زنان تونسی: هیچ حرفه‌ای برای زنان غیرممکن نیست!
زنان تونسی به آموزش‌های فنی در رشته‌هایی که پیش‌تر مختص مردان بود روی آورده‌اند و با ذهنیتی برابر وارد بازار کار شده‌اند؛ ذهنیتی که میان زن و مرد تفاوتی قائل نیست.
نزیهه بوسعیدی
تونس- در تونس، بسیاری هنوز بر این باورند که زنان از نظر جسمی ضعیف‌تر از مردان هستند و توانایی انجام مشاغل سخت را ندارند. برخی معتقدند زنان نمی‌توانند در حرفه‌هایی که به‌طور سنتی کاملاً مردانه بوده، جایگاه خود را تثبیت کنند و حتی کار کردن یک زن در میان مردان نوعی «عیب» محسوب می‌شود. همچنین عده‌ای بر این باورند که زنان ذاتاً ترسو هستند و نمی‌توانند در مشاغلی که گاه به مخاطره انداختن جان نیاز دارد، موفق باشند.
اما این کلیشه‌های قدیمی در جامعه تونس به‌تدریج در حال محو شدن است. دختران تونسی به آموزش‌های فنی در حوزه‌هایی که پیش‌تر در انحصار مردان بود، روی آورده‌اند؛ از جمله نصب دکل‌های برق و گاز، کار در بخش ساختمان‌سازی، آهنگری، صیقل دادن سنگ مرمر و شیشه‌کاری، و حتی رانندگی وسایل نقلیه عمومی.
حنان عمار؛ زنی که دکل‌های برق را به چالش کشید
حنان عمار یکی از زنانی است که وارد حرفه‌ای شده که سال‌ها در انحصار مردان بود. او اکنون به‌عنوان تکنسین نصب خطوط در شرکت برق و گاز تونس در شهر قفصه مشغول به کار است. حنان پس از آموزش در مرکز فنی «الخلیدية» وارد این حرفه شد.
او با آگاهی کامل از خطرات شغل خود، این مسیر را انتخاب کرد. حنان می‌گوید: «بالا رفتن از دکل‌های برق برای رفع نقص، کار ساده‌ای نیست و گاهی نیاز به قدرت جسمی دارد، اما با تجربه‌ای نزدیک به سه سال، ثابت کرده‌ام که می‌توانم وظایفم را به‌خوبی انجام دهم.» او از حس شادی پس از بازگرداندن برق به خانه‌ها یا روشن کردن یک منزل برای نخستین‌بار می‌گوید: «هیچ لذتی با این شادی قابل مقایسه نیست.»
حنان با وجود اینکه به منطقه‌ای سنتی تعلق دارد که در آن هنوز زن با ذهنیت مردسالارانه مواجه است، می‌گوید به حرف مردم اهمیتی نمی‌دهد: «با اینکه در محیطی مردسالارانه کار می‌کنم، اما بیشتر به نتیجه کارم فکر می‌کنم. از بالا رفتن از دکل‌ها یا کار در گودال‌ها هیچ ترسی ندارم. آنچه اهمیت دارد، علاقه به کار است که باعث می‌شود زن در هر شغلی بدرخشد و به حرف دیگران بی‌توجه باشد.»
در مورد نحوه برخورد همکاران مرد، حنان توضیح می‌دهد: «خوشبختانه تیمی که با من کار می‌کند، بدون هیچ رفتار نامناسبی کمک می‌کنند تا وظایفم را انجام دهم. اما مردم فکر می‌کنند که به‌زودی خسته می‌شوم و به کار اداری بازمی‌گردم، چون این شغل برایم طاقت‌فرسا خواهد بود.»
اشراق عرفه بشیری؛ زنی معمار در دنیای مردانه
اشراق عرفه بشیری، زن دیگری است که وارد حوزه ساخت‌وساز شده است. او پس از ترک تحصیل، با مخالفت خانواده‌اش روبه‌رو شد که او را به ادامه تحصیل تشویق می‌کردند. اما او تصمیم خود را گرفته بود و در سال ۲۰۱۴ وارد مرکز فنی ساختمان‌سازی در منطقه ابن‌سینا شد.
اشراق ابتدا مدرک اول و سپس مدرک دوم خود را دریافت کرد و وارد بازار کار شد. او می‌گوید: «به‌عنوان یک زن جوان که وارد حوزه ساخت‌وساز شده بودم، با چالش‌های زیادی مواجه شدم. اما به‌سرعت تصمیم گرفتم دفتر شخصی خود را راه‌اندازی کنم و خودم تصمیم‌گیرنده باشم.»
اشراق در حال حاضر دفتر خود را در پایتخت تونس اداره می‌کند و با زنان و مردان دیگر همکاری دارد. او همچنین دوره‌های تخصصی در طراحی مهندسی گذرانده تا بتواند تمام نیازهای ساختمانی را برآورده کند. او حتی در برآورد هزینه‌های ساخت‌وساز و تقسیم ملک میان ورثه تخصص پیدا کرده است.
با این حال، اشراق می‌گوید که وضعیت اقتصادی تونس، به‌ویژه پس از دوران کرونا، چالش بزرگی برای ادامه کار بوده است: «گاهی با خودم فکر می‌کنم که آیا بهتر نیست این همه سختی را کنار بگذارم؟ اما نمی‌دانم این قدرت و اراده از کجا می‌آید که باعث می‌شود به کارم ادامه دهم و صبور باشم.»
زن، موفقیت را به جامعه باز می‌گرداند
اشراق درباره مواجهه با نگاه‌های سنتی می‌گوید :«هیچ شغلی مختص مردان یا زنان نیست. بازار کار به توانایی و اعتمادبه‌نفس نیاز دارد و این زنان هستند که می‌توانند با کار خوب و جدیت، احترام دیگران را جلب کنند.»
او در پایان می‌گوید: «شرایط سخت می‌تواند مسیر موفقیت را هموار کند. زن تونسی باید با پشتکار و علاقه، تمام موانع را پشت سر بگذارد. تاریخ نشان داده که زنان تونسی قوی و موفق هستند و حتی در سخت‌ترین مشاغل، مثل ساخت‌وساز، می‌توانند به‌خوبی بدرخشند.»