تأثیر مخرب «مخور» بر اکوسیستمهای جنگلی زاگروس
گسترش آفت لورانتوس(مخور) در جنگلهای بلوط زاگروس و آسیبهای جدی وارده به اکوسیستم، ضرورت توجه فوری و اقدامات مؤثر از سوی جامعه و فعالان زیست محیطی را ضروری میسازد.
نسیم محمدخواه
بانه- موضوع شیوع آفت لورانتوس(مخور) و تأثیرات فراوان آن بر جنگلهای بلوط در منطقه زاگروس، به ویژه در استانهای اورمیه، سنه، کرماشان، ایلام و لرستان، از اهمیت ویژهای برخوردار است و نیازمند توجه فوری جامعه، محافظان محیط زیست و ادارات مرتبط است.
آفت لورانتوس(مخور) که یک گیاه نیمه انگلی در جنگلهای زاگروس است، به درختان بلوط، بادام کوهی و ارژن حمله میکند و میتواند منجر به خشکیدگی و مرگ آنها شود. این گیاه در فصل بهار به صورت تودهای سبز با برگهای گوشتی بدون ریشه بر روی درختان رشد میکند و در فصلهای پاییز و زمستان، شکلی شبیه به درختان میوه مثل «گیوژ» به خود میگیرد. لورانتوس از طریق هاوستوریوم به جای ریشه، مواد مورد نیاز خود را از درخت میزبان جذب میکند و به عنوان یک انگل برای درختان عمل میکند. پرندگان، حشرات و باد نیز در انتقال لورانتوس نقش دارند.
خسارتهای وارده از سوی آفت لورانتوس به جنگلهای زاگروس قابل توجه است. این آفت میتواند باعث خشکیدگی و مرگ درختان شود و در نتیجه، تأثیرات منفی بر اکوسیستم جنگلها داشته باشد. روشهای مقابله با این آفت شامل برداشت (هرس) و سوزاندن قسمتهای هرس شده، استفاده از سموم شیمیایی و روشهای بیولوژیکی است.
در جهت پیشگیری از گسترش آفت لورانتوس، اقدامات متنوعی صورت میگیرد. آموزش جوامع محلی درباره آفت لورانتوس و روشهای مقابله با آن، ایجاد بانک ژنی از درختان مقاوم به آفت لورانتوس و انجام تحقیقات علمی در این زمینه، از جمله اقدامات مؤثر برای کنترل این آفت و حفاظت از جنگلها محسوب میشوند.
در ادامه با یک فعال زیست محیطی در خصوص آفت لورانتوس گفتوگو کردیم. او آفت لورانتوس یا مخور را به سرطان درختان بلوط تشبیه و تأکید کرد که این آفت حتی در فصل زمستان نیز فعال است و به تغذیه از درختان ادامه میدهد که منجر به رشد ناپایدار و خشک شدن درختان میشود.
تأثیرات آفت لورانتوس بر پوشش جنگلی چیست؟
آفت لورانتوس یا همان مخور را میتوان به سرطان درختان بلوط تشبیه کرد. این آفت، حتی در فصل زمستان که بسیاری از آفات دیگر به خواب زمستانی میروند، فعال میماند و به تغذیه از درختان ادامه میدهد. این فعالیت مداوم باعث رشد ناپایدار و در نهایت خشک شدن و مرگ درختان میشود.
فعالین زیست محیطی و انجمنهای زیست محیطی در این رابطه چه اقداماتی میتوانند انجام دهند؟
برای مقابله با این تهدید، انجمنهای زیست محیطی مانند انجمن سبز دالاهو اقداماتی نظیر هرس، پایش و مدیریت بهینه جنگلها را آغاز کردهاند. این تلاشها به منظور کاهش شیوع آفت لورانتوس و حفظ تنوع زیستی منطقه صورت میگیرد. اما این فعالیتها به تنهایی کافی نیست و نیاز به همکاری و مشارکت گستردهتری از سوی جامعه و دستگاههای مسئول دارد تا بتوانیم جلوی تخریب بیشتر جنگلها را بگیریم.
وضعیت رشد این آفت در جنگلهای زاگروس در چه حالتی است؟
وضعیت رشد آفت لورانتوس در جنگلهای زاگروس به یک چالش محیط زیستی جدی تبدیل شده است که نیاز به اقدامات فوری و مؤثر دارد. در گذشته، شیوع این آفت بیشتر در بخشهای محدودی از جنگلهای زاگروس مشاهده میشد، اما اکنون در تمام منطقه زاگروس، از لرستان تا سردشت در استان اورمیه، گسترش یافته است. این توسعه نشاندهنده افزایش و گسترش آفت لورانتوس است که اگر اقدامات جدی و سریعی صورت نگیرد، ممکن است بخشی از پوشش جنگلی در این مناطق نابود شود. این مسئله تنها به یک ناحیه خاص محدود نمیشود بلکه تمام زاگروس را تحت تأثیر قرار میدهد و نیاز به اتخاذ تدابیر فوری و موثر برای کنترل و پیشگیری از گسترش این آفت را نشان میدهد.