رجاء خیرات

مراکش- پنج زن اهل مراکش با آگاهی از نیاز به ارائه‌ی راه‌حل برای مشکلات مربوط به کمبود آب، فاضلاب را با استفاده از ریزجلبک‌ها تصفیه می‌کنند.

پنج زن پروژه «تصفیه‌ی فاضلاب» را در مراکش با استفاده از موجودات آبزی از جمله ریزجلبک‌ها راه‌اندازی کردند. این طرح اولین پروژه در نوع خود در کشور مراکش است زیرا در اکتبر سال گذشته در مسابقات ««Water Hackathon مقام اول را کسب کرد. جلبک‌های مورد استفاده در فرآیند تصفیه می‌تواند به عنوان کود آلی در خاک استفاده شود.

مسئولین این پروژه یک تعاونی زنانه به نام «SMART ALGUES » تأسیس کردند و هر یک از آن‌ها تجربیات تخصصی و علمی خود را که در طول سال‌ها کار و تحقیقات علمی در زمینه‌ی امکان استفاده‌ی مجدد از فاضلاب یا پساب جمع‌آوری کرده بودند را به تعاونی ارائه کردند. 

 

غزلان عواد، مدیر تعاونی و استاد مدیریت منابع آب گفت که این تعاونی از انواع جلبک‌ها به ویژه انواع میکروسکوپی که در تصفیه‌ی فاضلاب استفاده می‌شود، استفاده می‌کند. جلبک دریایی در زمینه‌ی کشاورزی به عنوان کود آلی غنی از کودهای کشاورزی است و این جلبک یکی از مکمل‌های غذایی برای انسان است.

وی افزود که پروژه‌ی «تصفیه‌ی فاضلاب» که توسط این تعاونی راه‌اندازی شده و با همکاری چهار عضو دیگر و او که ریاست این پروژه را بر عهده دارد، تکمیل شده است. نزدیک به دو سال است که با مشارکت وزارتخانه‌های آموزش عالی و تحقیقات علمی مراکش و آلمان روی آن کار شده است و این پروژه اولین در نوع خود در کشورمراکش است.

غزلان عواد با اشاره به این‌که دستگاه تصفیه‌ی آب در مراکش تولید شده است، تصریح کرد که اصل این پروژه بر این است که آب آلوده در دو مرحله از داخل دستگاه عبور داده شود و پس از آن ٧٠ درصد از این آب تصفیه شده در خاک کشاورزی ریخته می‌شود و مجدداً برداشت شده تا در مرحله‌ی سوم تحت تصفیه قرار گیرد. 

وی افزود: مواد آلوده‌ای که از فاضلاب استخراج می‌شود به عنوان غذا برای جلبک‌های میکروسکوپی استفاده می‌شود که در صورت مصرف تکثیر می‌شوند و بدین ترتیب دو نتیجه حاصل می‌شود: اولی آب تصفیه شده‌ای است که در آبیاری اراضی کشاورزی یا ماشین‌های صنعتی شست‌وشو و خنک کننده و سایر زمینه‌ها استفاده می‌شود. و نتیجه‌ی دوم، به دست آوردن مقدار فراوان جلبک میکروسکوپی است که به عنوان کود آلی برای جبران کمبود عناصر مغذی موجود در خاک یا در زمینه‌های پزشکی و آرایشی استفاده می‌شود.

وی توضیح داد که این پروژه هنوز در مرحله‌ی آزمایش علمی در آزمایشگاه مرکز تحقیقات و مطالعات آب و انرژی در مراکش است که در آن‌جا کار برای اصلاح و توسعه‌ی آن برای به دست آوردن مدل نهایی در حال انجام است.

غزلان عواد به عنوان جایگزینی برای این مدل که هنوز نیاز به اصلاحات نهایی در آن دارد، تأیید کرد که تعاونی در حال کار بر روی جایگزینی است که به مشتریان تعاونی مانند هتل‌ها، گروه‌های روستایی و یا تصفیه خانه‌های فاضلاب برای دفع نکردن این آب در طبیعت، این جایگزین به همین اصل بستگی دارد که استفاده از آب آلوده و استفاده از آن پس از تصفیه در مرحله‌ی سوم است.  

 

وفا شریفی یکی دیگر از اعضای تعاونی «جلبک‌ هوشمند»، استاد دانشکده علوم و فناوری و متخصص محیط زیست جلبک‌ها در مراکش، اظهار داشت که آن‌چه آن‌ها را تشویق به تأسیس این تعاونی می‌کند این است که پروژه‌ی آن‌ها در زمینه‌ی تصفیه‌ی آب «فاضلاب با ریزجلبک» در مسابقات «هکاتون آب» که سال گذشته در مراکش برگزار شد، مقام اول را کسب کرد.

وی خاطرنشان کرد: اکنون جلبک‌ها در بسیاری از زمینه‌ها مانند کشاورزی، پزشکی و آرایشی و بهداشتی مورد استفاده قرار می‌گیرند، از این رو این تعاونی روی توسعه‌ی فناوری‌هایی که نیازمند استفاده از ریزجلبک‌ها و نحوه‌ی استفاده از آن در تصفیه‌ی فاضلاب است، کار خواهد کرد.

وی در مورد پذیرش این ایده برای پروژه می‌گوید: من به طور خاص اشاره کردم که ریزجلبک‌هایی که در آب یافت می‌شوند، آلاینده‌های آب را مصرف می‌کنند و در نتیجه آب تصفیه شده تولید می‌کنند و در مقابل، این جلبک‌ها تکثیر می‌شوند و یک کود آلی با کیفیت خوب را تشکیل می‌دهند که به عنوان جایگزین مناسبی برای کودهای شیمیایی در اختیار کشاورزان قرار می‌گیرد.

وفا شریفی تأیید کرد که اعضای تعاونی جلبک هوشمند آرزوی توسعه‌ی این پروژه و ارائه‌ی ابزارهای جایگزین برای تصفیه و استفاده‌ی مجدد از فاضلاب را دارند و برای حل مشکلات کمبود منابع آبی به ویژه در حوضه‌ی تانسیفت (منطقه‌ای از مراکش) که با چالش‌های بزرگی در مقابله با بحران‌های مربوط به کم آبی مانند خشکسالی که به یک پدیده‌ی ساختاری تبدیل شده است، مواجه است.