زنان سودان مسئولیت حفاظت از خود را بر عهده گرفته‌اند
درگیری‌ها در سودان مانع از آن نشد که زنان این کشور برای حفاظت از خود، اقدام به مسلح‌شدن و سازماندهی شوند، چرا که آنها توانایی حمل سلاح و مقابله با تعرض‌ها را به‌عنوان تنها راه بازگرداندن حقوق از دست‌رفته‌شان و پایان‌دادن به جنایات علیه خود می‌دانند.
میرفت عبدالقادر
سودان - بر اساس گزارش‌های سازمان ملل، پس از دعوت عبدالفتاح برهان از مردم سودان برای مشارکت در عملیات آگاهی‌بخشی و آموزش حمل و استفاده از سلاح، زنان به این نتیجه رسیده‌اند که مسلح‌شدن تنها برای حفاظت از خود در برابر عملیات‌هایی است که حقوق آنها را نقض می‌کند و نه برای بهره‌برداری در منافع جناح‌های مختلف درگیری‌ها.
زنان در ایالت‌های مختلف سودان به اردوگاه‌های آموزشی پیوستند تا خود و جامعه مدنی، به‌ویژه زنان و خانه‌هایشان را محافظت کنند. این اقدامات به‌ویژه پس از افزایش موارد تعرض، ربایش و فروش زنان در بازارهای سودان و درخواست باج در مقابل آنها صورت گرفت.
برخی زنان به دلیل نگرانی از ادامه این اقدامات و سابقه‌ی فراخوانی به‌اصطلاح «دفاع مردمی» که در دوران عمر البشیر، رئیس‌جمهور سابق سودان، صورت گرفته بود، با این برنامه مخالفت کردند. آن زمان، زنان در جنگ‌های جنوب سودان و دارفور به‌کار گرفته شدند، حزب کنگره ملی و احزاب اسلامی متهم شدند که پشت این کمپین‌ها بودند و آنها را به‌عنوان مقدمه‌ای برای بازگشت به قدرت پس از پایان جنگ استفاده کردند.
نخستین روزنامه‌نگار زن که آموزش نظامی دید
روشان اوشی، یک روزنامه‌نگار سودانی که نخستین زنی است که به این کمپ‌های آموزشی پیوسته، اظهار داشت: زنان به این کمپ‌ها ملحق شدند تا آموزش ببینند و از خود محافظت کنند، به‌ویژه پس از تعرض‌های فیزیکی به زنان در مناطقی که نیروهای واکنش سریع در آنجا مستقر هستند. ویدیوهای مربوط به این تعرض‌ها در رسانه‌ها منتشر شده و فضای ترور و وحشت را در خانواده‌ها ایجاد کرده است. برخی مجبور شدند زنان خود را به مناطق امن‌تر بفرستند، جایی که کمپ‌های آموزشی برای یادگیری نحوه‌ی استفاده از سلاح برای حفاظت از خود برپا شده است.
علیا ابونا، رئیس آموزش زنان در کمپ پورت سودان، توضیح داد که هرچند دعوت عبدالفتاح برهان در ابتدا به‌طور مستقیم متوجه زنان نبود، اما پیشنهادی را برای آموزش نظامی زنان ارائه داد که پذیرفته شد و با استقبال گسترده‌ای از سوی زنان روبرو شد. در نتیجه، بیش از هفت کمپ در ایالت‌های مختلف تأسیس شد و تاکنون شش دوره آموزشی به پایان رسیده است. آخرین دوره مربوط به زنان ایالت کاسالا بود که چند روز پیش به پایان رسید.
علیا ابونا اشاره کرد که اکثر زنانی که به این آموزش‌ها پیوستند، آوارگان مناطق جنگی بودند که برخی از آنها شاهد تعرض‌های وحشتناکی بودند که جلوی چشمانشان رخ داده بود. او افزود: «ما در این کمپ‌ها ابتدا به ترمیم روحی و روانی زنان پرداختیم و سپس آنها را با نحوه استفاده از سلاح، شلیک و جمع‌آوری تجهیزات نظامی آشنا کردیم. هزاران زن از مناطق مختلف در این آموزش‌ها شرکت کرده‌اند تا در برابر جنگ و خطرات آن از خود محافظت کنند.»
«هدف ما فقط حفاظت از خود است»
آمنا اوهاج، یکی از شرکت‌کنندگان در کمپ پورت سودان، درباره هدف اصلی این آموزش‌ها گفت: «هدف ما تنها محافظت از خود در برابر تعرض‌هایی است که علیه زنان صورت می‌گیرد، چه توسط نیروهای واکنش سریع باشد یا هر گروه دیگری. مرحله پس از جنگ، مرحله‌ای حساس و خطرناک است که در آن زنان باید از لحاظ سیاسی نقش خود را ایفا کنند.»
حیات حمد الیونسابی روزنامه‌نگار و فعال رسانه‌ای نیز گفت: «زنان تنها ابزاری برای پایان‌دادن به جنگ و تداوم ستم‌های سیاسی کنونی هستند. حتی اگر به سیستم‌های سیاسی موجود وارد شوند، زندگی سیاسی آنها فراتر از ابزاری برای نجات از مشکلات کنونی نخواهد رفت. پس از این مرحله، ما به دولتی نیاز داریم که توانایی ویژه‌ای در اجرای دموکراسی در سیستم‌ها داشته باشد.»
وی همچنین افزود که در برخی فرهنگ‌ها، زنان به دلیل نقش حمایتی و مراقبتی که دارند، به‌عنوان جنگجو دیده نمی‌شوند. به گفته‌ی او، این امر به‌ویژه در جامعه‌ی سودان وجود دارد.
امیرا عثمان، رئیس جنبش بازگشت زنان، اظهار داشت: «جنبش ما چندین بار قبل از جنگ خواستار جدا کردن نیروهای حمایت سریع از ارتش سودان به دلیل اقدامات خشونت‌آمیزشان شده بود، اما به این خواسته‌ها توجه نشد. اکنون نیروهای مسلح می‌خواهند ما را به جنگ بکشانند، اما ما همیشه مخالف این بوده‌ایم و شعار «زمین اسحله است» را بلند کرده‌ایم.»
شذا عبدالعلان، روزنامه‌نگار، بر این باور است که آموزش نظامی در سودان علائمی از پذیرش اسلحه میان زنان دارد، هرچند زنان سودانی به‌طور سنتی برای چنین فعالیت‌های جنگی آموزش نشده‌اند، اما شرایط کنونی در سودان آنها را به سمت آموزش برای توانمندی‌های خود در زمینه‌ی حفاظت از خود سوق داده است.