوپراستارهایی مانند سیمون بایلز، سامر مکاینتاش و کیتی لدکی رکوردهای بسیاری را شکسته و موفق به کسب چندین مدال شدهاند.
با اینحال، برخی از مفسران مرد هنوز به دلیل اظهارنظرهایشان در مورد ورزشکاران زن در طول مسابقات، مورد انتقاد قرار میگیرند. در یک مورد، یکی از مفسران یورو اسپورت به دلیل پیشنهاد اینکه شناگران زن باید آرایش خود را اصلاح کنند، تعلیق شد. همچنین یک مفسر به دلیل استفاده از کلیشههای جنسیتی مربوط به زنان خانهدار برای توصیف یک بازیکن تنیس، مورد انتقاد شدید قرار گرفت.
یکی از مفسران رادیو RMC روز سهشنبه در مسابقهی دونفرهای که در آن کارولین گارسیا و دایان پری از فرانسه در مقابل سارا ارانی و یاسمین پائولینی از ایتالیا قرار گرفتند، گفت: «در سمت چپ، سارا ارانی را میبینید که رئیس بازی است. او همه کارها را انجام میدهد: شستن، پختن، پاککردن.»
شنبه گذشته، باب بالارد، روزنامهنگار بریتانیایی، پس از قهرمانی استرالیا در رلهی آزاد چهار متر در صد متر، روی آنتن گفت: «کار زنان تازه دارد به پایان میرسد. میدانید زنان چگونه هستند. دور و بر هم میپلکند و آرایش میکنند.»
همچنین، ورزشکاران زن نخبه مدتهاست که در تفسیر ورزشی با نام کوچکشان مورد خطاب قرار میگیرند، در حالی که این موضوع برای مردان صادق نیست. هفتهی گذشته پخش کنندهی رسمی المپیک مجبور شد به عکاسان هشدار دهد که با دید جنسیتی از ورزشکاران زن فیلمبرداری یا عکاسی نکنند.
یانیس، مدیر اجرایی سرویسهای پخش المپیک گفت: «متأسفانه، در برخی رویدادها هنوز از [زنان] بهگونهای فیلمبرداری میشود که میتوان کاملا رد کلیشهها و تبعیض جنسیتی را در آن تشخیص داد. این مسئله حتی در نوع عکاسی متفاوت از زنان نیز قابلمشاهده است».
او به عنوان مثال اشاره کرد که آنها معمولا از صورت زنان عکسهای نزدیک میگیرند، اما ورزشکاران مرد را به این شکل قاب بندی نمیکنند.
اگرچه این موارد ممکن است برخی از انواع جنسیتگرایی جدید علیه ورزشکاران زن را نشان دهد، برخی از کارشناسان ورزشی و رسانهای اشاره کردهاند که این طرز فکرها جدید نبوده و سابقهی طولانی دارند.
زنان المپیکی اغلب بر اساس ظاهرشان قضاوت میشوند. برخی از آنها در تلاشند تصویر خود را به دست گیرند.
ورزش زنان در مسیر پیشرفت است، اما تبعیض جنسی همچنان مانع موفقیت آنهاست.
چری برادیش، دانشیار بازاریابی ورزشی در دانشگاه متروپولیتن تورنتو، گفت: ورزشکاران زن نخبه عملکرد چشمگیری داشته و به شدت پیشرفت کردهاند، اما فرهنگ زنستیز و زیرمایههای آن هنوز در میان مردم فراگیر است.
برادیش، مدیر آزمایشگاه آینده ورزش، به سیبیسی نیوز گفت: «ورزشکاران مرد معمولا مورد تجلیل قرار میگیرند و با صفتهایی توصیف میشوند که واقعاً قدرت ورزشکاری آنها را مورد بحث قرار میدهد. اما متاسفانه هنوز هم در مواردی ورزشکاران زن برای دیدگاههای ذاتی، زیباییشناختی و کاملا خارج از قلمرو ورزش تحلیل میشوند.
«زیباییشناسی دو و میدانی»
سازمان Media Smarts، یک سازمان کانادایی سواد رسانهای دیجیتال است که اخیرا اشاره کرده است: «مفسران زمانی که دربارهی ورزشکاران زن صحبت میکنند از ادبیات متفاوتی استفاده میکنند.»
