فعالیتهای انسانی تهدیدی برای نابودی حیات در اقیانوسها
کارشناسان محیط زیست هشدار دادەاند آلودگیهای پلاستیکی تهدید جدی برای اقیانوسها و موجودات زندەی در آبهای شیرین هستند.
مرکز خبر- از آنجایی کە رابطەی تنگاتنگی بین اقیانوسها و جوامع انسانی وجود دارد، ٨ ژوئن بە عنوان روز جهانی اقیانوسها نامگذاری شدە است تا بدین گونە آگاهیرسانی در مورد اهمیت اقیانوسها و همچنین تهدیدات فعالیت انسانی علیە آن انجام شود.
اقیانوسها اهمیت بسیاری در چرخەی حیات زمین و همچنین حیات انسانی دارند. این جایگاە اقیانوسها باعث شد تا فعالین محیط زیست با ابتکار عمل و راهکارهای مختلف برای حفظ آن تلاش کنند، بە همین جهت برای اولین بار سال ۱۹۹۲ پیشنهاد اختصاص دادن یک روز برای اقیانوسها توسط هیئت کانادایی در اجلاس زمین در شهر ریودوژانیرو کشور برزیل مطرح شد.
سال ۱۹۹۸ کمیسیون بینالمللی اقیانوسشناسی یونسکو برای برگزاری یک مراسم بینالمللی برای اقیانوسها اقدام کرد و این کمیسیون حمایت همەجانبەی خود را از بزرگداشت چنین روزی ابراز داشت.
پس از آن در سال ۲۰۰۲ سازمان شبکه جهانی اقیانوسها و پروژه اقیانوس که به عنوان سازمان حفاظت از محیط زیست شناخته میشدند، تلاش کردند تا این روز را با کمک شبکه باغ وحش و آکواریومها، گروههای زیستمحیطی و… در نقاط مختلف جهان جشن بگیرند.
این فعالیتهای گستردەی فعالین و حافظان محیط زیست در نهایت سازمان ملل متحد را ناچار کرد در سال ۲۰۰۸ روزی را برای اقیانوسها تعیین کند و در هشت ماه ژوئن سال ۲۰۰۹ برای اولین بار روز جهانی اقیانوسها جشن گرفته شد. هدف از آن آگاهیرسانی در مورد اهمیت حفاظت از اقیانوسها و اهمیت آن در حفظ جامعەی بشری است.
فعالیتهای انسانی تهدیدی جدی علیە اقیانوسها
دانشمندان و کارشناسان محیط زیست بر این باورند در حال حاضر گرمایش زمین، نشت نفت، ضایعات کشاورزی، پسماند شهری و مواد شیمیایی ماهیگیری و صید بیش از حد و آلودگی پلاستیکی، مهمترین عوامل تهدیدکنندهی اقیانوسها و آبهای شیرین هستند.
در حال حاضر دریاها و اقیانوسهای جهان به واسطهی این چالشهای عمده تهدید میشوند: تغییرات اقلیمی، ماهیگیری بیشازحد و افزایش آلودگی پلاستیک در آبهای آزاد جهان نگرانکننده است و توجه دولتها، رسانهها و بخشهای بزرگی از مردم را در سطح بینالمللی به خود جلب کرده است.
برخی از دانشمندان معتقدند در حال حاضر آلودگی پلاستیکی مهمترین عامل تهدیدات دریایی محسوب شده و درعین حال تغییرات آب و هوایی و شیلات بهعنوان سایر عوامل تهدیدکنندهی محیط زیست دریایی بە شمار میروند. تحقیقات نشان دادە است هر سال بیش از دە تن مواد پلاستیکی وارد اقیانوسها میشوند، در نتیجەی این مواد و آلودگیهای حاصل از ذرات پلاستیکی، سلامت موجودات زندە در اکوسیستمهای آب شیرین بە خطر میافتد.
مطالعات جدید نشان میدهد این پلاستیکها نە تنها بە موجودات زندە در دریاها و اقیانوسها آسیب میرسانند بلکە برای سلامت ارگانیسمهای آب شیرین نیز خطرزا هستند. آلودگیهای پلاستیکی رشد جلبکها را کاهش دادە و موجب بروز اختلال در تعاملات بین ارگانیسمهای کوچک و ماهیها میشوند.
اقیانوسها و دریاها از اهمیت ویژهای در حیات انسان برخوردار هستند، ٩٠ درصد حمل و نقل کالاها از طریق آنها انجام میشود و حجم زیاد از مردم کرهی زمین از طریق این پهنههای آبی امرار معاش میکنند، از سوی دیگر نقش بسزایی در تلطیف هوا و تعدیل دما دارند که بر این اساس، نمی توان نقش آنها را در ادامهی حیات بر روی کره زمین نادیده گرفت.
فعالیتهای انسانی و آسیبهای وارده به حیات در اقیانوسها به زودی ممکن است از مرز ترمیم پذیر بودن عبور کند. آنگاه انسان شاهد یکی از بزرگترین انقراضها در تاریخ خواهد بود. بررسی دادهها نشان میدهد سرعت تخریب در اعماق اقیانوسها به شدت در حال افزایش است، اما هنوز انسان نتوانسته تعداد قابل توجهی از آبزیان را نابود کند و تداوم نسل آنها را به خطر بیندازد در هر صورت اگر این هشدار جدی گرفته نشود، مهار این روند ناممکن خواهد بود.