هدیل عمر

ادلب - آوارگان زن و فرزندانشان در استان‌های ادلب و شمال غربی سوریه، در سرمای شدید، توسط مالکان منازل اخراج شده‌اند. آنها توان پرداخت اجاره‌بهای بالاتر از توان مالی خود را نداشته‌اند. این در حالی است که آنها در فقر و بدون تأمین‌کننده معیشت، با کمبود شدید فرصت‌های شغلی روبرو هستند.  

خوله برهوم، زن ۳۸ ساله‌ای اهل شهر سراقب که در شهر ادلب ساکن بود، به همراه پنج فرزند خود ناگهان خود را در خیابان یافت. این اتفاق پس از آن رخ داد که مالک خانه‌ی او در ادلب، وسایل خانگی و دارایی‌های وی را به دلیل عدم توانایی‌اش در پرداخت اجاره‌بهای افزایش‌یافته، به بیرون انداخته بود.

خوله برهوم با چشمانی اشکبار از بی‌عدالتی، اظهار داشت که دیگر قادر به پرداخت اجاره‌بهای منزل نیست. این اتفاق پس از آن رخ داده که مالک از وی خواسته بود مبلغ اجاره را از ۷۵ دلار به ۱۲۵ دلار برای آن خانه کوچک با یک اتاق افزایش دهد. این درحالی بوده که خوله برهوم نیز شغل خود را در یک کارگاه خیاطی از دست داده، زیرا صاحب کارگاه آن را به شهر دیگری منتقل کرده بود.

وی افزود که از چهار سال پیش و پس از درگذشت همسرش در بمباران شهر ادلب، بدون هیچ تأمین‌کننده‌ای برای امرار معاش، همراه با فرزندان خود زندگی می‌کند. مسئولیت تربیت فرزندان، مراقبت از آنها و تأمین هزینه‌های زندگی‌شان نیز بر عهده او است در حالی‌که فاقد هرگونه مدرک تحصیلی می‌باشد. وی تصمیم گرفته‌بود تا از تجربه قبلی خود در زمینه خیاطی بهره بگیرد و در یک کارگاه مشغول به کار شود تا بدین‌ترتیب بتواند هزینه‌های فرزندان و اجاره‌بهای منزل را تأمین نماید.

از دست دادن شغل، وی را در وضعیتی دشوار قرار داده بود. وی از مالک منزل درخواست کرده بود مدتی صبر کند تا بتواند شغل جایگزینی پیدا نماید، اما مالک بیش از یک ماه صبوری نکرده و او را بدون ارائه راه حلی برای مشکل یا رعایت حقوق جلوگیری از اخراج غیرقانونی، بدون سرپناه در خیابان رها کرده است.

خوله برهوم دولت موقت را به دلیل ناتوانی در کنترل قیمت‌های اجاره‌بها و عدم مداخله برای حمایت از حقوق مستاجران و جلوگیری از اخراج و استثمار آنان و واداشتن به پرداخت هزینه‌هایی فراتر از توان مالی‌شان، مقصر اصلی می‌داند.

با وجود اینکه سلوی ناجی، ۴۲ ساله، حق مالک خانه را در دریافت اجاره‌بها به رسمیت می‌شناسد، اما اقدام او را در اخراج یک زن و فرزندانش به خیابان صرفاً به دلیل ناتوانی در پرداخت اجاره‌بها، محکوم می‌کند.

سلوی ناجی اظهار داشت که پیش از این نیز موقعیت مشابهی را تجربه کرده است. زمانی‌که مالک خانه‌ای که در آن در شهر سلقین از توابع ادلب سکونت داشت، وسایلش را به خیابان انداخت و خود او را به‌همراه فرزندان گریانش، بی‌آن‌که بداند باید به کجا برود، در خیابان رها کرد. این اتفاق پس از آن رخ داد که وی نتوانسته بود اجاره ۱۰۰ دلاری را پرداخت کند. او مجبور بوده مبلغی را صرف خرید وسایل گرمایشی جهت محافظت فرزندانش در برابر سرما کند و به مالک منزل وعده داده بود که اجاره پرداخت‌نشده را طی ماه‌های آینده جبران خواهد کرد اما مالک حاضر به صبر نشد و در پایان هر ماه پرداخت فوری اجاره را مطالبه می‌کرده و در غیر این صورت وی را تهدید به اخراج می‌نموده که نهایتاً نیز این کار را انجام داده است.

سلوی ناجی به دلیل ارتباط مالک منزل با دلال‌های املاک، سرمایه‌گذاران و صاحبان سرمایه‌ای که وابسته به سازمان «هیئت تحریرالشام» بودند، از ارائه شکایت علیه وی خودداری کرده است.

وی مجبور شد مدتی در منزل یکی از بستگانش ساکن شود تا زمانی‌که بتواند خانه‌ای با اجاره‌بهای کمتر پیدا کند. زیرا به دلیل شغلش به عنوان کارمند یکی از سازمان‌های مردم‌نهاد در شهر سلقین با حقوق کمتر از ۲۰۰ دلار، نمی‌توانست آن شهر را ترک و به اردوگاه‌های پناهندگان منتقل شود.

مهاجرت‌های مکرر موجب افزایش تقاضا برای مسکن و دفاتر املاک در شهرها و شهرک‌های ادلب شده است. این امر موجب شده مالکین املاک از این افزایش تقاضا به نفع خود استفاده و اجاره‌بها را افزایش دهند. این موضوع بار سنگینی بر دوش آوارگان نیازمند و به‌ویژه زنان سرپرست خانوار گذاشته است. در میان چالش‌ها و مشکلات رو به فزونی این افراد، اجاره‌بها به ۷۵ تا ۳۰۰ دلار بسته به اندازه منزل رسیده در حالی‌که قیمت‌ها، نرخ بیکاری و فقر نیز رو به افزایش است و درخواست آوارگان برای کنترل این افزایش قیمت‌ها بی‌پاسخ مانده است.

رنده بیطار، مشاور روانی و اجتماعی، اظهار داشت که زنان آواره نیازمند در مناطق ادلب و شمال غربی سوریه همچنان در راستای به دست آوردن حقوق خود برای دسترسی به مسکن امن و شرایط مناسب زندگی علی‌رغم پیامدهایی که این منطقه با آن روبروست، مبارزه می‌کنند.

وی از مقامات حاکم، درخواست کرد حداقل نیازهای اساسی زندگی این زنان آواره و فرزندانشان را تأمین و در برابر استثمار آنها در شرایط بسیار دشوار فاقد حمایت و تأمین معیشت، محافظت کنند تا به رفع مشکلات این افراد آسیب‌پذیر جامعه کمک شود.

گروه «هماهنگ‌کنندگان پاسخ به بحران سوریه» در آخرین گزارش خود اعلام کرده است که تعداد نیازمندان کمک‌های انسان‌دوستانه در سراسر سوریه به ۱۷.۳ میلیون نفر افزایش یافته است که بی‌سابقه محسوب می‌شود. این رقم نسبت به سال گذشته ۱.۴ میلیون نفر افزایش داشته است. ارقام نشان می‌دهند ۵۴ درصد از نیازمندان وضعیت بسیار نامناسبی دارند، ۲۲ درصد وضعیت شدید و ۱.۳ درصد نیز در وضعیت بحرانی به سر می‌برند.