این سازمان در گزارش اخیر خود گفت: «مردان اغلب بزرگ، قوی، باهوش، شجاع و تهاجمی توصیف میشوند. در حالی که، زنان خسته، ناامید، وحشت زده و آسیب پذیر شناخته می شوند.»
به گفتهی Media Smarts، مفسران بیشتر زنان را با نام کوچکشان صدا میزنند، که نمایانگر «تقلیل زنان ورزشکار به جایگاهی کودکانه» است.
روز پنجشنبه یونیفورم دو و میدانی جدید نایک برای المپیک ۲۰۲۴ در رویدادی در پاریس نمایش داده شده و به دلیل خط بیکینی بلند با واکنشهای منفی بسیاری مواجه شد. این لباس انتقادات شدید مبنی بر تبعیض جنسی در لباسهای ورزشی را برانگیخت.
میشل دانلی، دانشیار مدیریت ورزشی در دانشگاه براک در سنت کاترینز، به سیبیسی نیوز گفت متاسفانه نظرات این چنینی که بر ایدههای کلیشهای دربارهی ویژگیها و نقشهای زنان متکی هستند، جای تعجب ندارند.
او تأکید کرد که این کلیشههای زنانه ذاتاً منفی نیستند، اما زمانی که از آنها فقط برای توصیف زنان ورزشکار استفاده میشود، مشکلساز هستند.
او گفت: «اگر در مورد مردان ورزشکار نیز گفته شود که گاهی دیر میدوند، میخواهند ظاهر بینقصی داشته باشند، این اظهارنظرها چندان غیرقابلقبول یا آزاردهنده نخواهد بود.»
مشکل تنها به ادبیات جنسیتی خلاصه نمیشود. به گفتهی یونسکو، ورزشکاران زن در اکثر مواقع یونیفرمهای بازتری نسبت به همتایان مرد خود دارند و همچنین احتمال بیشتری دارد که تجربهی خشونت و آزار داشته باشند.
ابونی موریسون، نمایندهی لیبریا در دوی ۱۰۰ متر با مانع، هفتهی گذشته به رویترز گفت: «صادقانه بگویم، باید برای محافظت از زنان در ورزش بیشتر تلاش شود. ما لباسهایی میپوشیم که ما را در معرض آزار و اذیت آنلاین قرار میدهد. گاهی اوقات در کنار افرادی که قرار است برای کمک به ما حضور داشته باشند، مانند پزشکان یا مربیانمان، احساس امنیت نمیکنیم، بنابراین واقعاً باید بیشتر تلاش کنیم.»
«جایگاه نامشخص در رقابتهای بینالملل»
انجمن زنان روزنامهنگار ورزشی فرانسه و اتحادیهی روزنامهنگاران ورزشی، روز پنجشنبه در واکنش به اظهارات «خانهداری» درباره ارانی، تنیسباز، بیانیهی مشترکی منتشر کردند.
در این بیانیه آمده است: «نظرات جنسیتی و زنستیز جایی در رقابت بین المللی ندارد.»
آنها با اشاره به تعلیق روزنامهنگار بریتانیایی باب بالارد در پی اظهاراتش در مورد تیم شنای استرالیا، اشاره کردند: « متذکر میشویم که در کشورهای دیگر اروپا، چنین لغزشهایی طبعات به همراه دارد.»
بالارد، به نوبهی خود، روز دوشنبه بیانیهای را در پلتفرم رسانهی اجتماعی X منتشر کرد، به سخنانش اشاره کرد و گفت: «توهین تلقی شده است.»
او نوشت: «قصد من به هیچوجه این نبود که کسی را ناراحت یا تحقیر کنم و اگر این کار را کردم، عذرخواهی میکنم. من از طرفداران جدی ورزش زنان هستم.»
برادیش و دانلی هر دو گفتند که در مجموع، این سخنان ناامیدکننده بود و خاطرنشان کردند که این نوع اظهارنظرها المپیک را از هدف اصلیاش دور میکنند.
برادیش گفت: «متاسفانه، این موضوع تکراری است و ما نمونهی آن را در تمامی رویدادهای ورزشی دیدهایم.»